Peningamál - 01.03.2007, Síða 23

Peningamál - 01.03.2007, Síða 23
ÞRÓUN OG HORFUR Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM P E N I N G A M Á L 2 0 0 7 • 1 23 Áhrif nýlegra hræringa á fjármálaleg skilyrði fyrirtækja markast af því að tæplega 60% skulda þeirra við lánakerfið eru gengis bundin. Gengisbreytingar hafa minni langtímaáhrif á fyrirtæki en heimili hafi þau tekjur í erlendum gjaldmiðlum, auk þess eru gengisvarnir þeim ódýrari og aðgengilegri. Hins vegar getur gengishagnaður eða –tap þeirra orðið umtalsvert. Nokkur stór fyrirtæki sem hafa þorra tekna í innlendum gjaldmiðli en fjármagna starfsemi sína að miklu leyti með erlendum lánum urðu fyrir umtalsverðu bókhaldslegu geng- istapi á sl. ári. Fjármálaleg staða flestra fyrirtækja virðist þó enn vera nokkuð sterk. Aukin lántaka á undanförnum tveimur árum hefur enn sem komið er ekki leitt til aukinna vanskila. Vanskilahlutfall útlána innlánsstofnana hefur ekki verið lægra síðastliðin sex ár. Mikil útlánaaukning gæti eigi að síður átt eftir að koma fram í auknum vanskilum þegar innlend eftirspurn dregst saman og atvinnuleysi tekur að rísa á ný. Fjármálaleg skilyrði heimila og fyrirtækja hafa versnað nokkuð en framboð lánsfjár aukist Á heildina litið er niðurstaðan sú að fjármálaleg skilyrði heimila og fyrir tækja hafa versnað lítillega frá útgáfu síðustu Peningamála. Útlánsvextir í krónum hafa almennt hækkað, bæði óverðtryggðra skammtímalána og verðtryggðra langtímalána. Vextir gengistryggðra lána hafa einnig hækkað lítillega. Þar við bætist að verðbólgan undan- farið ár hefur hækkað höfuðstól og þar með þyngt greiðslubyrði verðtryggðra útlána. Greiðslubyrði erlendra lána hefur einnig hækkað undanfarið ár vegna gengislækkunar krónunnar, en frá nóvember- mánuði hefur krónan lengst af verið heldur sterkari en hún var um miðbik ársins. Þótt hækkun útlánsvaxta feli í sér óhagstæðari skilyrði til nýrrar lántöku en áður, vega hækkuð lánshlutföll og hámarkslán á móti. Framvinda á erlendum mörkuðum gæti haft umtalsverð áhrif á þróun innlendra fjármálalegra skilyrða á næstunni Þótt stýrivextir Seðlabankans hafi mikilvæg áhrif á fjármálaleg skil- yrði heimila og fyrirtækja hefur framvinda á erlendum mörkuðum töluverð áhrif á að hve miklu leyti breytingar á stýrivöxtum miðlast um vaxta rófið og á gengi krónunnar, eins og fjallað var um hér á undan. Vegna aukins vægis gengistryggðra lána fara bein og óbein áhrif erlendra fjármálalegra skilyrða vaxandi. Framvinda innlendra efnahagsmála getur einnig haft umtalsverð áhrif á þau kjör sem inn- lendum fjármálastofnunum bjóðast á erlendum fjármálamörkuðum, eins og greinilega kom í ljós á síðasta ári. Þá versnuðu kjör íslensku bankanna umtalsvert umfram erlenda keppinauta. Í kjölfarið fylgdu erfiðleikar við fjármögnun þeirra á Evrópumarkaði. Vaxtakjör íslensku bankanna virðast hafa batnað frá seinni hluta síðasta árs, a.m.k. ef lækkun skuldatrygginga þeirra undanfarna mánuði telst marktæk vísbending um það. Í kjölfar þess að Moody’s hækkaði lánshæfismat íslensku bankanna í febrúar, og margra annarra evrópskra banka, í hæsta flokk lækkuðu skuldatryggingar bankanna enn frekar. Sú lækk- un hefur þó að hluta gengið til baka þar sem tilkynnt hefur verið að 1. Hlutfall gengisbundinna lána heimila af útlánum innlánsstofnana, Íbúða- lánasjóðs og lífeyrissjóða í lok hvers mánaðar. Gengisbundin lán hafa verið leiðrétt fyrir áætluðum gengisbreytingum. Heimild: Seðlabanki Íslands. Ma.kr. Mynd III-11 Gengisbundin lán heimila og hlutfall þeirra af heildarútlánum janúar 2000 - janúar 20071 Gengisbundin lán til heimila, samtals (v. ás) Hlutfall gengisbundinna lána heimila (h. ás) % 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 ‘072006200520042003200220012000 Kaupþing banki Landsbanki Glitnir Vísitala evrópskra fjármálafyrirtækja Mynd III-12 Skuldatryggingar íslenskra banka og vísitala evrópskra fjármálafyrirtækja Daglegar tölur 7. mars 2006 - 27. mars 2007 Punktar Heimild: Reuters. 0 10 20 30 40 50 60 70 80 mfjdnosájjmam
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106

x

Peningamál

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.