Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1991, Side 29

Að leggja nýtt land undir konungsríki Jesú Krists
Ólafur Ólafsson var þó ekki fyrsti íslenski kristniboðinn í Kína. Sá
heiður fellur í skaut Steinunnar Jóhannesdóttur Hayes (1870-1960).6 Hún
varð fyrst íslenskra kvenna til að taka prestsvígslu. Hún hélt 18 ára gömul
til Ameríku, lauk guðfræðiprófí í Chicago. Eftir að hafa um hríð starfað
sem prestur í Indíana og Oregon hóf hún að lesa læknisfræði í Los
Angeles og lauk þar fjögurra ára námi. Þar kynntist hún manni sínum,
Charles Arthur Hayes. Gengu þau í heilagt hjónaband í febrúar 1902 og
voru átta dögum síðar lögð af stað til Kína til að gerast krismiboðar.
Störfuðu þau þar í nær 40 ár, lengst af í tengslum við sjúkrahús sem
margar kristniboðshreyfingar starfræktu saman í Kanton í Suður-Kína.
Sátu þau lengi í fangabúðum Japana en sluppu þaðan árið 1942 í skiptum
fyrir japanska fanga.
Dýrmætir eiginleikar bernskuáranna
Þegar í bemsku höfðu gert vart við sig eiginleikar hjá Jóhanni er áttu
eftir að koma í góðar þarfir þegar kristniboðsköllunin hafði verið mót-
tekin. Valgerður systir hans minnist þess hversu kjarkmikill hann var sem
bam. Hún man sérstaklega eftir því að hann hafði aldrei á móti því að
fara sendiferðir á bæi. Fólk á öðmm bæjum hafði orð á því að hann væri
ótrúlega fróðleiksfús, og sérstaka athygli vakti að hann spurði um útlönd.
Það var til marks um kjark hans að átta ára gamall fór hann með
heybandslest klukkustundar leið yfir fjall „úr dalnum, sem svo var
kallaður, og heim að Stóra-Hálsi, einn með þrjá hesta.“7 Hann var sendur
með öll fundarboð á milli bæja og var alltaf tilbúinn að fara. Síðar á
lífsleiðinni birtist þessi sami eiginleiki í því að hann var óhræddur við að
fara langar leiðir gangandi á milli bæja í Kína með annars konar
fundarboð: kristniboðið. „Aldrei hefi ég haft verði með mér á ferðum
mínum, og hefi ég þó oft ferðast á næturþeli, þar sem erlendir menn hafa
ekki áður komið, og látið fyrir berast á ókunnum stöðum, og þó aldrei
verið áreittur,“ skrifar Jóhann í einni greina sinna um Kína.8 Áhugi
bemskuáranna á framandi löndum er líka eftirtektarverður þegar haft er
í huga að það átti fyrir Jóhanni að liggja að dveljast langdvölum í því
landi sem lengst af hefur verið hvað fjarlægast í hugum íslendinga.
Kynnin af Karli Barth
Hér verður ekki frekar dvalið við æsku- og uppvaxtarár Jóhanns eða
undirbúning hans undir starfið á kristniboðsakrinum, enda em því gerð
skil annars staðar í þessu hefti. Aðeins skal á það minnt hve mikið nám
hann lagði á sig áður en lagt var upp, ekki aðeins námið á kristniboðs-
skólanum í Stavangri heldur einnig guðfræðinám við Háskóla íslands sem
6 Sjá Lifandi steinar. Afmcelisrit gefið út í tilefni sextíu ára afmœlis Sambands
(slenskra kristniboðsfélaga 27. september 1989, (ritstj.) Þórarinn Bjömsson. Rvk.
1989, s. 39-40.
7 Samtal við Valgerði systur Jóhanns.
8 „Dr. Karl Ludvig Reichelt og kristniboð hans.“ Kirkjuritið 13/1947, s. 47-59, s.
49.
27