Skáldskaparmál - 01.01.1997, Page 277

Umsagnir um bœkur
275
grossziigigen Monarchen wie z.B. Aðalsteinn die Rede ist. Dort wird gesagt, dass
Egill Geschenke fur seine Dichtung empfangen hat. Hátte diese Strophe stehen
sollen, wo von Aðalsteins Tod berichtet wird (was ich fúr sehr wahrscheinlich
halte), dann verstárkt sich die Vermutung, dass die Saga ihre endgúltige Gestalt
nicht mehr von der Hand des Verfassers bekommen hat. Dann wird auch
verstándlicher, dass an zwei Stellen Strophen fehlen, wo in der Handschrift (der
Möðruvallabók) steht: „Þá kvað Egill“ (vgl. Egs. S., S. 180 und 235). Schon Björn
M. Ólsen ist der Meinung gewesen, dass der Verfasser hier Strophen im Namen
Egils habe dichten wollen “. — Síðan kemur löng neðanmálsgrein með ummælum
BMÓ, sem BH kallar „besonders interessant“.
Ummæli í texta Möðruvallabókar um fall Arinbjarnar eru líklega ekki upp-
runalegur sögutexti á þessum stað. W-texti er ekki sambærilegur, en K er sam-
hljóða M. Hins vegar má vera að upprunalegri texta sé að fmna í þrem eyfirskum
handritum, sem eg hefi athugað og með vissu hafa varðveitt brot af elsta texta
sögunnar: Haraldur Eiríksson fell í Danmörk að Hálsi í Limafirði og var véltur.
Þá barðist hann við Harald Knútsson, er kallaður var Gull-Haraldr. Þar fell og þá
með Haraldi konungi Arinbjörn hersir úr Fjörðum (Lbs. 1421 8vo; Guðmundur
Gíslason í Melgerði skrifaði 1777).
Þessi fáu orð virðast fullboðleg Eglu-höfundi sem og minningu Arinbjarnar.
Og um vísuna Þverra núþeir erþverrðu verður alls ekki sagt að hún sé óviðeigandi,
þótt þess sé ekki getið í sögunni að Arinbjörn hafi launað Agli skáldskap. Hann
hafði engu að síður gefið Agli mikla fjármuni. Að vísu hefði verið æskilegt að Egill
minntist Arinbjarnar fyrir trygga vináttu, en það hafði hann gert í Arinbjarnar-
kviðu. Það þarf mikla dirfsku til að taka þessa vísu sem vitnisburð um að höfundur
sögunnar hafi ekki lengur ráðið ferðinni. Og enn síður verða eyðurnar tvær til að
auka sennileik þeirrar getgátu. Tilgáta BMÓ, „Det ser næsten ud, som om
sagaforfatteren pá disse steder har agtet senere at tilföje et af ham selv lavet vers,
som han ikke i öjeblikket havde færdigt . . .“, — er hrein fjarstæða þá er þess er
gætt að texti Möðruvallabókar hefur upphaflega haft alls þrettán slíkar eyður á
eftir orðunum „þá kvað . . .“. I tíu tilfellum hefur annar samtímaskrifari fyllt
eyðurnar, en hann hefur af ókunnum ástæðum látið hjá líða að skrifa þrjár vísur,
þ.e. áðurnefndar tvær og auk þess fyrstu vísu Arinbjarnarkviðu, sem hann hefur
loks skrifað alla á eftir sögunni.
Bjarni Einarsson
Terry Gunnell, The Origins ofDrama in Scandinavia, Cambridge, D.S. Brewer,
1995, xxvi + 414 bls.
Þegar farið er að lesa rit Terry Gunnell, sem hér er til umræðu, kemur fljótt í ljós
að íslenskur efniviður er miðlægur í verki hans, en hann lætur þó einskis ófreistað
að sjá þetta margþætta og erfiða viðfangsefni undir víðara sjónarhorni. Reyndar