Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.2010, Blaðsíða 24

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 2. tbl. 86. árg. 201020
Bókin skiptist í fjóra hluta og í hverjum
hluta eru nokkrir kaflar. Höfundarnir að
köflunum koma úr ýmsum áttum og má
meðal annars nefna lækna, sagnfræðing,
heimspeking, rithöfund, sálfræðinga,
félagsfræðing, lögfræðing, guðfræðing,
iðjuþjálfa og hjúkrunarfræðinga. Bókin er
þannig uppsett að hana má hvort sem
er lesa sem heild eða staka hluta hennar
því hver hluti er sjálfstæð eining. Hún
er fyrst og fremst skrifuð með þarfir
hjúkrunarfræðinema í huga en getur ennig
nýst nemum í öðrum heilbrigðisstéttum.
Hún hentar einnig vel öðrum stéttum
sem vinna með öldruðum og þurfa
upprifjunar við. Ritstjórarnir skrifa inngang
að bókinni og leggja þar áherslu á að
aldraðir séu einstaklingar sem eiga það
eitt sameiginlegt að hafa náð háum aldri
en að öðru leyti eru þeir ólíkir hver öðrum
og með mismunandi þarfir.
Hluti eitt skiptist í sjö kafla sem mér
finnst eiga mismikið erindi við okkur
hér á Íslandi því að í mörgum þeirra er
áherslan lögð á það hvernig hlutirnir eru í
Danmörku. Í upphafi fyrsta hlutans segir
aldraður einstaklingur frá eigin reynslu af
því að eldast. Um margt er þessi kafli
áhugaverður og höfundurinn segir meðal
annars frá því hversu þakklátur hann er
fyrir sitt góða líf og þakkar það bættri
heilbrigðisþjónustu. Hann ber það saman
að alast upp á allsnægtartímum og á
þeim tímum sem fátækt og atvinnuleysi
voru viðvarandi. Sagt er frá upphafi
öldrunarfræðanna ásamt sögulegu yfirliti
yfir hugmyndir manna um öldrun. Einnig
er sagt frá því hvernig öldrunarmálum
er háttað í Danmörku nú um stundir. Að
sumu leyti getum við borið okkur saman
við Danmörku en ekki að öllu leyti og er þá
fróðlegt að sjá í hverju mismunurinn liggur.
Sagt er frá þeim samfélagsbreytingum sem
hafa orðið gegnum aldirnar ásamt því að
bera saman neikvæðar og jákvæðar hliðar
þess að eldast. Velferðarkerfin í Danmörku,
Þýskalandi, Englandi og Spáni eru borin
saman ásamt því að horft er til mismunandi
vægis fjölskyldunnar í þessum löndum
og hefur það áhrif á hlutfall aldraðra í
þessum löndum sem þiggja heimilishjálp
eða búa á hjúkrunarheimilum. Einnig er
skoðuð mismunandi kostnaðarþátttaka
hinna öldruðu í þjónustunni og það að
samfélagið lítur ekki alltaf á aldraða út frá
Gerontologi: Livet som ældre i det
moderne samfund. Ritstjórar: Stinne
Glasdam og Bente Appel Esbensen.
Útgefandi: Dansk Sygeplejeråd og Nyt
nordisk forlag Arnold Busck, 2009.
ISBN: 978­87­17­04033­5. Bókin er
418 bls.
sama sjónarhorni og þeir sjálfir. Farið er
yfir stöðu innflytjenda þegar þeir eldast
í landi sem ekki er þeirra fæðingarland
og sú umfjöllun á mikið erindi við okkur
hér á landi líka þó að það sé kannski
ekki sami hópur innflytjenda á Íslandi og
í Danmörku. Áhugavert er að skoða hvað
gerist þegar ólíkir menningarheimar rekast
á og taka þarf tillit til tungumálaerfiðleika
og mismunandi trúarbragða. Lögð er mikil
áhersla á að líta ekki á innflytjendur sem
einsleitan hóp því mismunandi forsendur
liggja að baki flutningsins til landsins. Það
hefur til dæmis mikil áhrif á fólk hvort
það kom sem farandverkamenn eða sem
flóttamenn. Að lokum er svo þeirri spurningu
velt upp hvers vegna það vanti fólk til
starfa í öldrunarþjónustu þegar almennt
er viðurkennt að þetta séu mikilvæg störf.
Mjög margt úr þeirri umfjöllun er hægt að
yfirfæra beint á aðstæður hér á landi og því
áhugaverð lesning.
Hluti tvö skiptist í sjö kafla og eru flestir
kaflarnir áhugaverðir. Fjallað er um hinn
heilbrigða aldraða einstakling og hvernig
líffærakerfin bregðast við því að eldast
ásamt því að leitast er við að svara
spurningum eins og hvort við getum
haldið áfram að lifa endalaust lengur,
hvort hægt sé að hafa áhrif á öldrunarferlið
og hvers vegna við eldumst misjafnlega.
Veitt er skemmtileg innsýn í líf nokkurra
einstaklinga sem allir lifðu lengur en 115
ár. Þeir áttu það helst sameiginlegt að
vera flestir kvenkyns, hafa ekki reykt og
vera í kjörþyngd. Í þessum hluta er farið
yfir ýmis einkenni öldrunar og þeim er
líkt við þau einkenni sem geimfarar finna
í þyngdarleysi. Sannast sagt fannst mér
þessi kafli frekar undarlegur þó að lestri
Sigríður Sigurðardóttir, sigridur@grund.is
BÓKARKYNNING
DANSKT SJÓNARHORN Á ÖLDRUN
Í Danmörku tekur hjúkrunarfélagið þátt í að gefa út kennslubækur í hjúkrun. Sigríður
Sigurðardóttir kynnir hér nýja bók um öldrun sem hugsuð er fyrir hjúkrunarnema.