Peningamál - 01.09.2005, Blaðsíða 59

Peningamál - 01.09.2005, Blaðsíða 59
ÞRÓUN OG HORFUR Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM P E N I N G A M Á L 2 0 0 5 • 3 59 þeir hurfu frá fast gengisstefnu. Þetta gerir frávik frá markmiði í þess- um lönd um augljóslega minni í samanburði við Ísland sem skilgreindi tölulegt markmið þegar í upphafi og hefur ekki breytt því síðan. Frávik frá verðbólgumarkmiði hér á landi má að mestu leyti rekja til upp- safnaðs vanda frá tímum fastgengisstefnunnar sem kom fram fyrsta árið eftir að verðbólgumarkmið var tekið upp. Mikil gengislækkun átti sér stað eftir að gengi krónunnar var sett á fl ot sem leiddi til aukinnar verð bólgu í kjölfarið. Þetta sést á meðfylgjandi mynd sem sýnir að staðalfrávik frávikanna (miðað við tveggja ára tímabil) hefur lækkað nokkuð á síðustu misserum og er nú u.þ.b. 1%, sem er í samræmi við staðalfrávik annarra iðnríkja.3 Þrátt fyrir þessa annmarka á samanburðinum er ekki hægt að horfa fram hjá því að frávik verðbólgu frá verðbólgumarkmiði hafa verið nokkuð stór hér á landi. Á þessu geta verið nokkrar skýringar. Í fyrsta lagi gæti verið að Seðlabankinn standi sig einfaldlega ekki eins vel og aðrir seðlabankar í að vinna að markmiðinu og að trúverð ugleiki stefnunnar sé minni hér en víðast hvar annars staðar. Önnur skýring er að sveifl ur í efnahagslífi Íslendinga séu einfaldlega meiri og breytingar sem hafa áhrif á framvindu verðlags skyndilegri en í fl estum hinna landanna (sérstaklega iðnríkjanna) og því sé erfi ðara að halda verð- bólgu við markmið hér á landi. Ein leið til að kanna þetta nánar er að skoða fylgni staðalfráviks frávika frá verðbólgumarkmiði og staðalfráviks hagsveifl na í viðkom- andi löndum (hagsveifl ugögnin eru tekin úr grein Þórarins G. Péturs- son ar, 2005). Í öllu landasafninu er fylgnin einungis um 0,2, sem er varla nægilega mikil fylgni til að styðja þessa tilgátu með óyggjandi hætti. Nokkrum löndum gengur þó illa að halda verðbólgu nálægt markmiði þrátt fyrir tiltölulega litlar hagsveifl ur, eins og t.d. Brasilíu, Suður-Afríku og Ungverjalandi, á meðan öðrum löndum gengur óvenju vel að halda verðbólgu nálægt markmiði þrátt fyrir nokkrar hagsveifl ur, eins og t.d. Suður-Kóreu og Nýja-Sjálandi. Séu þessi fi mm lönd fjarlægð úr landasafninu hækkar fylgnin milli frávika frá verð- bólgumarkmiði og hagsveifl na verulega og verður rúmlega 0,6. Því virðist mega ætla að nokkurn hluta frávika verðbólgu frá markmiði megi rekja til sveifl ukennds efnahags hér á landi. Þótt það sé vissulega markmið peningamálastefnunnar að draga úr hagsveifl um má áfram búast við því að sveifl ur hér á landi verði nokkrar vegna smæðar og fábreytni efnahagslífsins, sterkra áhrifa gengissveifl na á innlent verðlag og mikilvægis atvinnugreina er tengjast náttúruauðlindum sem í eðli sínu eru háðar náttúrulegum sveifl um, sem augljóslega eru utan áhrifa- sviðs innlendrar peningastefnu. Verðbólga utan þolmarka Flestir seðlabankar á verðbólgumarkmiði notast einnig við þolmörk utan um verðbólgumarkmiðið. Mismunandi er hvert hlutverk þess- ara þolmarka er. Í sumum löndum er verðbólgumarkmiðið ekki eitt tölu gildi heldur bil sem þolmörkin ákvarða. Er þá markmiðið að halda 3. Þegar verðbólgumarkmiðið var innleitt árið 2001 lýsti Seðlabankinn því yfir að hann ætlaði að ná verðbólgu niður í markmiðið í síðasta lagi í árslok 2003 og gekk það eftir. Sé einungis miðað við tímabilið frá árinu 2003 verður meðalfrávik frá markmiðinu einungis 0,4% og staðalfrávik frávika 0,9%. IV ’02 I ’03 II ’03 III ’03 IV ’03 I ’04 II ’04 III ’04 IV ’04 I ’05 II ’05 Heimild: Seðlabanki Íslands. Staðalfrávik frávika - 2 ára gluggi 4. ársfj. 2002 - 2. ársfj. 2005 Mynd 1 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 %
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122

x

Peningamál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.