Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1880, Side 68

1880
58
56 Austur-Skaptafellssýslu og suðurumdœmi íslands megi eptirleiðis losast við kelming prests-
25. febr. mg|;U þeirrar ag upphæð lSOpund smjörs, er hvílir á tjeðum jörðum gegn því að greiða í pen-
ingum 1170kr., sem sje varið til að kaupa handa Bjarnanes og HofFellsprestakalli 4°/o rík-
isskuldabrjef, er verði skrásett í innritunarbók fjárhagsstjórnarinnar, en vextirnir af þeim
gangi til blutaðeiganda sóknarprests.
fetta læt jeg ekki hjálíða hjer með þjónustusamlega að tjá yður, herra lands-
höfðingi, til þóknanlegrar leiðbeiningar, birtingar og ítarlegri ráðstöfunar.
57 — Brjef rdðgjafans fyrir Island til landshöfðingja um skipun prestakalla.
28. fobr. — í frumvarpi því til laga um skipun prestakalla, er alþingi hefir samþykkt, og sem
hefir öðlazt staðfestingu konungs 27. þ. m., er það í 3. gr. ákveðið, að ársgjöld þau, er
greiða skal frá hinum betri prestaköllum til hinna rýrari, skuli sem mest greiða með
fasteignum (kirkjujörðum) eða afgjaldi fasteigna, og þar sem því ekki verði komið við, í
poningum. Að því er þetta snertir, hafið þjer, herra landshöfðingi, í þóknanlegu brjefi
frá 24. sopt. f. á. látið í ljósi, að ef lagafrumvarp þetta næði staðfestingu, þá mundi það
vera samhljóða við reglurnar í hinni nefndu grein, að auglýsa þau prestaköll, er uppbót
eiga að fá, og sem nú eru laus, og sem framvegis verða laus, þannig, að uppbótin
sje ákvcðin í peningum moð upphæð þeirri, sem til er tekin í 1. gr. frumvarpsins, en
þó með því skilyrði, að í stað uppbótarinnar megi samkvæmt ákvörðununum í 3. gr. koma
kirkjujarðir eða afgjald af þeim.
Káðgjafinn er að vísu samdóma yður um það, að í auglýsinguna um, að embætti
þessi sjeu laus, beri að setja slíkt almennt skilyrði, þegar ákvarðanirnar í ofannefndri
grein gefi tilefni til þess, en hinsvegar fær ráðgjafinn ekki sjeð, að þess verði gotið í
auglýsingunni, hvaða kirkjujarðir eða gjöld síðarmeir muni látin í stað peningagjaldsins,
því þar som eins og þjer, herra landshöfðingi, hafið bent á, þess getur orðið langt að
bíða, að slíkt komist í kring, mundu jarðir þær, sem um væri að rœða, á millibilinu geta
verið búnar að taka þeim breytingum, sem nauðsynlegt væri að taka tillit til, þegar þær
fyrir fullt og allt væru afhentar, en slík afhending yrði að líkindum, að svo miklu leyti,
sem kirkjujarðirnar sjálfar ætti að afhenda, að vera byggð á mati óvilhallra manna, sem
fyrir rjetti væru kvaddir til að virða jarðirnar, á þeim tíma, er þær eða afgjald þeirra
ætti að koma í stað peningagjaldsins.
Að því, sem sjeð verður, getur að vísu áætlun sú, sem um loið og lögin öðlast
gildi, yrði gjörð um jarðir þær eða jarðarafgjöld, sem koma eiga í stað peningagjaldsins,
að eins verið til bráðabirgða, en samt mundi það haganlegt og til leiðbeiningar fyrir
landstjórnina við framkvæmd laganna, eins og þjer, herra landshöfðingi liafið stungið
upp á, að koma nú þegar til leiðar slíkri áætlun, og ætti hún að vera byggð á yfirliti yfir
þær einstöku kirkjujarðir og afgjöld þeirra í heild sinni, sem eiga að leggjast til annara
prestakalla til þess, að Ijetta af peningauppbótinni handa þeim. Itáðgjafinn fellst því á
tillögur yðar, herra landshöfðingi, í þessu efni, og tekur það einungis fram, sem þjer hafið
látið í ljósi, að það verður að vera regla, að sú jörð, sem á þennan hátt er lögð til ein-
hvers prestakalls, á að vera í sama prófastsdœmi og það.
Að öðru leyti getur ráðgjafinn eigi varizt þeirrar athugasemdar, að það virðist
ósanngjarnt gagnvart hinum gjaldskylda presti, að neyða hann til að láta af hendi kirkju-
jörð eða afgjald hennar, ef hann heldur kýs að borga með peningum, og það munu
prestar almennt á binum betri brauðum vera fœrir um að gjöra. fað hefði því sjálf-