Skírnir - 01.09.2014, Side 129

HELGI ÞORLÁKSSON
Snorri í Odda
Um menntun Snorra Sturlusonar, uppeldi og mótun
Skóli eða „skóli“?
Snorri Sturluson er einn þekktasti Íslendingur allra tíma og þá
fyrst og fremst fyrir rit sem hann samdi. Hann er bráðfrægur í heimi
þeirra sem hafa áhuga á fornum norrænum fræðum og til marks um
það eru t.d. ráðstefnur sem hafa verið haldnar víða erlendis um ævi
hans og störf, með þátttöku fræðimanna frá ýmsum heimshornum.1
Snorri var alinn upp í Odda á Rangárvöllum og var kominn
þangað árið 1181, eða svo, aðeins þriggja vetra gamall. Í Odda átti
hann heima í nærri tvo áratugi og Oddaverjar réðu uppeldi hans.
Hvað getum við helst vitað um menntun hans og mótun í Odda?
Um það hafa reyndar margir spurt en hér verða sett fram ný rök í
málinu. Skoðanir eru skiptar um það hvort Snorri lærði meira eða
minna í latneskum og klerklegum fræðum og mun sumum finnast að
það geti varla skipt miklu máli frekar en lögfræðinám fyrir skáldið
Tómas Guðmundsson eða sagnfræðinám fyrir rithöfundinn Arnald
Indriðason. Hér verður því haldið fram að nám Snorra í Odda hafi
mótað allan feril hans og ráðið miklu um frama hans erlendis.2
Skírnir, 188. ár (haust 2014)
1 Hér má nefna af handahófi söfn fyrirlestra og greina frá síðustu tveimur áratugum eftir
fjölmarga fræðimenn: Snorri Sturluson: Kolloquium… (Tübingen 1993); Snorre Stur-
lasson och de isländska källorna (Stokkhólmi 1993); Seminaret „Snorre — litterat og
historiker“ (Túnsbergi 1994). Snorri Sturluson: Beiträge zu Werk und Rezeption
(Berlín 1998); Snorri Sturluson and the Roots of of Nordic Literature (Soffíu 2004);
Høvdingen: Om Snorre Sturlasons liv og virke (Ósló 2008); Saxo og Snorre (Kaup-
mannahöfn 2010); Snorri Sturluson: Historiker, Dichter, Politker (Berlín 2013). Fimm
alþjóðlegar ráðstefnur, sem haldnar voru í Reykholti á árunum 2002 til 2006, sner-
ust um Snorra, ritverk hans og umhverfi. Snorrastofa hefur gefið efnið út á bókum.
2 Þessi grein er byggð á erindi sem flutt var á Oddastefnu í Þjóðminjasafni, 24. maí
2014.
Skírnir Haust 2014 umbrot.qxp_Layout 1 6.10.2014 13:19 Page 353