Skírnir - 01.04.2014, Page 50
48
PÉTUR GUNNARSSON
SKÍRNIR
skiljum ekki, skolast frá verkinu. Menn eru ekki á eitt sáttir, eins og
gengur, margir eru kallaðir, það er nú til dæmis séra Sigurbjörn Ein-
arsson, framúrskarandi snjall höfundur og þýðandi. Biskupinn er
lykilpersóna og orsakavaldur Kristnihaldsins, það er hann sem
sendir Umba í rannsóknarleiðangur og gefur fyrirmæli um hvernig
verkið skuli unnið. Annar sem kemur til greina er heimspekingur-
inn, jarðfræðingurinn og rithöfundurinn Helgi Pjeturs sem heimildir
segja að hafi verið einn ritfærasti maður á sinni tíð. I Kristnihaldinu
má finna heilu og hálfu kaflana upp úr heimspekiverkum hans. Þór-
bergur Þórðarsonar hlýtur að teljast verðugur kandídat, ekki nóg
með að hann beri höfuð og herðar yfir samlanda sína í stílfærni, í
Kristnihaldinu ganga aftur ljóslifandi persónur úr fyrri verkum
hans, og ber þar hæst Uu sem kemur fyrir í Ævisögu séra Arnapró-
fasts Þórarinssonar. Líka er í Kristnihaldinu áberandi trú á drauga og
yfirnáttúrulega fyrirburði sem alla tíð einkenndu Þórberg. Sumir
hafa viljað nefna Halldór Laxness sem mögulegan höfund, en það er
mjög ólíklegt, Halldór hafði þegar hér var komið sögu hætt skáld-
sagnagerð og tekið alfarið til við samningu leikrita.
Allir þessir koma sterklega til greina og kannski að bera í bakka-
fullan lækinn að nefna annan til, Jón Jónsson, höfund smásögunnar
„Er Guð segulband?" Vitað er að Jón var kirkjuvörður í Breiðholts-
kirkju og gekk einmitt undir nafninu Umbi og var auk þess jafn-
aldri söguraddarinnar og því mun líklegri en þeir sem hér hafa verið
taldir, sem allir voru orðnir gamlir menn og sumir dánir þegar sagan
á að hafa verið rituð ...
Og svo framvegis, leikur að stráum.