Skessuhorn - 16.12.2015, Qupperneq 46

MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER 201546
Deilt um fyrirhugaða stækkun
Laugafisks
Hart hefur verið deilt á árinu á Akranesi um ágæti þess að
veitt verði framkvæmdaleyfi fyrir stækkun fiskþurrkunar
Laugafisks. Hefur hópur íbúa í nágrenninu mótmælt þessum
áformum harðlega vegna þess hve mikil ólykt fylgir þurrk-
uninni. Óttast menn að ekki verði hægt að koma í veg fyrir
lyktarmengun. Aðrir fullyrða að með nýjum tækjabúnaði og
betri húsakosti verði lyktarmengun ekkert vandamál. Áform
HB Granda, sem á Laugafisk, fela í sér að færa allt vinnslu-
ferlið í sérhæft húsnæði með bættum hreinsibúnaði til að lág-
marka megi lyktarmengun. Bæjarstjórn ákvað á fundi í haust
að óska eftir meiri gögnum frá HB Granda áður en ákvörð-
un verður tekin um hvort hugmyndirnar verði sendar í skipu-
lagsferli. Enn hefur málið því ekki verið til lykta leitt, ef svo
má að orði komast.
Dularfullur sauðfjárdauði
Sauðfjárbændur urðu í vor uggandi vegna dularfullra vanþrifa
og ærdauða. Ær á húsi voru orðnar skinhoraðar þegar kom-
ið var fram undir sauðburð. Var jafnvel talið að um óþekktan
búfjársjúkdóm væri að ræða og voru því tekin sýni og send til
rannsókna m.a. í Noregi. Þrátt fyrir miklar rannsóknir vís-
indamanna hefur enginn sjúkdómur greinst enn. Bendir allt
til þess að samverkandi þættir lélegra heyja frá sumrinu áður,
vetrarrúnings og kuldatíðar síðasta vetur hafi leitt til þess að
lambfullar ær töpuðu holdum þar sem orkan fór öll í fóstrin
sem þær báru. Ærnar horuðust því sífellt meira eftir því sem
nær dró burði og drapst nokkuð af fé.
Aldarafmæli kosningaréttar
kvenna
Á kvennafrídaginn 19. júní síðastliðinn fögnuðu landsmenn
allir þeim merku tímamótum að hundrað ár voru liðin frá því
konur hlutu fyrst kosningarétt og brautargengi til alþingis-
kosninga á Íslandi. Víðast hvar á landinu var þessara tímamóta
minnst með ýmsum viðburðum og hátíðum. Segja má að 19.
júní hafi verið hinn raunverulegi þjóðhátíðardagur Íslendinga
árið 2015, enda ærið tilefni til að fagna. Skessuhorn gaf m.a.
út þverhandarþykkt blað tileinkað þessum tímamótum.
Hörð átök um skólamál
Sveitarstjórn Borgarbyggð-
ar samþykkti í ár viðamikl-
ar breytingar á skólarekstri
sem lið í aðgerðum til að
taka á fjárhagsvanda sveit-
arfélagsins. Hafa breyting-
arnar vægast sagt verið um-
deildar og ber þar hæst sú
ákvörðun að loka grunnskóladeild GBF á Hvanneyri eftir yf-
irstandandi skólaár. Fjöldi íbúa í Borgarbyggð hefur gagnrýnt
sveitarstjórnina og sér í lagi hafa meðlimir í Íbúasamtökunum
Hvanneyrar og nágrennis verið duglegir að láta í sér heyra.
Mörgum íbúum þykja þeir sviknir og spyrja hvers vegna ekki
hafi verið haft samráð við þá fyrr. Meirihluti sveitarstjórnar
ber fyrir sig nauðsynlegum aðhaldsaðgerðum til að rétta af
fjárhag sveitarfélagsins. Á fjölmennum íbúafundi í haust lýsti
meirihluti fundarmanna vantrausti á sveitarstjórn. Málið er
eldfimt og ljóst að engin sátt hefur náðst. Deilum um skóla-
mál á Hvanneyri er líklega hvergi lokið, en nú er lagt upp með
að tveimur yngstu árgöngum grunnskóla verði kennt í leik-
skólanum Andabæ en eftir það hafi foreldrar val um að senda
börn sín í Borgarnes eða á Kleppjárnsreyki.
Einar sæmdur riddarakrossi
Kaupmaðurinn Einar Ólafsson hefur rekið Verzlun Einars
Ólafssonar á Akranesi frá árinu 1957, eða allt frá því hann
tók við af föður sínum. Á þjóðhátíðardaginn við hátíðlega at-
höfn á Bessastöðum var Einar sæmdur riddarakrossi hinnar
íslensku fálkaorðu fyrir framlag sitt í þágu heimabyggðar.
