Skírnir - 01.04.2014, Side 108

106 KRISTÍN LOFTSDÓTTIR OG MÁR W. MIXA SKIRNIR
íslenskt við útrásina. Þetta kemur lítillega fram í skýrslu Utflutn-
ingsráðs Islands um íslensk fyrirtæki á Norðurlöndum þar sem fram
kemur að það fari „greinilega fyrir brjóstið á ýmsum íslenskum
stjórnendum þegar erlendur árangur er rakinn til einhverra lítt skil-
greindra íslenskra yfirburða“ (Þorgeir Pálsson, Hákon Gunnarsson
og Sveinbjörn Hannesson 2006: 15) þótt ekki sé fjallað um þetta á
nákvæman hátt. Einnig er að finna stutt viðtal við forstjóra Ossurar
í Markaðnum þar sem hann leggur áherslu á að „við íslendingar
erum ekkert endilega betri en aðrir þótt við séum alveg örugglega
jafn góðir“ („Islenskt" ekki endilega aðalmálið" 2006). Það að
viðkomandi telji nauðsynlegt að staðhæfa slíkt gefur þó vísbend-
ingu um hversu viðteknar slíkar hugmyndir voru. Þó er einnig ljóst
að þjóðernisleg umræða á Islandi speglaði sig einnig í erlendri
umræðu um ísland og var í gagnkvæmu samspili við hana. Einn
kafli í skýrslu Viðskiptaráðs íslands fjallar um mat Breta á íslensku
viðskiptaumhverfi og þar má sjá þrástef sem eru kunnugleg úr ís-
lenskum fjölmiðlum, svo sem áherslu á sveigjanleika Islendinga og
skjótar ákvarðanatökur (Þór Sigfússon og Halldór Benjamín Þor-
bergsson 2005: 28-29). Breskir fjölmiðlar fluttu einnig fréttir þar
sem talað var um „íslenska víkinga” og í Markaðnum og Viðskipta-
blaðinu var lögð áhersla á að flytja fréttir þar sem hól erlendra blaða
um ísland og útrásina voru útlistuð nákvæmlega. Markaðurinn birti
til dæmis fréttir af umræðu The Guardian í Bretlandi þar sem sagt
er að „íslensku útrásarvíkingarnir“ séu „ungir, graðir og hungraðir“
(„Strandhögg víkinga ..." 2007). Minna má á að eins og endur-
speglast í Markaðnum á tímabilinu 2006-2007 er jafnframt fjallað
um fréttir af gagnrýni á íslensku útrásina og áhyggjur erlendra mats-
fyrirtækja af skuldsetningu íslensku bankanna sem eitthvað sem
sprottið væri af annarlegum sjónarmiðum. Þetta endurspeglast til
dæmis í fyrirsögn leiðara Markaðarins nóvember 2006: „Danir eru
í árásarham og engra varna að vænta þar í landi: Verðum að verjast
lyginni sjálf“ (Hafliði Helgason 2006: 12). I fyrirsögninni er lögð
áhersla á „okkur“ íslendinga sem einn samhentan hóp eins og fyrr
var talað um þar sem íslendingar eru kallaðir til varnar.