Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.09.2009, Síða 48

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 85. árg. 200944
Útdráttur
Tilgangur rannsóknarinnar var að skoða áhrif breytinga á
samsetningu mönnunar á gæði hjúkrunar, starfsánægju
og upplifun starfsmanna. Rannsóknin fór fram á annarri
af tveimur deildum fyrir sjúklinga með heilabilun á
öldrunarsviði Landspítalans. Sjúkraliðar með framhaldsnám
og hjúkrunarfræðingar á tilraunadeildinni fengu breytt
starfssvið. Þátttakendur voru sjúklingar og starfsmenn á
rannsóknardeildinni og einnig hjúkrunarfræðingar af báðum
deildum. Rannsóknin var unnin samkvæmt hugmyndafræði
starfendarannsókna og fjórar rannsóknaraðferðir notaðar til
að fá fram mismunandi sjónarhorn á viðfangsefnið. Gögnum
um gæði hjúkrunar var safnað með stöðluðu megindlegu
mælitæki (RAI) og innbyggðir gæðavísar skoðaðir. Gögnum
um starfsánægju var safnað með skriflegum spurningalista og
gögnum um upplifun starfsmanna af breytingunum var safnað
með viðtölum við rýnihópa og dagbókarskrifum. Gagnasöfnun
fór fram fyrir og við upphaf breytinga og svo aftur þegar
breyting var vel á veg komin. Niðurstöður rannsóknarinnar
gáfu vísbendingar um að gæði hjúkrunar og starfsánægja
hefðu haldist stöðug. Í rýnihópum og dagbókum komu fram
þrjú meginþemu: Breytt hlutverk, togstreita og ný tækifæri.
Það tók á fyrir alla að skilgreina ný hlutverk og breytt fagleg
samskipti. Einnig var átak að breyta viðteknum vinnuvenjum á
deildinni og togstreita kom fram á milli stétta. Sjúkraliðar með
framhaldsnám í öldrunarhjúkrun fundu fyrir ákveðinni fyrirstöðu
en jafnframt að hjúkrunarfræðingarnir vildu styðja við bakið á
þeim og leiðbeina inn í þetta nýja hlutverk sem hafði í för með
sér ný tækifæri.
Niðurstöður þessa rannsóknarverkefnis varpa ljósi á
hvernig hægt er að nýta betur menntun sjúkraliða með
framhaldsnám í öldrunarhjúkrun og um leið þróa nýjar leiðir í
starfi hjúkrunarfræðinga. Rannsóknin er því mikilvægt innlegg í
umræðu um hvernig starfskraftar sjúkraliða með framhaldsnám
verða nýttir í öldrunarþjónustu í framtíðinni.
Lykilorð: Samsetning mönnunar, öldrunarþjónusta, gæði
hjúkrunar, starfsánægja, starfendarannsóknir.
INNGANGUR
Mannfjöldaspár á Íslandi næstu áratugi gera ráð fyrir
hlutfallslegri fjölgun aldraðra (Hagstofa Íslands, 2008) og
margar áætlanir hafa verið gefnar út um hvernig bregðast
skuli við aukinni þörf fyrir þjónustu meðal aldraðra
(Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið, 2007; Heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytið, 2003; Ríkisendurskoðun, 2005).
Vegna þessa er mikilvægt að leita leiða til að nýta menntun
starfsmanna, auka starfsánægju og bæta vinnuumhverfi þeirra
sem vinna við umönnun aldraðra.
Ingibjörg Hjaltadóttir, öldrunarsviði, Landspítala; Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands
Hlíf Guðmundsdóttir, öldrunarsviði, Landspítala
Sigrún Bjartmarz, öldrunarsviði, Landspítala
Berglind Magnúsdóttir, Heimaþjónustu Reykjavíkur
Auðna Ágústsdóttir, vísinda-, mennta- og gæðasviði, Landspítala
ÁHRIF BREYTINGA Á SAMSETNINGU MÖNNUNAR
Á ÖLDRUNARLÆKNINGADEILD FYRIR HEILABILAÐA
ENGLISH SUMMARY
Hjaltadottir, I., Guðmundsdottir, H., Bjartmarz, S.,
Magnusdottir, B., and Agustsdottir, A.
The Icelandic Journal of Nursing (2009). 85 (4), 44-52
EFFECTS OF CHANGES IN STAFF MIX IN A
SPECIALIZED DEMENTIA WARD
The purpose of this study was to examine the effects of
changes in staff mix model on quality of care, staff satisfaction,
and staff perception of this change. The study was conducted
in one of two specialized dementia wards at the Division
of Geriatric Medicine at the Landspitali University Hospital.
Geriatric-Licensed Practical Nurses (G-LPNs) and registered
nurses (RNs) gained different roles on the ward.
Patients and staff from the study ward and RNs from the
other specialized dementia ward participated in the study. The
theoretical framework of the study was Action Research and
four methods were used to obtain different views on the issue.
Data on quality of care were collected using a quantitative
instrument (RAI) and inherent quality indicators observed. Data
on job satisfaction were collected using a questionnaire and
data regarding staff experience were obtained by discussions
in focus-groups and diaries. Data were gathered before and
after changes and finally after changes had been in place
for awhile. Findings indicated that the quality of care as well
as staff satisfaction remained constant. In focus groups and
diaries three main themes emerged: Role change; conflict
and new opportunities. It required a great effort for everyone
to define new roles and changes of professional interaction.
Changing the usual way of working in the ward was stressful
as well because of conflicts between professions. The
G-LPNs encountered certain barriers but also realized that
the RNs were ready to provide support and guidance into
their new role. The altered role had also the potential for new
opportunities.
The study results illuminate how the G-LPNs´ further education
can be utilized as well as how new roles for RNs can be
developed. The study findings are important for the discussion
on the role G-LPNs will have in care of the elderly in the future.
Key words: Staff mix, long term care, dementia, quality of care,
staff satisfaction, focus groups, diaries, action research.
Correspondance: ingihj@hi.is