Tímarit Máls og menningar - 01.12.1944, Page 6

IIENRI VOILLERY
fulltrúi bráðabirgðastjórnar jranska lýðveldisins:
Á hvaða leið er Frakkland?
Erindi flutt á aðalfundi Alliance Franqaise
í Reykjavík, hinn 26. október 1944.
Kæru vinir!
Þegar okkar kæri forseti bað mig að leggja minn skerf til dag-
skrárinnar í kvöld, stakk ég upp á því við hann, að ég flytti erindi,
þar sem ég reyndi að svara tveimur spurningum, er ég hélt, að
mundu vera ríkastar í hugum þeirra, sem vinarþel bera til Iands
míns, þ. e. a. s.: „Hvernig er nú komið fyrir Frakklandi?“ og „Á
hvaða leið er Frakkland?“
Eins og þið vitið, hefur nú mestur hluti Frakklands verið leystur
úr ánauð. Einungis hafnirnar La Rochelle, St. Nazaire og Dun-
kerque, nokkur hluti svæðisins kringum Bordeaux og einstaka héruð
í austurhluta landsins eru enn í höndum óvinanna. Ykkur er líka
kunnugt um, hve drjúgan þátt franskt herlið hefur átt í þessari
endurheimt: herfylki Leclercs, sem steig á land í Normandí, her
Delattres de Tassigny, sem tók land í Suður-Frakklandi og heima-
herinn, sem fram til þessa hefur borið nafnið Maquis-hersveitirnar.
Samkvæmt opinberum tölum hafa bandamenn tekið fanga af óvin-
unum frá upphafi orustunnar um Frakkland og framtil 10. septem-
ber 305.000. Af þeim gáfust 105.000 upp fyrir frönsku herliði, ná-
lægt 50.000 fyrir Delattre de Tassigny og hans her, 20.000 fyrir
Leclerc og hans mönnum og rösk 35.000 fyrir heimahernum. Heima-
herinn einn leysti 25 sýslur úr óvinahöndum.
Ykkur er ekki heldur ókunnugt um, hve mikla hjálp óbreyttir
borgarar, verkamenn, bændur, embættismenn, konur jafnt sem karl-
ar og jafnvel börn, veittu herjum bandamanna.
Þannig hafa óvinirnir verið reknir af franskri grund og með þeim
auðvitað hin svokallaða stjórn hins svonefnda franska ríkis, með
öðrum orðum hinir ömurlegu Vichy-menn. Þessir menn, sem voru