Peningamál - 01.03.2007, Side 5

Peningamál - 01.03.2007, Side 5
I Verðbólguhorfur og peningastefnan Verðbólga minni en spáð var en mikið ójafnvægi varpar skugga á langtímahorfur Stýrivextir hækkuðu um 3,75 prósentur á sl. ári, síðast um 0,25 prósentur í desember í 14,25%. Aðhaldssöm peningastefna skilaði þeim árangri að verðbólga varð töluvert minni undanfarið liðlega hálft ár en spár Seðlabankans í júlí og nóvember höfðu bent til. Verð bólguvæntingar hafa einnig hjaðnað umtalsvert. Háir skamm- tímavextir og tiltölulega hagstæð erlend fjármálaskilyrði stuðluðu að nokkru sterkara gengi krónunnar sl. fimm mánuði en gert var ráð fyrir í síðustu spá og olíu- og bensínverð á heimsmarkaði lækkaði. Þá hafa laun hækkað minna en reiknað var með í fyrri spám. Horfur eru á að verðbólga hjaðni töluvert á næstu þremur mán- uðum, einkum sökum verulegra grunnáhrifa, þ.e.a.s. áhrifa þess að verðbólgualdan vorið 2006 hverfur úr tólf mánaða verðbólgumæl- ingum. Þeirra gætti reyndar einnig í mars, en meginástæða hjöðnunar mældrar verðbólgu þá var þó lækkun neysluskatta. Þrátt fyrir sterk grunnáhrif í mars jókst verðbólga að frátöldum áhrifum lægri neyslu- skatta í 7,7% og undirliggjandi verðbólga hefur ekki verið meiri frá árinu 2002. Eigi að síður virðist líklegt að nokkuð ört dragi úr bæði undirliggjandi og mældri verðbólgu næstu mánuði. Hversu mikið verðbólgan hjaðnar vegna grunnáhrifa á næstu mánuðum mun að miklu leyti ráðast af því hvort gengi krónunnar helst áfram sterkt. 1. Í þessari grein eru notaðar upplýsingar sem fyrir lágu 27. mars 2007, en spár byggjast á upp lýsingum til 15. mars. Heimildir: Reuters EcoWin, Seðlabanki Íslands. % Mynd I-1 Stýrivextir seðlabanka Daglegar tölur 1. janúar 1998 - 22. mars 2007 0 2 4 6 8 10 12 14 16 ‘07‘06‘05‘04‘03‘02‘01‘00‘99‘98 Ísland Bandaríkin Evrusvæðið Þróun og horfur í efnahags- og peningamálum1 Umfangsmikil aðlögun framundan Aðhaldssöm peningastefna hefur á undanförnu hálfu ári skilað töluverðum árangri, þótt enn sé verðbólga langt yfir markmiði og horfur á að svo verði enn um sinn, a.m.k. ef litið er framhjá tímabundnum áhrifum lækkunar neysluskatta á mælda verðbólgu. Verðbólga hefur hjaðnað nokkuð frá því að Seðlabanki Íslands birti þjóðhags- og verðbólguspá í byrjun nóvember sl. og verðbólguhorfur til skamms tíma hafa batnað. Háir stýri- vextir stuðla að hægari vexti eftirspurnar og sterkara gengi krónu og hafa þannig komið í veg fyrir að miklum launahækkunum undanfarið ár sé velt viðstöðulítið yfir í verðlag. Of snemmt er þó að fagna sigri í baráttunni við verðbólguna. Hjöðnun hennar skýrist að hluta til af ástæðum sem eru eða gætu reynst skammvinnar, t.d. skattaáhrifum, grunnáhrifum, fremur háu gengi krónu og lækkun eldsneytisverðs. Gríðarlegur viðskiptahalli á síðasta ári er ávísun á aðlögun í þjóðarbúskapnum sem gæti komið fram í þrýstingi á gengi krónunnar, einkum ef aðstæður verða óhagstæðari á erlendum fjármálamörkuðum. Þessar aðstæður munu ráða miklu um það hvenær unnt verður að hefja slökun á peningalegu aðhaldi. Verðbólguspáin sem kynnt er hér á eftir bendir til þess að stýrivextir þurfi að haldast háir þar til síðla árs, jafnvel þótt gengi krónunnar haldist nokkuð stöðugt. Óhagstæðari gengisþróun eða áframhaldandi stórframkvæmdir gætu krafist hærri stýrivaxta og enn síðbúnari slökunar aðhalds en ella. Eftirspurn mun dragast verulega saman á næstu árum gangi grunnspáin eftir. Viðskiptahallinn yrði enn mjög mikill í lok spátímans þrátt fyrir að halli á vöruviðskiptum verði nánast horfinn, sem er vísbending um að gengisþróun kunni að verða óhagstæðari en reiknað er með í spánni.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106

x

Peningamál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.