Peningamál - 01.09.2005, Blaðsíða 29

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
3
29
Í júní spáði Seðlabankinn að fjárfesting í íbúðarhúsnæði ykist
um tæplega 22% á þessu ári. Vísbendingar um þróun fjárfestingar
í íbúðarhúsnæði benda ekki allar í eina átt. Til dæmis má áætla út
frá fjölda útgefinna byggingarleyfa að magnaukningin hafi verið um
16% á síðasta ári og um 21% á þessu ári. Mikil hækkun íbúðaverðs
að undanförnu bendir einnig til þess að arðsemi í greininni sé góð, en
á móti er skortur á sérhæfðu starfsfólki. Í ljósi alls þessa spáir Seðla-
bankinn nú 12% vexti íbúðafjárfestingar á þessu ári og 10% á því
næsta sem er töluvert minni vöxtur fyrir þetta ár en var í júníspánni
en óbreytt fyrir næsta ár. Spáin gerir hins vegar ráð fyrir að verulega
dragi úr vexti íbúðafjárfestingar á árinu 2007 og að hún verði óbreytt
frá árinu áður.
Innflutningur
Útlit er fyrir meiri vöxt innflutnings í ár en spáð var í júní
Horfur eru á að innflutningur á þessu ári verði meiri en spáð var í júní,
þótt spáð sé nær sama vexti þjóðarútgjalda. Spáð er að innflutningur
aukist um 23%, eða 4,5 prósentum meira en gert var ráð fyrir í síðustu
spá. Á næsta ári dregur hins vegar verulega úr vexti innflutnings á ný,
þegar hægir á vexti þjóðarútgjalda, einkum fjárfestingar.
Á fyrstu sjö mánuðum þessa árs hefur vöruinnflutningur aukist
um 27,5% á föstu gengi. Mest jókst innflutningur flutningatækja,
bæði fólksbíla og flutningatækja til atvinnurekstrar. Hátt raungengi
og mikill vöxtur einkaneyslu hefur einnig leitt til þess að innflutningur
varanlegrar neysluvöru hefur aldrei aukist jafn hratt og það sem
af er ári. Spáð er áframhaldandi hröðum vexti innflutnings út árið,
enda mun innflutningur fjárfestingarvöru líklega verða meiri á síðari
helmingi ársins.
Á næstu tveimur árum dregur verulega úr vexti innflutnings
Gert er ráð fyrir nánast óbreyttum innflutningi á næsta ári, en í júní var
spáð 1% samdrætti. Skýrist það af heldur meiri vexti þjóðarútgjalda
og sterkara gengi krónunnar.
Spáð er að innflutningur dragist saman um 1% á árinu 2007,
enda munu þjóðarútgjöld í heild dragast saman. Innflutningur fjár-
festingarvöru mun dragast töluvert saman og innflutningur varan-
legrar neysluvöru og fólksbíla vaxa hægar, í takt við minni vöxt einka-
neyslu en árin á undan. Á móti vegur að álframleiðsla mun aukast
verulega á árinu sem kallar á aukinn innflutning súráls.
Hagvöxtur og framleiðsluspenna3
Bráðabirgðauppgjör þjóðhagsreikninga fyrir árið 2004 sýnir, sem fyrr
segir, meiri hagvöxt á síðasta ári en fyrri áætlanir gerðu ráð fyrir, eða
6,2% í stað 5,2%. Hagvöxtur hefur aukist eftir því sem liðið hefur á
þetta ár, úr 3% á fyrsta ársfjórðungi í 6,8% á öðrum ársfjórðungi.
Hagvöxtur á fyrri helmingi þessa árs var því tæplega 5%, en í júní
spáði Seðlabankinn rúmlega 6½% vexti á árinu öllu. Í ljósi niðurstöðu
fyrri árshelmings virðist stefna í að hagvöxtur í ár verði nokkru minni
3. Framleiðsluspenna er frávik frá landsframleiðslugetu, mælt sem hlutfall af framleiðslu-
getu.
2001 2002 2003 2004 2005
Mynd IV-11
Velta nýrra kaupsamninga (vinstri ás)
Fjöldi nýrra kaupsamninga (hægri ás)
1. Sex mánaða hreyfanleg meðaltöl.
Heimild: Fasteignamat ríkisins.
Velta og fjöldi kaupsamninga með nýtt húsnæði1
júní 2001 - júlí 2005
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
0
45
90
135
180
225
270
Ma.kr. Fjöldi
1997 1999 2001 2003 2005 2007
Mynd IV-12
Vöxtur innflutnings 1997-20071
1. Spá Seðlabankans 2005-2007.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
0
5
10
15
20
25
-5
-10
Magnbreyting frá fyrra ári (%)
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Mynd IV-13
Vöruinnflutningur fyrstu sjö mánuði ársins
1997-2005
Heimild: Hagstofa Íslands.
Breyting frá fyrra ári á föstu gengi (%)
-10
0
10
20
30
40