Peningamál - 01.03.2007, Side 49

Peningamál - 01.03.2007, Side 49
ÞRÓUN OG HORFUR Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM P E N I N G A M Á L 2 0 0 7 • 1 49 mánaða verðhækkun innfluttrar mat- og drykkjarvöru rúmlega 10%, sem er óbreytt staða frá því í október sl. Fyrir ári hækkaði verð nýrra bifreiða hratt í kjölfar gengislækk- unar krónunnar. Að undanförnu hefur verð þeirra hækkað áfram þrátt fyrir tiltölulega stöðugt gengi. Tólf mánaða verðhækkun nýrra bifreiða nam tæpum 13% í mars og hafði verðið þá hækkað um ½% að meðaltali milli mánaða frá sl. hausti. Líklegt er að verðhækkun frá framleiðendum vegna hærra hráefnaverðs skýri þessa hækkun að ein- hverju leyti. Verðlækkun bensíns að undanförnu hefur dregið verulega úr verðbólgu. Í mars hafði bensínverð hækkað um rúmlega 2½% á tólf mánuðum. Áhrif mikilla verðhækkana bensíns fyrir ári hverfa úr mældri verðbólgu á næstu mánuðum og mun ársbreyting bensínverðs þá mælast neikvæð. Lækkun óbeinna skatta skilar sér út í vöruverð Í mars var virðisaukaskattur á matvöru, veitingum og ýmissi annarri vöru og þjónustu lækkaður úr 14/24,5% í 7%. Vörugjöld af allri mat- vöru að undanskildu sælgæti og sykri voru afnumin. Verð á mat- og drykkjarvöru lækkaði um 7½% í mars og skilaði lækkun virðisauka- skatts sér í vöruverði nánast að fullu. Hins vegar hefur hún ekki enn skilað sér að fullu til lækkunar á verði veitinga. Verð innlendrar vöru án búvöru og grænmetis hefur lækkað um rúmlega ½% á síðustu tólf mánuðum. Breytingar vörugjalda verða nokkru lengur að skila sér út í vöruverð vegna birgða hjá framleiðendum og innflytjendum. Ekkert lát á hækkun þjónustuverðbólgu Verðlag almennrar þjónustu hefur haldið áfram að hækka frá útgáfu Peningamála í nóvember. Í febrúar nam tólf mánaða verðhækkun almennrar þjónustu rúmlega 6% og hafði ekki mælst hærri síðan sumarið 2002. Í mars lækkaði verð almennrar þjónustu hins vegar um rúmlega ½% enda gætir þar áhrifa lækkunar virðisaukaskatts m.a. á veitingum, gistingu og veggjöldum. Framlag þjónustuverðbólgu til mældrar verðbólgu er nokkuð hátt og má nú rekja rúmlega eina pró- sentu af hækkun vísitölu neysluverðs á síðustu tólf mánuðum til hækk- unar verðlags þjónustu einkaaðila. Þjónustuverðlag hækkaði töluvert í ársbyrjun í takt við launahækkanir, en vísitala fyrir laun á almennum markaði hækkaði um 3½% í janúar. Þótt þjónustuverðbólga hafi ekki fylgt launahækkunum algerlega eftir að undanförnu er líklegt að hún eigi enn eftir að aukast í ljósi þróunar innlendrar eftirspurnar og kostn- aðartilefna.4 Hins vegar er hugsanlegt að áhrif erlends vinnuafls komi í veg fyrir að þjónustuverðbólga verði eins mikil og launahækkanir gefa tilefni til (sjá rammagrein VI-1). Verðlag opinberrar þjónustu hækkaði umtalsvert í janúar þegar ýmsar opinberar verðhækkanir bundnar við áramót komu til fram- kvæmda. Í mars lækkaði verð opinberrar þjónustu um tæplega 1% og gætir þar áhrifa lækkunar virðisaukaskatts á afnotagjöldum, rafmagni og hita. Tólf mánaða hækkun nam rúmlega 3%. 4. Sjá umfjöllun um þjónustuverðbólgu, gengi og launakostnað á bls. 44 í Peningamálum 2006/3. -10 -5 0 5 10 15 ‘07200620052004200320022001 Mynd VIII-6 Vöruverð janúar 2001 - mars 2007 Heimild: Hagstofa Íslands. 12 mánaða breyting vísitölu (%) Innfluttar vörur án áfengis og tóbaks Innlendar vörur án búvöru og grænmetis Dagvara Mynd VIII-7 Nokkrir undirliðir vísitölu neysluverðs júní 2004 - mars 2007 Áhrif á þróun vísitölu neysluverðs sl. 12 mánuði % -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2007200620052004 Húsnæði Opinber þjónusta Almenn þjónusta Innlendar vörur án búvöru og grænmetis Innfluttar vörur án áfengis og tóbaks Vísitala neysluverðs Heimild: Hagstofa Íslands. Mynd VIII-8 Umfang verðhækkana vísitölu neysluverðs janúar 2001 - mars 2007 12 mánaða breyting vísitölu (%) 1. Notað er 3 mánaða miðsett meðaltal. Heimild: Hagstofa Íslands. Hlutfall vöruflokka sem hækka í verði (v. ás)1 Vísitala neysluverðs (h. ás) 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ‘07200620052004200320022001 %
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106

x

Peningamál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.