Skírnir - 01.09.1990, Side 8

Frá ritstjórum
Dauðinn er ákjósanlegt efni til að varpa ljósi á mannlegt hlutskipti á hverjum
tíma. I fjórum ólíkum ritgerðum þessa Skírnisheftis er fjallað um dauðann
eins og hann birtist í bókmenntum, sögunni og samtímanum. Margrét
Eggertsdóttir fjallar um dauðann í ljóðum þeirra Hallgríms Péturssonar,
Frangois Villon og Johns Donne. Vilhjálmur Árnason gaumgæfir siðferðilega
þýðingu dauðans í mannlífinu og setur fram siðfræðilegar hugmyndir um
aðhlynningu deyjandi fólks. Sigurður Árnason krabbameinslæknir fjallar um
óttann við dauðann og um reynslu þeirra sem sinna dauðvona sjúklingum. I
ritgerð Matthíasar Viðars Sæmundssonar er dauðinn líka eitt meginstefið
ásamt þeim hryllingi sem atvik á borð við Tyrkjaránið og Spánverjavígin
vekja.
Eins og nærri má geta eru siðferðilegar og trúarlegar spurningar áleitnar
í þessum ritgerðum um dauðann. Kristin trú er síðan viðfangsefni Þorsteins
Gylfasonar í ritgerð sem er að nokkru leyti svar við grein Sigurbjörns
Einarssonar, „Kristin trú á tækniöld“, sem birtist í hausthefti Skírnis 1987.
Rithöfundarnir Guðbergur Bergsson og Vilborg Dagbjartsdóttir skrifa
um systurnar Málfríði og Sigríði Einarsdætur frá Munaðarnesi. Þessar skáld-
legu endurminningar varðveita, ásamt myndunum sem fylgja, skemmtileg
brot úr íslenskri menningarsögu.
Mikil gróska er nú í Skírnismálum. Þeirri mikilvægu umræðu sem hafin
var í síðasta hefti um stöðu Islands gagnvart Evrópubandalaginu er haldið
áfram í Skírnismálum þeirra Hjörleifs Guttormssonar alþingismanns og
Sigmundar Guðbjarnasonar háskólarektors. Þórir Kr. Þórðarson birtir
hugvekju um stöðu mannvísinda á íslandi. Þá varpar Páll Skúlason ögrandi
spurningum til íslenskra rithöfunda sem einhverjir þeirra eiga vonandi eftir
að svara á þessum vettvangi.
Greinar um bækur eru á sínum stað og eru alls ellefu bækur til umræðu
þar að þessu sinni.
í þessu hefti er jafnframt gerð tilraun með nýjan þátt sem ber heitið
Fregnir af bókum. Hann er einkum ætlaður til stuttrar kynningar á ritgerða-
söfnum og öðrum bókum sem eiga athygli skilið en erfitt er að koma að í
Greinum um bækur.
Skáld Skírnis að þessu sinni er Ingibjörg Haraldsdóttir og birtast hér þrjú
ljóð eftir hana. Myndlistarmaður Skírnis er Jóhann Briem. Mynd hans
Valkyrjur er enn eitt dæmið í þessu hefti um viðleitni til að takast á við
merkingu mannlegs lífs með umfjöllun um dauðann.