Vegslárnar ekki á leið burt
Spölur tók í notkun vegslár við gjaldskýli Hvalfjarðarganga á
árinu. Ótal fréttir bárust af því að þær hefðu verið eknar nið-
ur og valdið bæði Speli og bifreiðaeigendum tjóni. Jafnvel var
gengið svo langt að halda því fram að slárnar hefðu af ein-
beittum brotavilja ráðist á bílana. Slánum er ætlað að draga úr
umferðarhraða við gjaldskýli og koma í veg fyrir að menn fari
í gegn án þess að greiða vegtoll. Ljóst er að Spölur hefur ekki
í hyggju að fjarlægja slárnar, þrátt fyrir ákveðna byrjunarörð-
ugleika og misjafnar undirtektir vegfarenda.
Hvalveiðar gengur vel
Hvalvertíðin hófst í lok júnímánaðar og var að sögn reyndra
starfsmanna ein sú besta í seinni tíð. Þegar henni lauk seint í
september höfðu 155 langreyðar verið veiddar. Fyrstu vikur
vertíðarinnar gerðu fulltrúar hópsins Hard to Port sig heima-
komna í Hvalfirði og mótmæltu veiðunum. Reyndu þeir að
trufla vinnsluna og valda usla, án árangurs. Þó má búast við
mótmælum aftur að ári, enda eiga sjónarmið þeirra sem eru
fylgjandi hvalveiðum og þeirra sem eru á móti þeim enga sam-
leið. Athygli vakti á árinu söguleg sigling um norðurhöf með
hvalkjötsfarm til Japan. Samhliða hlýnun sjávar tókst að sigla
með hvalkjötið nýja leið án vandræða og þannig stytta siglinga-
leiðina um 20 þúsund kílómetra.
Mikil uppbygging framundan í
Ólafsdal
Snemma hausts var skrifað undir samkomulag Ríkissjóðs og
Minjaverndar um viðtöku eigna og lands í Ólafsdal í Gils-
firði. Þar stofnaði Torfi Bjarnason fyrsta búnaðarskóla lands-
ins árið 1880 og rak til 1907. Ólafsdalsfélagið hefur á undan-
förnum árum unnið að uppbyggingu en leitaði eftir þátttöku
Minjaverndar á síðasta ári. Til stendur að endurreisa húsa-
kost staðarins eins og hann var á blómaskeiði skólans um alda-
mótin 1900. Minjavernd áætlar að heildarkostnaður fyrirhug-
aðrar uppbyggingar í Ólafsdal geti numið 400-500 milljón-
um króna.
Silicor Materials undirbýr
stórframkvæmd
Í haust tilkynntu forsvarsmenn Silicor Materials að 14 millj-
arða hlutafjársöfnun vegna fyrirhugaðrar sólarkísilverksmiðju
á Grundartanga væri í höfn. Erlendir hluthafa leggja til meiri-
hluta peninganna en íslenskir lífeyrissjóðir og fagfjárfest-
ar hafa skráð sig fyrir sex milljörðum. Um var að ræða fyrri
hluta hlutafjársöfnunarinnar en áætlað er að þeim síðari ljúki
um mitt næsta ár. Er þetta stærsta beina erlenda fjárfesting-
arverkefni sem ráðist hefur verið í á Íslandi á undanförnum
árum. Um sama leyti var greint frá fyrsta orkuafhendingar-
samningi fyrirtækisins við Orku náttúrunnar ohf., dótturfélag
Orkuveitu Reykjavíkur. Kveður hann á um sölu á 40 mega-
wöttum til Silicor Materials og hefst afhending hennar 2018.
Heildarorkuþörf verksmiðjunnar verður hins vegar um ríflega
meiri, eða 85 mW. Gengið hefur verið frá lóða- og hafnar-
samningum við Silicor Materials og áður hafði einnig verið
samið við þýska framleiðandann SMS Siemag um tækjakost
fyrir 70 milljarða króna. Ljóst að allt er komið á fullt í undir-
búningi sólarkísilverksmiðjunnar á Grundartanga.
Morð á Akranesi
Sá vofeiflegi atburður átti sér stað á Akranesi snemma októ-
bermánaðar að ráðist var á mann í heimahúsi að Vitateigi 1
og hann kyrktur. Vitni sem kom á vettvang hóf strax endur-
lífgunartilraunir og var fórnarlambið flutt á sjúkrahús eftir að
lögregla og sjúkraflutningamenn komu á vettvang. Maðurinn
komst aldrei til meðvitundar og lést fimm dögum síðar. Rann-
sókn málsins stendur yfir og situr hinn grunaði í gæsluvarð-
haldi.
Framhald á næstu opnu
Fréttaannáll ársins 2015 í máli og myndum