Jón á Bægisá - 01.11.1994, Blaðsíða 35

Clarice Lispector
Fjölskyldutengslin
Ronan og móðir hennar komu sér loksins f>TÍr í leigubílnum sem átti að ílytja
þær á stöðina. Móðirin taldi hvað eftir annað töskurnar tvær til að sannfærast
um að báðar væru í bílnum. Örlítið tileygð dóttirin samþykkti með dökkum
augunum, sem úr skein háðsglampi og kuldi.
— Gleymdi ég nú engu? spurði móðirin í þriðja sinn.
— Nei, nei, þú gleymdir engu, svaraði dóttirin þolinmóð og varð skemmt.
Hún var ennþá undir áhrifum frá því hálfspaugilega sem hafði gerst á milli
móður og eiginmanns hennar á kveðjustundinni. Þann hálfa mánuð sem
heimsókn gömlu konunnar stóð höfðu þau varla þolað hvort annað; góðan
daginn og gott kvöld hljómaði stöðugt með ýtrustu varfæmi svo hún fór næstum
að hlæja. Svo gerðist það á kveðjustundinni, áður en þær stigu inn í bílinn, að
móðirin breyttist í fyrirmyndar tengdamóður og eiginmaðurinn í góðan
tengdason. „Fyrirgefðu hafi ég látið ljótt orð falla,“ sagði gamla frúin, og
Catarína sá með vissri ánægju að Antonío hafði ekki hugmynd um, hvað hann
ætti að gera við töskurnar í höndunum, hann tuldraði og ruglaðist í hlutverki
tengdasonarins góða. „Ef ég hlæ halda þau að ég sé vitlaus,“ hugsaði Catarína
og hnyklaði brúnirnar. „Sú móðir sem giftir son sinn glatar syninum en hún
eignast nýjan son ef hún giftir dóttur sína,“ bætti móðirin við og Antonío notaði
kvefið til að geta hóstað. Catarína stóð kyrr og fylgdist af illgirni með
eiginmanninum sem missti öryggið og undan því kom lítill dökkhærður maður
sem breyttist í son litlu gráskitulegu kerlingarinnar... Löngunin til að hlæja
varð ennþá sterkari við það. Góðu heilli hló hún aldrei þegar hana langaði til
að hlæja: hún varð bara ennþá tileygðari, svipur reynslu og taumhalds kom
fram í augun og hláturinn skein úr þeim. Löngunin til að hlæja kvaldi hana
stöðugt. En hún gat ekkert við því gert: hún hló einungis með augunum frá
því hún var barn; hún hafði alltaf verið tileygð.
— Ég endurtek að mér finnst strákurinn vera horaður, sagði móðirin og
gætti sín á hristinginum í bflnum. Þótt Antonío væri ekki nálægur notaði hún
sama ögrandi ásökunartóninn og í nálægð hans. Þetta hafði gengið svo langt
að eitt kvöldið varð hann æstur: það er ekki mín sök, Severína! Ilann kallaði
tengdamóður sína Severínu, vegna þess að áður en þau giftust höfðu þau
ákveðið að vera nútímaleg tengdamóðir og tengdasonur. Síðan, þegar móðirin
heimsótti hjónin í fyrsta sinn, bögglaðist nafnið Severína í munni eigin-
mannsins, og ennþá var ekki laust við það ef hann nefndi hana með nafni...
Catarína horfði á þau og hló.
— Mamma, strákurinn hefur alllaf verið grannur, svaraði hún.
Leigubíllinn hélt endalaust áfram.
— Grannur og órólegur, bætti frúin við með áherslu.
— Horaður og órólegur, samþykkti Catarína þolinmóð.
Þetta var órólegt barn og úli á þekju. Meðan amman var í heimsókn varð
hann ennþá fjarrænni, svaf illa, ringlaður af óhóflegum gælum og ástarhóti
gömlu konunnar. Antonío hafði aldrei hirt sérstaklega um viðkvæmni sonarins
á- Æay/iiá - LESIÐ MILLI LÍNA
35