Skírnir - 01.09.2014, Side 197

421frekar breskt pund en afrísk stúlka
hefur oft og tíðum engar aðrar færar leiðir til að ferðast til Evrópu
í leit að vernd. Línan sem þarna er dregin markar ekki aðeins landa-
mæri Grikklands heldur Schengen-ríkjanna í heild sinni, þar á
meðal Íslands.
Að ferðast til Íslands
Fyrir íslenska ferðamenn hafði aðild Íslands að Schengen í för með
sér nokkurt hagræði. En það kann að horfa öðruvísi við fólki sem
vill ferðast til Íslands frá ríkjum utan Schengen og þarf að hafa vega-
bréfsáritun. Vegna gagnkvæmra samninga þurfa ríkisborgarar um
það bil fimmtíu ríkja utan EES, t.d. Bandaríkjanna, Ástralíu, Bras-
ilíu og Argentínu, ekki að sækja sérstaklega um vegabréfsáritun til
að koma sem ferðamenn inn á Schengen-svæðið. Ríkisborgarar ann-
arra ríkja, þar á meðal Indlands og Kína sem eru fjölmennustu ríki
heims, þurfa hins vegar vegabréfsáritun inn á svæðið og gildir hún
almennt í allt að 90 daga. Sendiráð og ræðisskrifstofur annarra
Schengen-ríkja sjá að meginstefnu til um útgáfu vegabréfsáritana
fyrir Íslands hönd en komi upp vafamál eru þau send Útlendinga-
stofnun til afgreiðslu. Ákvarðanir Útlendingastofnunar er síðan
hægt að kæra til innanríkisráðuneytisins. Einstaklingar sem sækja
um vegabréfsáritun til Íslands eiga að mæta í eigin persónu í það
sendiráð sem fer með fyrirsvar og geta þurft að fara um langan veg,
jafnvel milli landa í þeim tilgangi. Í stærsta landi heims, Rússlandi,
er t.d. aðeins hægt að sækja um vegabréfsáritun í austurhluta lands-
ins og íbúar í öðrum landshlutum þurfa því að leggja leið sína
þangað vegna umsóknarinnar. Þar getur verið um að ræða mörg
þúsund kílómetra ferðalag.
Í mars 2010 settu frönsk stjórnvöld það sem skilyrði fyrir end-
urnýjun samninga um fyrirsvar fyrir önnur ríki að sendiráð Frakka
hefðu einnig heimild til að synja um útgáfu vegabréfsáritunar.
Orðið var við þeirri kröfu og samþykkti Alþingi lög árið 2012 (nr.
skírnir
einstaklingum í slíkri stöðu veitt sama vernd og öðrum flóttamönnum (sjá nánar
lög nr. 96/2002 um útlendinga, 44. og 44. gr. a og Flóttamannastofnun Sameinuðu
þjóðanna 2008).
Skírnir Haust 2014 umbrot.qxp_Layout 1 6.10.2014 13:19 Page 421