Tímarit Máls og menningar - 01.03.1979, Síða 70

Tímarit Máls og menningar
þá varbúnir, var kínverskum herjum Sjangs Kæséks sigað á norðurhluta
Víetnams en hin „sósíalíska“ stjórn Verkamannaflokksins breska lagði
undir sig suðurhlutann. Verkefni hernámsliðanna var hins vegar að búa
í haginn fyrir franska hernaðarinnrás, og hún kom meðan franski kommún-
istaflokkurinn átti enn sæti í ríkisstjórn. Þessi reynsla olli því að nokkrum
árum síðar var Kommúnistaflokkur Indókína lagður formlega niður af
Hó og félögum hans, vafalaust af sárindum sem aldrei voru þó látin uppi,
en einnig vegna hins að draumspeki um eilífðarríki skiptir engu máli
fyrir þjóð sem berst fyrir lífi sínu. Síðan hefur enginn Kommúnistaflokkur
verið í Víetnam.
Enn fráleitari er þó sú kenning að kommúnistar hafi farið með völd í
Kampútsíu seinusm árin; hinir svokölluðu rauðu kmerar era í staðinn
þjóðernishyggjumenn og sæluríki þeirra er ekki í framtíð heldur 30 alda
gamalli fortíð. Fornleifarannsóknir sanna að 11 öldum fyrir tímatal okkar
hafi verið mikilsháttar menningarríki skipulagt af þjóð sem þá kallaði sig
kmera, og rómantískir menn búa sér til ævintýri um að þá hafi einnig verið
fagurt mannlíf. Það er algengt fyrirbæri að kúgaðar þjóðir sjái fortíð sína
í hillingum; því hefur til dæmis til skamms tíma verið haldið að íslend-
ingum að á fyrstu öldum Islandsbyggðar hafi verið hér sæluríki, kallað
þjóðveldi, og rómantískir menn lýsa því í bundnu máli og lausu hvílík
dýrðartíð hafi verið þegar hetjur riðu um héruð. Staðreyndin var auðvitað
sú að þjóðskipulagið á Islandi var í öndverðu þrælahald en síðan höfðingja-
veldi með grimmilegri stéttaskiptingu sem komst í fastar skorður með
kristnitöku og tíundarlöggjöf, en hún hafði það meginmarkmið að tryggja
forréttindastétt yfirburði á sviði efnahagsmála. Málflutningur „rauðra
kmera“ í Kampútsíu fengi hliðstæðu hérlendis ef leiðtogar Alþýðubanda-
lagsins teldu sig stjórna flokki rauðra landnámsmanna. En rauðu kmerarnir
í Kampútsíu léra sér ekki nægja að dýrka fortíðina; hún skyldi endurvakin,
skeiðað 3000 ár afrar í tímann! Fólk var rekið með ofbeldi úr borgum,
sem taldar voru vestræn spilling, hafnað var öllum vélum og vinnutækjum
sem knúin væru sterkara afli en vöðvaþrótti, og fjölskyldum sundrað vegna
þess að heimilin voru talin gagnsýrð vestrænni spillingu. I staðinn voru
skipulagðar tilhleypingar og sérstök barnagæsla átti að sjá um að hinir nýju
þegnar kæmust óspilltir á legg. Lýst var yfir því að fjöldi þjóðarinnar skipti
ekki máli, heldur gæði hvers einstaklings. Ekki verður fjallað um það hér
til hvílíkra óskapa þessi fornaldarhyggja leiddi, enda mátti landið heita
lokað. Hitt er staðreynd að til Víetnams flýðu um 200 þúsundir kampútsíu-
60