Þjóðmál - 01.06.2011, Page 64

62 Þjóðmál SUmAR 2011
námu erlendar skuldir þjóðarbúsins, án
skulda innlánastofnana, 3 .078 miö . kr .
eða tvöfaldri VLF . Þar af námu skuldir
hins opinbera, ríkis og sveitarfélaga, 16% .
Árið 2010 var jákvæður viðskiptajöfnuður
við útlönd 162,5 mia . kr . svo að ekki tæki
skemmri tíma en 20 ár að greiða upp þessar
skuldir með vöxtum .
Skuldir ríkissjóðs árið 2010 námu 1629
miö . kr . og sama ár var halli á ríkissjóði
95 mia . kr . og tekjurnar 482 mia . kr . Til
að ríkið geti snúið þessari óheillaþróun
við og greitt upp skuldir sínar á 20 árum
þarf að verða viðsnúningur í rekstri ríkisins
um 200 mia . kr á ári . Allir ættu að vita
nú, að leið aukinnar skattheimtu er ófær .
Þá eru tveir kostir eftir, þ .e . sparnaður í
rekstri ríkisins og hagvaxtarleiðin . Með 4%
árlegum hagvexti mun hagvaxtarleiðin skila
ríkissjóði að jafnaði á 20 ára skeiði a .m .k .
100 miö . kr . árlega, svo að sparnaðurinn
í ríkisrekstrinum frá stöðunni 2010 þarf
að nema allt að 100 miö . kr . Í næsta kafla
verður fjallað um leiðir til þess, en fyrst er
fróðlegt að setja ríkisútgjöldin í alþjóðlegt
samhengi (sjá töflu að ofan) .
Eins og sést af ofangreindri töflu fyrir
árið 2009, er vandamál Íslands ekki fólgið
í miklum ríkisútgjöldum í samanburði við
viðmið unarlöndin 13 . Þó má sýna fram á,
að hag almennings yrði betur borgið með
enn lægri ríkisútgjöldum sem hlutfalli af
VLF . Í viðmiðunarlöndunum í töflunni voru
hlutfallsleg ríkisútgjöld lægst í Japan árið
2009 eða 40% og hæst í Hollandi, 48% . Á
Íslandi námu þá ríkisútgjöld 38% af VLF .
Höfuðvandamál ríkisins er skuldirnar .
Árið 2009 námu þær 105% af VLF og árið
eftir 106%, en til samanburðar voru þessi
skuldahlutföll af VLF 44% árið 2007 og 90%
árið 2008 . Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðar dótt­
ur hefur ekki ráðið við skuldavandann, og ný
ríkisstjórn mun heldur ekki ráða við hann,
nema hún innleiði nýja hugmyndafræði við
hagstjórn og ríkisbúskap .
Viðreisn
Ýmiss konar hugmyndafræði hefur ráðið ríkjum í löndunum 14 í framangreindri
töflu frá árinu 1870, er ríkisútgjöld námu
að jafnaði 10% af VLF; allt frá illvígri
forræðishyggju með rætur í marxisma og
til frelsisanda 19 . aldarinnar með rætur
Holland
Austurríki
Frakkland
Belgía
Sviss
Svíþjóð
Þýzkaland
Bandaríkin
Ítalía
Kanada
Stóra­Bretland
Ísland
Japan
Spánn
Meðaltal
24,5
24,4
2,3
24,0
23,5
23,0
19,9
19,8
18,0
17,0
16,0
15,9
15,5
15,0
20,1
122%
121%
121%
119%
117%
114%
99%
99%
90%
85%
80%
79%
77%
75%
100%
Land Ríkisútgjöld á mann
x1 .000 Bandaríkjadali
Hlutfall
af meðaltali