Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1991, Blaðsíða 59

Ingólfur Guðmundsson
Heimamaður á Þingvöllum
Á Þingvöllum eru margra heima mót. Þar var Jóhann Hannesson heima-
maður — vísast í þeim flestum. Hann var í senn heims- og heimamaður,
víðförull, veraldarvanur og rammíslenskur sveitungi sóknarbamanna.
Þjóðgarðsvörður og prestur á Þingvöllum hefur mörg hlutverk. Hann
virtist valda þeim öllum vel og fá viðfangsefni fyrir víðfeðma reynslu,
hæfileika og hæfni sína.
Við sem þekktum Jóhann aðallega af öðmm vettvangi kunnum að eiga
erfitt með að sjá hann í huganum heima á Þingvöllum. Hér skal reynt að
bregða upp nokkrum myndum, draga örfáa drætti í mynd sem óhjá-
kvæmilega verður nokkuð gloppótt en þó vonandi betri en engin og bíður
þó frekari fyllingar hjá þeim sem til þekkja. Þessir drættir byggja m.a. á
vetrarvist minni á Þingvöllum 1954, sælla minninga, og samtölum við
nokkra kunnuga bæði heimafólk og Þingvallagesti.
Við emm stödd á Lögbergi. Hér em mót meginskjalda jarðarkringlunnar,
Ameríku og Evrópu, vesturs og austurs. Hér var tekist á um siðu Vest-
manna og Austmanna, kristni og heiðni. Þá urðu hér siðamót og kristni
lögtekin af lýði. Lýðræði og konungsstjóm tókust löngum á hér og mörg
mót og margs konar áttu sér stað í sögu lands og þjóðar.
Nú voru á Lögbergi langt að komnir gestir, flugmálamenn úr
Kínaveldi í fylgd með flugmálastjóra. Hann hafði mælt sér mót hér við
heimamann til að fá leiðsögn um Þingvallasvæðið.
Gestimir lituðust um og huguðu að heimamanni. Brátt sást neðar í
brekkunni búandlegur maður, nokkuð lotlegur með kuldahúfu á höfði,
skeggjaður, klæddur hermannlegum vinnujakka, grænum, (sem reyndar
var frá bandaríska hemum í Kína), í traustlegum gúmmístígvélum.
Heimamaðurinn heilsaði hæversklega — á máli gestanna með viðeigandi
látbragði. Flugmálastjóri naut þess að sjá undrunarsvipinn á gestum sínum
sem horfðu stóreygir og skáeygir á íslenska bóndann. Hann lét þess þá
getið að íslenskum bændum væri margt vel gefið og að þeir væm víða
heima. Bóndinn fór síðan að ljúka upp leyndum dómum náttúm og sögu
landsins. Kínverjamir misstu ekki alveg málið og yrtu á heimamann. Þá
varð honum að orði: „Já, svo þið talið Húnan-mállýsku!“ Nú varð gest-
unum fullljóst að hér var ekki allt sem sýndist. Hér vom margra heima
mót og margra mála.
57