Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1995, Síða 12

10
MULAÞING
hurðina. Sams konar skurður hefur og fundist á stoð frá Hofi í Vopna-
firði en þar bjuggu þau Oddur og Randalín um hríð.
Um miðja 19. öld lét séra Stefán Árnason hurðina af hendi til Danska
fomminjasafnsins. En nú er hún í Þjóðminjasafni Islands. Sagan, sem
hinn frábæri myndskurður hurðarinnar sýnir, á sér hliðstæðu í þremur ís-
lenskum riddarasögum. Hurðin er sýnilegt vitni um híbýlaskreytingar
okkar á miðöldum. Eftirmynd þess listaverks er nú fyrir innri dyrum
kirkjunnar á Valþjófsstað.
Á Eiðum bjó á 10. öld Helgi Ásbjarnarson og þar var hann veginn af
Grími Droplaugarsyni. Á 15. og 16. öld bjuggu þar miklir auðmenn og
Arið 1927 varfyrst sett upp skógargirðing á Eiðum umhverfis Húsatjörn. í girð-
ingunni fundust þá 27 örsmáar birkiklær. Nú tœpum 70 árum síðar dafna barr-
viðir, birki, víðir og blómjurtastóð í óbitnu landi umhverfis tjörnina.
Mynd: Ingibjörg Kristmundsdóttir.
meðal þeirra Margrét ríka sem sagnir em af. Talið er að járnvinnsla úr
mýrarrauða hafi verið undirstaða Eiðaauðs, a.m.k. að nokkru leyti. Á
Eiðum eru miklir gjallhólar sem sýna jámvinnslu í stórum stíl og land
var þar allt skógi vaxið áður fyrr svo að auðvelt var um eldsneyti og
kolagerð. Eiðar hafa verið kirkjustaður frá því snemma á öldum en eng-
inn var þar prestur frá 1856-1956. Búnaðarskóli var stofnaður á Eiðum
en skipti um hlutverk 1919. Þá var Eiðaeignin, 6 jarðir auk heimajarðar-