Tímarit Máls og menningar - 01.12.1997, Side 56
SILVANA PATERNOSTRO
í veg íyrir að kólumbískir glæpamenn yrðu framseldir til Bandaríkjanna.
Hann var trúr frægum orðum sínum - ég kýs ffekar gröf í Kólumbíu en klefa
í Bandaríkjunum - og þrýsti á ríkisstjórnina með sprengjuárásum, morðum
á forsetaframbjóðendum, ráðherrum, dómurum, lögreglumönnum og að
síðustu með því að ræna níu manneskjum, en átta þeirra voru blaðamenn.
Gabo rekur af óhugnanlegu raunsæi hina sex mánuði gíslingarinnar og
lýsir óþolinmæði og áhyggjum ekki bara gíslanna og fjölskyldna þeirra,
heldur líka mannræningjanna, meðlima eiturlyfjahrings Escobars og þeirra
aðila í æðstu stjórn landsins sem tengdust samningaferlinu. Það er augljóst
að í kraft i ffægðar sinnar hafði García Márquez aðgang að upplýsingum sem
sérhvern blaðamann dreymir um. Gabo gat tekið viðtöl við fjölskyldur
gíslanna og æðstu valdamenn, þar á meðal þrjá fyrrverandi forseta. Hann
talaði við unglingspiltana sem gættu gíslanna, sem hlustuðu á Guns’n Roses
og horfðu á Lethal weapon á myndbandi aftur og aftur, í krakkvímu með
vélbyssurnar klárar við hlið sér, - stráka sem drepa fyrir eiturlyfjasalana og
nota verkalaunin til að kaupa ísskáp handa mömmu sinni. Þegar Gabo
byrjaði að skrifa bókina hafði Pablo Escobar þegar látið lífið í höndum
lögreglunnar 1993. En hann hafði aðgang að helstu samstarfsmönnum
konungs eiturlyfjanna, þeim Ochoabræðrum, sem tóku á móti honum í
fangelsinu. Lögfræðingar Escobars sýndu honum handskrifuð bréf. „Hvert
og eitt einasta smáatriði bókarinnar er sannleikanum samkvæmt; heimildir
voru kannaðar eins ítarlega og kostur var. Ástæðan fýrir því að Pablo Escobar
fór ekki sjálfur yfir textann var sú að hann var dauður. Ég veit að hann myndi
hafa samþykkt að hitta mig.“
Nú fær Gabo viðtal við hvern þann sem hann kýs en hann saknar engu að
síður þeirra daga þegar hann var nafnlaus blaðamaður og gat gripið töskuna
sína og farið að rannsaka þau mál sem upp komu. „Núna á ég í basli með að
skrifa frásagnir af því tagi. Ég ætlaði að skrifa um þorpið þar sem þeir settu
eitrið í brauðið, en ég vissi að ef ég færi þangað yrði öllu snúið á haus; égyrði
fréttamaturinn.“ Hér vísar hann til atburðar sem átti sér stað nálægt Bógóta
fyrir nokkrum árum: allir þorpsbúar átu eitrað brauð.
Auk þess að gera honum kleift að snúa á ný til blaðamennskunnar, gerði
Frásögn af mannráni honum einnig mögulegt að komast að öðru. „Ég vildi
vita hvort ég gæti ennþá skrifað eins og blaðamaður," segir hann okkur.
„Þetta er sú bók sem hefúr kostað mig mest erfiði að skrifa. Það er margfalt
auðveldara að skrifa skáldsögur, því þar er ég húsbóndinn og þar hef ég öll
völd. En þessa bók þurfti ég að skrifa eins og ég væri að skrifa í dagblað. Ég
skrifaði þessa bók án þess að nota eitt einasta bókmenntalegt lýsingarorð eða
nokkra einustu myndlíkingu. Þetta var gagnleg reynsla því ég vil forðast að
54
TMM 1997:4