Skírnir - 01.09.2014, Side 226

og hrikalegum andstæðum móti fíngerðri hugmynd um hið grimma
sem hvílutjöld (Sveinn Yngvi Egilsson 2003: 156).9 Ofsinn er svo
svakalegur að vargurinn gugnar á að leggjast á líkið, „Glúpnað hafði
blóðdrekkur“, og leitað skjóls í „bergskoru“. En gæðingur prests
stendur soltinn á heiðinni, húsbóndalaus.
Hér hefur ljóðmælandinn að fullu sagt skilið við raunsæislega
lýsingu. Hið háleita tekur völdin og nú eru lokuðu augun ekki
lengur skjáir séra Stefáns heldur stjörnurnar á festingunni, „ljósin
blásala“. Kyngimögnuð ógn stendur af himni og jörð, það vill
segja: Allt milli himins og jarðar, hið þekkta sem hið óþekkta er
yfir og allt um kring og bregður ógn á hina nöturlegu vetrarmynd.
Og síðan er hnykkt á takmörkum mannlegrar þekkingar „engi
maður vissi; / fár veit feigs götu“. Maður frammi fyrir — hvort
heldur náttúru eða Guði — er smár. Hér birtist líka hin mystíska
hugmynd um feigð, forlagatrúin: Eigi verður feigum forðað né
ófeigum í hel komið.
Ljóðmælandi bregður sér af heiðinni og að Þóroddsstað. Augu eig-
inkonu Stefáns eru nú viðfangsefni skáldsins í upphafslínunni.10
450 guðmundur s. brynjólfsson skírnir
Lokuð voru augu –
lesið gott höfðu
saklaus og sofnað
smábörn í ranni.
Umdi og dundi;
ein í salkynni
svaf, og svaf ekki,
sorg stóð á ljóra.
Lokuð voru augu –
lýsti dagstjarna
árskúrir augna
ekkju brennheitar;
barna brádaggir;
brúna regnhiminn,
fjúki fárgróinn
föðurleysingja.
Lokuð voru augu –
ljósin blásala,
augun hin eilífu, —
ógn stóð af jörðu,
ógn stóð af himni,
engi maður vissi;
fár veit feigs götu;
farið hafði’ af vegi. —
9 Sveinn Yngvi greinir frá því að andstæðuparið háleitt — fagurt hafi náð fótfestu
strax á 17. öld.
10 Prestsfrúin hét Anna Ingibjörg Kristjánsdóttir (1854–1938) og áttu þau Stefán
Skírnir Haust 2014 umbrot.qxp_Layout 1 6.10.2014 13:20 Page 450