Tímarit Máls og menningar - 01.12.1984, Page 48
Tímarit Máls og menningar
Svo var það að vorið kom og trén á þessum stað engdust og blómin
fóru að vaxa. Fiðrildin sem fæddust í vorblænum elskuðust í bláma
himinsins og tveir betlarar komu frá þjóðsagnalöndum og villtust inn í
hið fordæmda land, betlarakonan var vafin sínu ljósa lausa hári, en hann
var glaður og grannvaxinn og fanginn af augnaráði hennar. Bæði voru
þau örsnauð. Og þannig eins og þau voru, klæðlítil, þá tengdust þau
vorinu og héldu leiðar sinnar yfir dauða landið og gæddu það lífi og ást.
Þau voru fátæk en glöð. Blómin flögruðu um nekt þeirra og eplatrén á
bændabýlunum teygðu sprotana yfir garðsveggina svo greinarnar gætu
séð ungu betlarana fara fram hjá.
Andrúmsloftið titraði bláleitt, draumhöfugt og ráðvillt. Aðeins kon-
ungurinn í höllinni leiddi þjáninguna sér við hönd. Lífið, ljósið og trén
fóru í taugarnar á honum. Hann vildi að ríki hans væri áfram svart, autt
og gróðurlaust. Og ástin sem allt sýrði, jörðina og dýrin, vakti í brjósti
hans andúð og uppreisn. Konungurinn fyrirleit lífið. En hann lagðist til
hvíldar og fann hvernig allt andaði: fjöllin voru sem stinn brjóst, trén
líktust hári sem flökti í vindi. Hann læsti sig inni í höllinni og hún var
höggvin úr granítsteinum. Þannig þurfti hann ekki að sjá neitt, og þegar
hann var einn þá horfði hann á tréð. Hann virti það fyrir sér. Líkt og
konungurinn var tréð hnarreist og skorpið og hafði alltaf verið þannig,
og aldin þess voru lík eða hrafnar.
Við komu aprílmánaðar og beiningafólksins gerbreyttist allt umhverf-
ið. Tréð eitt stóð óhaggað andspænis ástinni og lífinu, hið harmsögulega
tré sem hafði verið notað um aldaraðir sem gálgi.
Dag einn frétti konungurinn að tvær lífsglaðar mannverur hefðu
sloppið yfir landamærin og hann lét taka þau til fanga. Síðustu nætur
hafði hann skynjað nærveru fólksins í hinum þrútnandi rósarunnum, í
froskunum á vegunum sem virtust vera frá sér numdir, í sérhverju sem
titraði í heillandi nóttinni sem var full af muldri, og andvarinn bar til
kastalans sprota af ljómandi trjágreinum. Þá sperrti konungurinn eyrun,
og nóttin og jörðin og hafið sem var mikið niðri fyrir ætluðu kannski
loksins að tala. . .
Þegar hermennirnir færðu betlarana til hallarinnar barst með þeim nýr
blær inn í hana: bæði ilmuðu þau af sól og lyktuðu af leðju veganna og
ryk loddi við bera fætur þeirra. Lífið líkt og ruddist inn í grafhvelfingu,
og með því að bæði áttu að deyja var hægt að segja að dauðinn hafi
haldið í fyrsta skipti á blómgrein en ekki á sigð í höndunum.
Tveir betlarar og þeir elskuðust! Hvorugt þeirra var einu sinni fram úr