Skírnir - 01.04.2014, Page 124

122
GERHARD SCHREIBER
SKÍRNIR
andlegan veikleika sinn og vesaldóm, einmitt í sömu andránni og hún
heldur, að hún sýni mátt sinn og veldi.12
Magnús ver rétt foreldra í baptistasöfnuðinum til að fresta skírn
barna sinna og vísar í Biblíuna sem „grundvöll" röksemdafærslu
sinnar og leggur um leið áherslu á að hann sé ekki meðlimur í bapt-
istasöfnuðinum sjálfur (Magnús Eiríksson 1844: 551-562). Auk þess
leitast hann við að varpa sögulegu ljósi á að ungbarnaskírnin hefði
hvorki verið boðuð af Jesú né postulunum heldur hefði hún verið
kynnt til sögunnar löngu seinna af kirkjunni. Magnús hélt því fram
að hina nútímalegu — og í þeim skilningi „ókristnu" — ungbarna-
skírn ætti því að leggja af og taka í staðinn upp „kirkjulega inn-
vígsluathöfn" eða „uppbyggilega athöfn“ (540).
I ritgerðinni Tro, Overtro og Vantro (1846) greinir Magnús ann-
ars vegar sambandið milli trúar og öfganna tveggja hjátrúar og
vantrúar og hins vegar samband trúarinnar við „skynsemi" \For-
nuft\ og „skilning“ [Forstand]. Þessi greining varð síðar grunnur að
aðför Magnúsar að Kierkegaard í bókinni Er Troen et Paradox og
„i Kraft af det Absurde“? (1850).13 Bæði í Tro, Overtro og Vantro
og í Er Troen et Paradox og „ i Kraft af det Absurde “? lýsir Magnús
hugmyndinni um trú „í krafti fjarstæðunnar" líkt og Kierkegaard
gerði undir dulnefninu Johannes de silentio í Frygt og Bæven
(1843),14 sem öfgakenndri útgáfu af credo quia absurdum est, mál-
tækinu sem eignað er Tertullian. Magnús segir að með því að gera
„fjarstæðuna" að „grundvallarlögmáli og undirstöðu trúarinnar“ sé
í grundvallaratriðum verið að „fletja út hið sanna trúarhugtak með
því að setja rangt hugtak í staðinn“ (Magnús Eiríksson 1846: 58-
59). Hina sönnu kristnu trú má undir engum kringumstæðum skilja
sem andstæðu skynseminnar. Því að sönn trú þarf „algjörlega að
vera skynsamleg trú“ (93); skynsemin er ekki „óvinur trúarinnar“,
hún er öllu heldur „hennar nánasti og náttúrulegasti bandamaður,
verkfæri og nauðsynlegt skilyrði hennar“ (XI).
12 Magnús Eiríksson 1844: XlXf. (tilvitnun sótt í þýðingu Ágústar H. Bjarnasonar
1924: 47f.).
13 Sjá hluta II.B í þessari grein.
14 Sjá t.d., Kierkegaard 1997-2013 (SKS 4): 131-132,152, 161 og206.