Peningamál - 01.03.2007, Page 14

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
7
•
1
14
fyrirtækja með ágætum og einkaneysla jókst verulega á árinu þrátt
fyrir bakslag á fasteignamarkaði.
Eigi að síður er búist við að samdráttur íbúðafjárfestingar dragi
verulega úr hagvexti framan af yfirstandandi ári. Ef minni eftirspurn
leiðir til lækkunar íbúðaverðs mun draga úr jákvæðum auðsáhrifum
sem hafa verið einn helsti drifkraftur útgjaldaaukningar heimilanna.
Spáð er að dragi úr vexti innflutnings þegar líður á árið en að vöxt-
ur útflutnings aukist talsvert. Viðskiptahallinn ætti því að minnka
nokkuð. Dregið hefur úr verðbólgu í Bandaríkjunum undanfarna mán-
uði í kjölfar lækkunar olíu verðs, en kjarnaverðbólga án orkuverðs er
á svipuðu róli.
Góður hagvöxtur í Bretlandi og á Norðurlöndunum í fyrra
Hagvöxtur í Bretlandi jókst á liðnu ári og nam 2,7%, en hagvöxtur
árið 2005 var hinn minnsti í þrettán ár. Spáð er að hagvöxtur í ár verði
álíka mikill og í fyrra. Fjárfesting jókst um 6% milli ára og einkaneysla
um 2%. Verðbólga í janúar var enn yfir markmiði Englandsbanka, en
hafði þó lækkað milli mánaða úr 3% í 2,7%.
Hagvöxtur jókst á Norðurlöndunum á liðnu ári og mikið frá
árinu áður. Samkvæmt spám Consensus Forecast (CF) er hins vegar
útlit fyrir að heldur dragi úr hagvexti í ár og á næsta ári. Þannig spáir
CF að hagvöxtur verði á bilinu 2-2½% í Danmörku, á bilinu 2½-3% í
Finnlandi og um og yfir 3% í Noregi en þar hefur húsnæðisverð hækk-
að töluvert. Uppgangurinn hefur jafnvel verið enn meiri í Svíþjóð en
þar mældist 4½% hagvöxtur í fyrra. Eins og á hinum Norðurlöndunum
er hins vegar gert ráð fyrir að heldur hægi á hagvexti á þessu ári, þótt
áfram verði hann kröftugur eða 3½%, skv. spá CF.
Efnahagsbatinn í Japan skýtur rótum og sem fyrr er mikill
hagvöxtur í Kína
Enn ríkir talsverð óvissa um sjálfbærni efnahagsbatans í Japan. Tölur
um hagvöxt á síðasta fjórðungi liðins árs benda til talsverðs efnahags-
bata. Hagvöxtur var hins vegar nokkuð brokkgengur á árinu. Eftir
viðunandi vöxt á fyrsta ársfjórðungi dró talsvert úr honum á öðrum
og þriðja ársfjórðungi, en milli þriðja og fjórða ársfjórðungs nam vöxt-
urinn 5,5% á árskvarða, sem er mesti vöxtur um þriggja ára skeið.
Vöxturinn undir lok ársins náði til flestra geira, en mesta aukning
mældist í fjárfestingu og einkaneyslu. Hagvöxtur fyrir árið í heild var
2,2%, sem er talsvert minna en flestar spár á síðastliðnu ári bentu til.
Mismunurinn skýrist þó einna helst af breytingum á aðferðum við
útreikning og framsetningu þjóðhagsreikninga. Horfur fyrir árið 2007
eru ágætar. Lítið atvinnuleysi ætti að styðja við einkaneyslu og fjárfest-
ing fyrirtækja jókst undir lok síðasta árs. Þó er búist við að hagvöxt-
urinn verði minni í ár en í fyrra, t.d. spáir CF 1,9% hagvexti.
Í Kína er mikill hagvöxtur um þessar mundir og benda opinberar
hagtölur til þess að vöxturinn á síðasta ári hafi verið 10,7%. Vöxtur
fjármunamyndunar var afar ör í fyrra. Áætlað er að hún hafi aukist um
24%, eftir 26% vöxt árið áður. Smásala jókst um tæp 14% og útflutn-
ingur um 30%. Þrátt fyrir mikinn vöxt sýna opinberar tölur aðeins
1,7% verðbólgu í fyrra. Líklegt er að hagvöxtur í ár verði heldur minni
meðal annars vegna þess að búist er við frekari aðgerðum stjórnvalda
til að draga úr fjárfestingu.
Heimild: Reuters EcoWin.
Mynd II-3
Verðbólga í Bandaríkjunum og á evru-
svæðinu janúar 2004 - febrúar 2007
Verðbólga með og án orkuverðs
%
Bandaríkin verðbólga
Bandaríkin verðbólga að undanskildu orkuverði
Evrusvæði verðbólga
Evrusvæði verðbólga að undanskildu orkuverði
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
200720052004 2006
1.Tölur fyrir febrúar ná aðeins til Evrusvæðisins og Bandaríkjanna.
Heimild: Reuters EcoWin.
%
Mynd II-4
Verðbólguþróun á helstu viðskiptasvæðum
Íslands
Janúar 2002 - febrúar 20071
-2
-1
0
1
2
3
4
5
‘0720062005200420032002
Bandaríkin
Evrusvæði
Bretland
Japan
Heimild: Reuters EcoWin.
%
Mynd II-5
Verðbólguþróun á Norðurlöndunum
Janúar 2003 - mars 2007
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
‘072006200520042003
Danmörk
Svíþjóð
Finnland
Noregur