Tímarit Máls og menningar - 01.12.1997, Qupperneq 48
FRANQOIS RICARD
augnabliki, á þessari verönd, umvafin augnaráði Jean-Marcs, léttir þessu
„stöðuga streði“ og Chantal slakar á í þeirri einu sjálfskennd sem hún gengst
við.
En þessi ljúfa hvíld er samt sem áður ákaflega viðkvæm. Chantal verður
íyrir stöðugu áreiti sem getur raskað henni og eyðilagt hana. Algengasta
áreitið er það sem líkami hennar veldur henni, draumar, roði, hitakóf sem
hún hefur ímugust á vegna þess að það beygir hana undir það líf sem hún
hefur sagt skilið við. En versta þrekraunin kemur frá sjálfum elskhuga
hennar: sagan af bréfunum sem undirrituð eru C.D.B.
Jean-Marc skildi ekki orð Chantal þegar hún sagði að karlmenn væru
hættir að horfa á hana og ætlaði að gleðja hana með því að senda henni
daðursbréf. En raunin verður sú að hann raskar viðkvæmu jafnvægi ástar
þeirra með því að hvetja (jafnvel þvinga) Chantal til að halda sig við eina
sjálfskennd og setja upp andlit sem hún vill ekkert með hafa lengur, andlit
konu sem neitar að eldast og grípur dauðahaldi í augnaráð annarra til að
fullvissa sig um að hún sé til og að hún sé falleg. Hún lítur á ástina sem stóra
verönd baðaða í hvítri birtu, en hann þvingar hana til að ldæðast rauðu og
kasta sér út í ævintýri sem eiga eftir að leiða hana fram á hengiflug eigin
hvarfs, það er að segja missa sjónar á öllu því sem gerir hana að því sem hún
er: höfnun heimsins og ástinni á Jean-Marc.
Eina augnaráðið sem Chantal þarfnast, eina augnaráðið sem hún þekldr
aftur sitt eigið raunverulega andlit í, er augnaráðið sem elskhugi hennar
umvefur hana. Það augnaráð er hennar hús, afdrep, kuðungurinn utanum
sjálfskennd hennar. Undir þessu augnaráði sleppur hún ffá öllum þeim
augnaráðum sem njósna um hana, dæma hana, draga hana niður í líkamann
einan. Ef fyrir kemur að hún stígi út úr geisla þessa verndandi augnaráðs, þá
gengur hún öll úr skorðum, ófreskjurnar vaða uppi í henni, raunveruleikinn
umhverfist, hún gleymir hvað hún heitir og sekkur í hyldýpi martraðarinnar.
I lok smásögunnar „Ferðaleikur" öskrar unga stúlkan skelfingu lostin til
vinar síns: „Ég er ég, ég er ég, ég er ég . . .“7 I lok Óljósra marka hrekkur
Chantal upp úr Lundúnaævintýrinu og segir við Jean-Marc: „Ég ætla aldrei
affur að líta af þér. Ég ætla að horfa stöðugt á þig.“8
Því ástin handan ástarinnar er þannig: tvær manneskjur sem líta ekki
framar hvor af annarri, því báðar vita þær að í augnaráði hinnar er sjálfs-
kennd hennar sjálfrar fólgin, geymd, að þetta viðkvæma augnaráð heldur
þeim saman, myndar umhverfis þær hvíta verönd einsemdar þeirra og
hamingju og ver þær gegn augnaráðum annars fólks.
Friðrik Rafnsson þýddi
46
TMM 1997:4