Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1955, Page 71

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1955, Page 71
JOHN TAKMANN JOE HILL John Takmann er ritstjóri sænska tímaritsins Clarté og hefur hann vinsamlega sent Tíma- riti Máls og menningar þessa grein til birtingar. — Ritstj. Nafnið Joe Hill varð heimskunnugt að nýju af hinu fagra hrífandi söngljóði Paul Robesons, sem ort var og samið af þeim Alfred Hayes og Earl Robinson. Joe Hill er orðin þjóð- sagnahetja, og ef til vill er það rétt, sem Barrie Stavis segir í The man who never died, „að þjóðsagnapersón- an Joe Hill hafi komið í stað manns- ins Joe Hill.“ Þau tvö ár eða því sem nær, sem hann sat í fangelsi — frá 1913 til aftökudagsins 19. nóvember 1915 — barðist verkalýðshreyfingin í mörgum löndum fyrir frelsi hans. Margt var um hann ritað. Minningin um starf hans og persónuleika lifði um nokkurra ára skeið. Söngvar hans voru sungnir, sumir þeirra enn í dag. En nafn hans varð með undarlegum hætti viðskila við söngvana og hina raunverulegu atburði og fór sínar eig- in leiðir. Það varð goðsögn, eins og Barrie Stavis kemst að orði. Ef ekki hefðu verið til nein dag- blöð árið 1915, hefði það ef til vill beinlínis orðið deiluefni er frá leið, hvort Joe Hill hefði nokkurn tíma verið raunveruleg persóna. Það hefðu ekki varðveitzt um hann, frem- ur en t. d. Jesúm frá Nazaret og Shake- speare, aðrar persónulegar heimildir en þær sem unnt hefði verið að lesa út úr ritum, sem honum hefðu verið eignuð með réttu eða röngu eða úr sögum, sem varðveitzt hefðu á vörum fólksins. Hvað hét Joe Hill? Þeirri spum- ingu var ekki einu sinni svarað fyrr en 1949, þegar sænska tímaritið Folket i Bild birti nokkrar minningar- greinar og tvö bréf frá lesendum þess beindu leitinni á rétta braut. Fram að þeim tíma hafði verið talið — einnig í Svíþjóð — að Joseph Hillstrom, en undir því nafni gekk Joe Hill opinber- lega í Bandaríkjunum, væri hans rétta nafn, þ. e. a. s. sænskt nafn með ein- faldri amerískri hreytingu. En við 181

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.