Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1878, Qupperneq 54

1878
44
49 þessi von uin, að ísinn muni sjaldan eða aldrci banna lcið norðan uin landið, er
28. febr. j><5 cigi nóg til að hugga sig við, [>ar sem mest ríður á að gjöra samgöngurnar milli
Danmerkur og íslands sem áreiðanlegastar og reglulegastar, svo sem þegar er tekið fram;
og þar á ofan má sjá það á skýrslum, er ráðgjafinu liefir fyrir sjer, að margopt ber við,
að skip hitta fyrir ís langt fram á sumar við norður- og austurstrendur íslands. J>annig
var sumarið 1869, þegar skrúfan brotnaði í Phönix, er hann var að reyna til að komast
inn á Seyðisfjörð (Berufjörð) í júnímánuði, svo mikill ís við land, að seglskip komust eigi
til norðurlands fyr en í öndverðum ágústmánuði. Auk þess er svo að sjá, sem mönnum
sje nokkuð ókunnugt um, hvernig ísinn hagar sjer fyrir norðan, og til dœmis um það má
geta þess, að í annálum Islands segir, að eigi sjáist ís fyrir landi fyrir norðan í septem-
bcrmánuði, en í septembermánuði f. á. hitti þó skipstjórinn á Díönu fyrir stóran hafís-
jaka, hjer um bil 66l/s fet á hæð, í Húnaflóa. þ>ví verður og tilhögun sú, sem nú er
höfð á ferðum Díönu, og sem eigi er nema 2 ára gömul, þar sem skipið er látið sigla
umliverfis landið þrisvar á ári, eigi kölluð annað en tilraun. þ>að væri því að vera of
brúður á sjer, að fara nú þogar að leiða ályktanir út af henni; það þarf fleiri ára reynslu
áður en byggja megi á henni.
En það eru fleiri tálmanir en ísinn, sem geta komið ruglingi á reglulegar póst-
ferðir. þannig ber ósjaldan við, að þoka verður að miklum farartálma. þ>að getur hent
beztu skipstjóra, að þeir sigli á grynningar, en eigi er hœgðarleikur að losa skipið af grunni
á eyðiströndunum norðan á Islandi, þar sem vautar öll tœki til þess.
Að fara eptir uppástungu landshöfðingj^ og láta skipið snúa við undir eins og
það hittir fyrir ís fyrir austan land eða norðan, og balda til lieykjavíkur, og reyna síðan
að komast að vestanvorðu norður fyrir með póstflutning, farþegja og varning, þangað sem
forðinni var heitið, cru úrræði, sem eru mjög svo óheppileg í póstmennskulegu tilliti, með
því að þau cru of mjög bundin tómri tilviljun, en á tilviljun mega póstgöngur eigi vera
byggðar, ef vel á að vcra. Og að því er snertir farþegja og vörufiutning, þá mættu far-
þcgjarnir með því móti til að fara á sig langan krók, og kœmust hvorki þeir nje vörurnar
þangað sem fcrðinni cr lieitið fyr en eptir langa töf, með því að eigi væri ólíklegt, að
þegar skipið fœri að rcyna að lcomast kringum landið að vestanverðu, þá hitti það þar
fyrir ísinn líka og mætti því til að snúa við aptur. J>ví mætti til að gefa út auglýsingu
jafnframt ferðaáætluninni, þess efnis, að benda almenningi á, livað af því gæti leitt, ef
skipið hitti fyrir ís á leiðinni umhverfis eyna. En það er vafalaust, að cigi menn slíkt í
vændum, munu fáir vorða til að taka sjer far mcð skipinu eða senda með því ílutning
þá leiö.
I>að er öldungis víst, að það mundi draga úr og spilla verzlunarviðskiptunum,
sjer í lagi milli Danmerkur og líeykjavíkur, mcð öðrum orðum á aðal-leið skipsins, ef farið
væri eptir aðaluppástungu alþingis, og það þótt tálmanirnar af ísnum sjeu eigi teknar til
greina. pað mun ganga tregt að fá ferðamenn og flutning í skipið til Keykjavíkur optááriþá
leið, sem er lijer um bil 8dögum seinfarnari en hin beina leið. Fœðiskostnaður ferðamanna
eykst stórum við það, og fyrir varninginn verður ábyrgðargjaldið miklu hærra; sakir þessa
mikla kostnaðarauka mundu ferðamenn varla sæta fari þá leið nje skipið vera notað til
að koma með því vörum, og gæti eigi hjá því farið, að fyrir það drœgi stórum úr hinum
venjulegu ferðum og kaupskaparviðskiptum með póstskipinu.
En þótt nú ráðgjafinn vildi vinna það til, til þess að verða við óskum alþingis,
að hirða eigi, þótt hinar reglulegu póstgöngur milli ísands og móðurlandsins og annara
landa kœmust í ólag, sem búast mætti við, ef farið væri eptir margnefndri uppástungu,
nje um það, þótt af slíku leiddi mikið óhagræði að því crsnertir ferðalög og kaupskapar-
viðskipti, þá væri samt eigi auðið að fá því framgengt, er farið er fram á í uppástung-
unni, með því að <• hið sameinaða gufuskipafjelag» hefir lýst því yfir, að það gæti eigi
gengið af liinni fyrirhuguðu breytingu á ferðaáætluninni, en samningnum við það er eigi
svo háttað, að innanríkisstjórnin hafi heimild til að heimta neitt í þá átt. Að leita til
annara gufuskipaeigenda eða gufuskipafjelaga, mundi cigi stoða neitt, og það undir eins
af þeirri ástœðu, að nú sem stondur er eigi til neitt gufuskip annað en Díana, cr eigi licima
hjer í Danmörku, sem fallið sje til siglinga umhverfis ísland á þeim tíma árs, er búast
roá við að hitta fyrir ís, með því að öll vor flutningsskip eru þunngerð járnskip, scm mega
illa við því að lenda í ís.
I>á cr þessu næst að minnast á vara-ferðaáætlunina, staflið B, cr landshöfðingi