Jökull - 01.01.2013, Qupperneq 120

Oddur Sigurðsson
mælingum Jöklarannsóknafélagsins út frá stóra stein-
inum sem miðað hefur verið við og eru þær því óvið-
komandi mælingunni. Jökullinn lá upp að brún Jökul-
haus 1997. Jaðarinn er á sama stað og undanfarin ár
en Jökulhaus gnæfir nú langt yfir og sýnir hve gríðar-
mikill ís hefur bráðnað þarna á þessum 15 árum.
Kötlujökull – GPS-mæling meðfram jaðri jökulsins
sýnir að hann styttist stöðugt en hægt. Miklar vik-
urdyngjur á yfirborði jökulsins koma að mestu í veg
fyrir bráðnun ofan frá enda sporðurinn mjög brattur.
Mælingar í línu gefa til kynna smáframskrið sem ekki
verður tekið mark á í ljósi fyrrnefndra mælinga og
vegna þess að engin ummerki eru um framgang.
Vatnajökull
Skeiðarárjökull vestur – Hér eru engir stórir hólar á
leið inn að jökli og landið útflatt. 200 m breið, slétt
sandeyri er næst jökli. Jaðarinn er brattur við mæli-
staðinn sennilega vegna þess að mikil vikurlög ein-
angra yfirborð jökulsins. Víða sér á ís á leiðinni að
jökli sem gefur til kynna að talsverður jökulís sé graf-
inn í sandinn. Fjallasýn yfir jökulinn hefur mjög auk-
ist síðustu 6 ár.
Skeiðarárjökull austur – Hætt er við að Skeiðará grafi
undan merkinu næst jökli áður en langt um líður. Þar
eru þó fleiri merki upp á að hlaupa. Þar sem fjarlægð-
arkíkir var ekki með í för náðist aðeins að mæla í
austustu mælilínunni þaðan sem Skeiðará er horfin á
braut.
Breiðamerkurjökull – Jökuljaðarinn undir Fellsfjalli
hefur nú hopað um það bil 1 km síðan um aldamót-
in síðustu.
Öræfajökull
Falljökull – Svava Björk Þorláksdóttir segir jökul-
röndina hopa mjög mishratt. Svarta tungan með aur-
kápunni sem mælt er í hreyfist orðið lítið en vinstra
megin við hana hopar jökull greinilega hraðar. Vest-
ar er svo önnur jökultunga sem gengur fram í lón og
virðist ná álíka langt fram og svarti sporðurinn.
Kvíárjökull – Það hefur verið vandkvæðum bundið að
mæla Kvíárjökul undanfarinn áratug vegna lóns við
jökulsporð. Nú var mælt með fjarlægðarkíki og sýn-
ist jökullinn ekki hafa hopað mikið á þessum tíma.
Það skrifast trúlega á aurbing á yfirborði jökulsins
sem hefur varið hann gegn bráðnun enda er sporður-
inn brattur.
Glacier variations 1930–1970, 1970–1995, 1995–
2011 and 2011–2012
Precipitation during the winter 2011–2012 was far
above average in the southern and the western part
of the country but on average in the north. Temper-
atures during the summer of 2012 were the coolest
since 2005. On the other hand this was the sunniest
summer on record so the glaciers lost a lot due to ra-
diation. Glacier variations sites were checked at 42 lo-
cations. Following a very heavy blizzard in the north
on September 10th, 2012 several measurement sites
became inaccessible. Three glacier snouts advanced
and 33 retreated. The variations at 8 measurement
sites could not be assessed for various reasons.
120 JÖKULL No. 63, 2013