Jón á Bægisá - 01.11.2008, Síða 38

Jón á Bægisá - 01.11.2008, Síða 38
Astráður Eysteinsson „Það er hlutverk mannsins, ef til vill hið einasta, að finna ráð í óráði“ (52), en í frumtextanum er þetta svo: „Det er Menneskets Opgave, maaske den eneste, at finde paa Raad“ (76). Með viðbótum sínum: „ráfandi", „gagn- gert“ og „óráð“, er Gunnar vafalaust að hnykkja á skilningi sínum á stöðu mannsins gagnvart „jörðinni“, en einmitt slíkar viðbætur opinbera þó að mínu mati að Gunnar er í stöðu túlkanda andspænis frumtexta sínum. Og (ævi)söguleg íjarlægð hans frá frumtextanum skerpir þessa stöðu endurrit- arans sem túlkanda. Hér gefst ekki tóm til að ræða þessa túlkunarstöðu sem vert væri, en hún skýrir þó ekki notkun hans á orðinu „úthverf“, sem ég held að spilli hreinlega þeirri mynd sem hér er dregin upp. Hvernig lokar úthverf jörð sér fyrir manninum? Sjálfsþýðandinn getur sem fyrr segir leyft sér að bæta við eða sleppa orðum. Athyglisverð afleiðing af því er að þegar einhverju er sleppt getur verið óljóst hvort það hefur gerst af misgáningi eða meðvitað, til dæmis þegar lýst er dögun og svo sagt til staðfestingar: „Og saa var det Dag“ (58). Þessu sleppir Gunnar í endurritun sinni (sbr. 41). Næst á undan stendur þetta: „Stjernene blegnede mod Morgen. Ogsaa Bjergene blev matte i Kont- urerne, viskedes ud i det vage Gry“ (58). Þegar prósinn gerist svo ljóðrænn er hinn reyndi ljóðaþýðandi í sterkri stöðu. Magnús þýðir: „Stjörnurn- ar bliknuðu undir morguninn. Og brúnir fjallanna slæfðust líka, máðust út í morgunskímunni. Og síðan rann dagur“ (67). Gunnar: „Stjörnurnar bliknuðu er birti af degi og að sama skapi brúnir fjallanna slævðust, máð- ust í morgunskímunni“ (41). Gunnar notar að mestu sömu orð og Magnús en orðaröð og málsgreinabygging er önnur og fremur óliðug, svo ekki sé meira sagt. Magnús er almennt nákvæmur í þýðingu sinni, en þess vegna tekur rýnandi sérstaklega eftir frávikum. Þegar Benedikt og félagar ganga til móts við fjöllin segir að allt sé hvítt af snjó, „kun de lave Kratere, som stak op af det hist og her, tegnede Tragternes storre og mindre sorte Ringe som et varslende Monster i Sneodet. Men et Varsel om hvad? Lod det sig udgranske?“ (9). Sögumaður líkir eldgígunum við varúðarmerki og hér er greinilega verið að slá ákveðinn tón fyrir söguna sem á eftir fylgir. Þýðing Magnúsar er á þessa leið: „það voru aðeins lágu eldgígarnir, sem hér og þar gægðust upp úr því [snjólaginu], sem ristu með börmunum svarta hringi, stóra og smáa, eins og táknmyndir í snjóauðnina. En tákn um hvað? Var hægt að komast til botns í því?“ (14). Orðaval Magnúsar („táknmyndir“ og ,,tákn“) Ijær textanum nokkuð almennari skírskotun en þá sem fyrir er, meðal annars skírskotun til stöðu lesandans sem rata þarf um táknheim verksins rétt eins og Benedikt um snjóhlíðar fjallanna og eigin hugarfjalls. Hér er þýðing Gunnars: „það voru aðeins lágu eldgígarnir sem gægðust upp úr því hér og þar sem drógu af stakri snilld fáeina svarta hringi misstóra, 3<S 'fo// á Jffiagý’Aiá - Tímarit um þýðingar nr. 12 / 2008
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148

x

Jón á Bægisá

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jón á Bægisá
https://timarit.is/publication/1166

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.