Jón á Bægisá - 01.11.2008, Qupperneq 16

Berglind Guðmundsdóttir
Það er einnig þversagnarkennt að Kristmann styttir hverja einustu
ástarsenu í bókinni, og þær eru ófáar. I formálanum getur hann þess að
hann hafi þýtt bókina eftir Parísarútgáfunni. Með hliðsjón af yfirlýsing-
um Kristmanns í formálanum um opinskáa umræðu um kynferðismál
og styttingu ástarsenanna mætti ætla að sú útgáfa, sem hann notar, sé
á einhvern hátt ritskoðuð. Sú er þó ekki raunin. Upprunalega útgáfan,
ítalska útgáfan Orioli, kom einungis út í þúsund eintökum árið 1928, og
var því mikið um „sjóræningjaútgáfur" í umferð um allan heim. Eins og
nærri má geta var Lawrence mjög óhress með það og ákvað því að gefa
verkið út í ódýrri kilju sem kom út í París árið 1929 og er þekkt sem téð
Parísarútgáfa. Hafði hann yfirumsjón með verkinu, og þegar honum var
bent á að kannski ætti hann sjálfur að ritskoða bókina til að tryggja frek-
ari dreifingu, harðneitaði hann og sagði að bókinni myndi „blæða“ (Fried-
land, xxii). Því er ekki um ritskoðaða útgáfu að ræða sem Kristmann fær í
hendurnar, heldur sér hann alfarið um ritskoðunina sjálfur.
Kristmann sleppir reyndar engum ástarsenum, en styttir þær yfirleitt
um helming eða svo, sérstaklega þó þegar umíjöllunin snýr að líkama
konu. Þegar rætt er um fullnægingar karlmanna fá þær sinn sess í þýðing-
unni, en minna fer fyrir umræðum um fullnægingar kvenna þótt þær séu
frekar til umfjöllunar hjá D.H. Lawrence. Ein frægasta senan úr bókinni
er þegar aðalkvenhetjan, Connie, stendur nakin og horfir á líkama sinn í
spegli og lýsir honum. Lýsingar á líkama aðalkvenhetjunnar eru þýddar
þangað til kemur að brjóstum hennar og lendum, en þá hættir þýðingin
og þeim kafla er sleppt eins og hann leggur sig:
■ Her breasts were rather small, and dropping pearshaped. But they were
unripe, a little bitter, without meaning hanging there. And her belly had
lost the fresh, round gleam it had had when she was young ... (72)
Eins og sjá má er alls ekki um grófa lýsingu að ræða og því ekki ljóst hvers
vegna hann sleppir aðeins þessum hluta kaflans. A öðrum stöðum þar sem
hann talar um kynfæri konu kallar hann þau ávallt „blygð“ sem líkt og
blygðun getur merkt kynfæri kvenna en einnig skömm, og er í raun veigr-
unarorð sem gengur algerlega gegn því sem segir í formálanum. Og það
sem hann kallaði samfarir í formálanum og Lawrence kallar einfaldlega
„sex“ verður „munúð“ eða „holdslyst“ eða jafnvel að „þekkja launstafi
Lofnar“ (18).
I formála sínum gagnrýnir Kristmann „púritanismann“ sem viðgengst í
samfélaginu, og býst maður því við að líkt og Lawrence vilji hann berjast fyr-
ir því að umfjöllun um kynferðismál sé opinská. Eða eins og málpípa D.H.
Lawrence segir: „Að geta sagt shit fyrir framan dömu, um það snýst málið.“

á .h&eepdiá — Tímarit um þýðingar nr. 12 / 2008