Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1880, Blaðsíða 71
61
1880
stofnaður yrði lagaskóli á íslandi, en þegar bœnarskrár þær, sem áður hafa komið frá
þinginu, eru bornar saman við frumvarp þetta, verður það ljóst, að þær í verulegum
atriðum eru því frábrugðnar.
f>annig hefir bæði alþingi og stjdrnin áður gengið út frá því, að það væri
nauðsynlegt, að fela yfirdómurunum að bafa kennsluna við lagaskólann á hendi jafn-
framt þeirra eigin embættisstörfum, og var með því ætlast til bæði að ná hinum beztu
kennslukröptum og einnig að spara kostnaðinn við að hafa fasta kennara, en lagafrum-
varpið er alveg horfið frá þessu, með því þar eru ákveðin 2 föst sjálfstœð kennaraem-
bætti með 6400 kr. launum.
Enn fremur er í frumvarpinu gjörð sú verulega breyting á hinni fyrri uppá-
stungu, að lögfrœðingar frá skóla þessum hafi aðgang að öllum lagaembættum á
íslandi jafnt við lögfrœðinga frá háskólanum, þar sem þó hin æðri yfirvalda- og dórnara-
embætti eptir hinum fyrri tillögum voru áskilin hinum síðar nefndu. Stjórnin hefir því
síður getað fallizt á þessa ákvörðun, sem það má fyrirsjá, að af henni mundi leiða það,
að lögnemendur framvegis hættu að sœkja háskólann, en eptirköstin myndu verða, að þeir
í vísindalegu tilliti yrðu skaðlega afskekktir ekki einungis frá danskri lögvísi, heldur og frá
hinum almennu áhrifum norðurálfunnar í lögfrœðislegum og stjórnfrœðislegum efnum.
Enn fremur var það áður talin aðalástœða til að stofna lagaskóla á íslandi, að
aðsókn lögfrœðisnemenda til háskólans væri svo lítil, að vanta mundi menn í laga-
embætlin. fessari ástœðu verður nú ekki lengur borið við, þar eð þær breytingar
eru áorðnar, að nú sem stendur stunda 10—15 íslendingar lögfrœði við háskólann. Af
þessu sýnist mega ráða, að eptir nokkur ár verði tala kandídata orðin meiri en svo, að
embætti verði til lianda þeim öllum á íslandi fyrst um sinn, svo að það jafnvel myndi
vera mjög ósanngjarnt gagnvart íslendingum þeim, er lesa við háskólann, að hvetja
aðra til að keppast við þá um embættin, en slík hvöt mundi vera falin í því, að stofna
nú lagaskóla í landinu sjálfu, og auk þessa mundi landinu þar með bakaður ónauðsyn-
legur kostnaður.
J>á skal loks tekin fram ein ástœða, sem eptir skoðun ráðgjafans algjörlega tal-
ar á móti því, að tilraun sje gjörð til að koma stefnu þessari á framfœri. fessi ástœða
er sú, sem þjer herra landshöfðingi einnig hafið bent á, að hvorki nú sem stendur, nje
fyrst um sinn eptirleiðis getur álitist mögulegt að útvega slíka kennslukrapta, sem
nauðsynlegir væru til þess, að stofnunin gæti náð ákvörðun sinni og fullnœgt kröfum
þeim, er með rjettu mætti af henni heimta.
pjer eruð herra landshöfðingi beðnir að gjöra heyrum kunnugt innihald brjefs
þessa í stjórnartíðindunum.
— Brjef ráðgjafans fyrir Island til landshöfðingja um verðlagsskrár.
— Samkvæmt allra þegnloguslum tillögum ráðgjafans að meðteknu þóknanlegu brjofi
yðar herra landshöfðingi frá 12. nóvbr. f. á. hefir það 27. þ. m. þóknast hans hátign
konunginum allramildilegast að fallast á, að konungs úrskurði frá 16. júlí 1817 megi
breyta á þá leið, að hvort sýslufjelag landsins eptirleiðis fái sjerstaka verðlagsskrá, en að
Keykjavíkur kaupstaður hafi sameiginlega vorðlagsskrá með Gullbringusýslu, og aðrir
kaupstaðir landsins með þeim sýslum, er þoir liggja í, en að öðru loyti skal eptir sem
áður beita reglum þeim, sem gofnar eru í fyrnefndum konungs úrskurði.
fetta er hjermeð þjónustusamloga tjáð yður, herra landshöfðingi, til þóknanlegr-
ar loiðbeiningar, birtingar og ráðstöfunar.
50
28. febr.
60
28. febr.