Skírnir - 01.04.2014, Síða 16

14
GUÐRÚN JOHNSEN
SKÍRNIR
semdum setja þeir síðasta söludag á vöruna. Varan myndi því lækka
í verði því nær lokum kjörtímabilsins sem salan ætti sér stað þar
sem mögulegur kaupandi myndi nýta sér neyð seljandans sem opin-
berlega hefur sett fram síðasta söludag.
Þann 17. ágúst 2001 var tilkynnt að breski bankinn HSBC hefði
verið ráðinn ráðgjafi við söluna og síðan hófst leit að kjölfestufjár-
festum, ólíkt því sem áform voru uppi um tveimur árum áður þegar
fyrirheit um dreifða eignaraðild voru gefin. Eftir að hafa leitað til
u.þ.b. tuttugu erlendra fjárfesta og fjármálafyrirtækja, var tilkynnt
þann 21. desember að sölunni yrði seinkað vegna erfiðra aðstæðna
á mörkuðum.
Þann 14. júní 2002 seldi ríkið 20% hlut í Landsbankanum í
útboði þar sem hver fjárfestir gat að hámarki keypt 4% hlut. Stuttu
síðar, 27. júní 2002, barst ríkinu hinsvegar bréf frá þremur einstak-
lingum sem lýstu yfir áhuga á því að kaupa 1/3 hlut í Landsbank-
anum. Þeir voru Björgólfur Guðmundsson, sonur hans Björgólfur
Thor Björgólfsson, og viðskiptafélagi þeirra, Magnús Þorsteinsson,
sem síðar gengu undir nafninu Samson-hópurinn.
Björgólfur Guðmundsson lýsti því fyrir rannsóknarnefnd Al-
þingis að Björgólfur Thor og Magnús hefðu verið í teiti í London þar
sem þeir hittu mann frá HSBC. Sá tjáði þeim að hann væri að leita að
kaupendum að Landsbanka Islands fyrir íslenska ríkið og að hann
ætti að selja bankann. Þessi einstaklingur tjáði þeim einnig að hann
hefði talað við 17-20 mögulega fjárfesta án árangurs. Þessar umræður
leiddu til þess að áðurnefndir þremenningar, Samson-hópurinn, lýstu
yfir áhuga sínum á að kaupa kjölfestuhlut í Landsbanka íslands, eða
33,3% með möguleika á 10% til viðbótar síðar, sem þeir svo
hækkuðu í 12,5%. Samson hafði því óskað eftir því að kaupa alls
45,8% hlut í Landsbanka íslands (Rannsóknarnefnd Alþingis 2010,
1, 6. kafli: 242). Á þessum tíma miðaðist yfirtökuskylda hluthafa við
40% hlut í félagi. Þessar kröfur Samson voru því þegar í bága við al-
mennar reglur á hlutabréfamarkaði, en gefin var undanþága frá þeim
ákvæðum síðar í ferlinu (Rannsóknarnefnd Alþingis 2010,1, 4. kafli:
109). S-hópurinn svokallaði fékk síðar sömu fyrirgreiðslu stjórnvalda
þegar hann keypti einnig 45,8% hlut í banka í eigu ríkisins, en þá var
það hinsvegar Búnaðarbankinn sem var seldur.