Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1995, Side 52

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1995, Side 52
legum presti sem varið hafði heyjum, kúgildum staðarins og sjálfri kirkjunni til að bjarga lífi sóknarbarna sinna. Félagslegar eða pólitískar ádeilur Davíðs eru sprottnar af sama grundvall- arlífsviðhorfi og siðlegar eða trúarlegar ádeilur hans: Fyrirlitningu hans á óheilindum og yfirborðsmennsku, andúð hans á misrétti og kúgun. Ótvírætt má kalla hann alþýðusinna og kenna félagslega afstöðu hans við jafnaðar- hugsjónir. Jafnframt er hann svo einstaklingshyggjumaður og fyrirlítur múg- mennsku og hóphyggju. Kvæði, sem kennd verði við félagslega ádeilu, setja alls ekki svip á Svartar fjaðrir, en strax í næstu ljóðabók, Kvceðum (1922), má sjá fyrstu dæmi slíks kveðskapar, og er því líkast sem ferð Davíðs til Ítalíu 1920-21 hafi opnað augu hans fyrir ýmsum þjóðfélagsmeinum og gert honum ljósara en áður hvar hann kysi að taka sér pólitíska stöðu. f kvæðinu „Með lestinni" gæðir hann lýsingu ferðalags með járnbrautarlest táknlegu gildi sem vísar til endalausrar vegferðar mannkyns. Þar segir hann: Eg elska hinn óæðri bekk og auðmannasætin flý. Eg elska alþýðufólkið og uni mér best hjá því, — vil heldur sjá þjónsins hægláta bros en harðstjórans valdasvip, — stíg heldur í fátækan fiskibát en fantsins lystiskip, — vil heldur krjúpa við kotungsdyr en keisarans veldisstól. — Áfram, áffam þjóta hin æðandi hjól.22 Aðra utanlandsför fór Davíð sem ætla verður að hafl örvað hann til hugsunar um pólitísk og félagsleg málefni. Sumarið 1928 tók hann þátt í kynnisferð norrænna stúdenta til Sovétríkjanna. Það voru hin róttæku, sósíalísku stúd- entasamtök Clarté sem völdu þátttakendurna.23 Síst virðist Davíð hafa blindast af hrifningarglýju í þessari ferð, en árið eftir flutti hann á Akureyri fyrirlestur um Sovétríkin og af frásögnum blaða að dæma virðist hann hafa gert sér far um að leggja hlutlægt mat á hina kommúnísku þjóðfélagstilraun sem hann hafði fengið nasasjón af þar eystra. Alltjent hefur þessi heimsókn ekki orðið til þess að beina honum frá róttæk- um jafnaðarhugmyndum því að engin ljóðabóka hans geymir jafnmörg kvæði í þeim anda og í byggðum sem kom út 1933. Þar er kvæðið „Kornhlað- an“ þar sem skáldið segir: 46 TMM 1995:2 J
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.