Skessuhorn - 16.12.2015, Side 70

MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER 201570
Kveðjur úr héraði
Hér á árum áður fengu hrekkjótt-
ir og fingralangir útigangsmenn
nafnið jólasveinar. Fólkið í torf-
bæjunum gerði það að gamni sínu
að skreyta sögur um þessi þjófóttu
grey og segja í baðstofunni á kvöld-
in. Að auki var búin til saga um
ógeðfelt grýluskar og lúðalegan og
latan karl hennar svo jólasveinarnir
væru hvorki móður- né föðurlaus-
ir. Rúsínan í pylsuendanum var svo
viðurstyggilegt kattardýr sem allt
átti að geta gleypt og með þessum
skrautsögum voru börnin hrædd í
háttinn.
Það kann að sæta furðu að þess-
ir ógæfumenn breyttust skyndilega
í gjafmilda og góða karla sem vita
ekkert skemmtilegra en að gleðja
börn. Vissulega er alltaf möguleiki
á því að ógæfumenn fari í meðferð
en fyrr má nú rota en dauðrota! Að
samtals 13 karlar hafi lifað af eina
mestu vosbúð fyrri tíma, fleiri ár en
langelstu menn muna samanlagt og
hið íslenska hrun, það fæ ég ekki
með nokkru móti skilið. Ég þekki
nokkra nútíma foreldra sem eru
mér sammála að svona ofurmenni
geti varla orðið til í hópum, mögu-
lega einn til tveir en ekki þrettán.
Ég veit hins vegar um nokkra
nútíma jólasveina sem eru hér um
bil alveg mannlegir. Þeir eru vissu-
lega hrekkjótir en fara næstum því
aldrei yfir strikið í þeim efnum.
Hrekkirnir þeirra kosta ekki mikið
en kitla stundum hláturtaugarnar,
hjá næstum því öllum. Það er einna
helst hin hrekklausi brotaþoli sem
hlær ekki alveg strax.
Einn af þessum nútíma jólasvein-
um gerði það að leik sínum að fara
út snemma morguns og moka snjó-
inn af allri innkeyrslunni sinni og
innkeyrslu nágrannans yfir ökutæki
sem var lagt fyrir aðra innkeyrsl-
una. Þegar kærasti dóttur jóla-
sveinsins kom út var mjög greið-
fær leið út á götu en hann fann hins
vegar hvergi bílinn sinn.
Annar af þessum nútíma jóla-
sveinum bakaði hnetusmjörssmá-
kökur fyrir sameiginlegt jólahlað-
borð í vinnunni. Hann setti reynd-
ar svarta ólífu í miðjuna á öllum
kökunum í staðinn fyrir súkkulaði-
dropa. Þegar kom að því að gæða
sér á kræsingunum komu nokkr-
ar skemmtilegar grettur á suma
vinnufélagana af og til.
Sá þriðji bað mágkonu sína að
skrifa fyrir sig jólakort. Í kort-
inu stóð einhver romsa um hversu
gaman hefði verið að rekast óvænt
á viðtakanda í útlöndum á árinu
sem leið, þakkir fyrir liðnar stundir
og sitthvað fleira sem stendur oft í
jólakortum. Undir voru svo skrifuð
tvö nöfn sem téður jólasveinn vissi
vel að voru fjarri öllum þeim nöfn-
um sem foreldrar jólasveinsins ættu
að kannst við að þekkja. Svo að rit-
höndin þekktist ekki bað jóli mág-
konu sína að skrifa fyrir sig nöfn
og heimilisfang foreldra sinna, sem
búsettir eru á Akranesi, á umslagið.
Að því búnu póstlagði sveinki kort-
ið í Reykjavík. Á jólunum skemmti
okkar sveinn sér í hljóði þegar for-
eldrar hans voru grandalausir að
reyna að muna hvaða fólk þetta
væri sem þau höfðu hitt í utanlans-
ferðinni á árinu sem leið.
Þrátt fyrir stríðnigenið eiga nú-
tíma jólasveinar, a.m.k. þeir sem
ég þekki, risastórt og kærleiks-
ríkt hjarta. Þessir jólasveinar sem
ég umgengst að jafnaði gleðja mig
því alveg jafn mikið, með skemmti-
legri sýn sinni á tilveruna, eins og
hinnir stökkbreyttu og kaupaglöðu
„eilífðar“ jólasveinar gleðja íslensk
barnshjörtu með ókristilega stórum
gjöfum í skóinn.
Megi húmor og kærleikur fylgja
ykkur inn í hátíðirnar.
Brynhildur Stefánsdóttir
Ytra Hólmi í Hvalfjarðarsveit.
Jólasveinakveðja
úr héraði
Hald manna er að meinstríðnir jólasveinar hafi að þessu sinni, að áeggjan Grýlu, komið siglandi til byggða og lagt bátum
sínum innarlega í Hvalfirði. Ljósm. mm.
Ég er mikið jólabarn, elska jólin og
allt sem þeim tengist. Núna í byrj-
un aðventu sit ég og horfi til baka
um leið og ég rita þennan pistil, rifja
upp fjölbreytileika þeirra jóla sem ég
hef upplifðað. Má þar nefna jól sem
barn í sveit. Við fengum í skóinn eins
og flest börn, ný náttföt biðu í skón-
um á aðfangadagsmorgun og einu
sinni fékk ég kartöflu. Man enn hvað
ég var sár því ég átti hana ekki skil-
ið að mínu mati! Líklega er það sýn
allra barna sem fá kartöflu en slíkt er
hreinlega nauðsynlegt a.m.k. einu
sinni á lífsleiðinni. Á aðfangadag
var svo matur borðaður eftir mjaltir,
svið voru ætíð á boðstólnum og dug-
ar mér sú reynsla af þeim mat fyr-
ir lífstíð.
Ég hef líka upplifað öðruvísi jól
erlendis, það var óneitanlega spes
lífsreynsla því mér fannst alla jóla-
stemningu vanta. Búðir og veitinga-
staðir voru opnir til klukkan 18, há-
tíðarmaturinn var á flestum heim-
ilum nýbakað brauð og áleggs-
bakki og síðan var jóladagur eins og
sunnudagur í Reykjavík. Heimþráin
var mikil þá hjá litla jólabarninu.
Í reynslubankanum eru einnig
minningar um jól stuttu eftir fyrir-
burafæðingu, fátæk jól og jól í kjöl-
far fráfalls nákomins ættingja. Slík
reynsla kennir manni að jólin koma
þrátt fyrir allt og það er okkar sjálfra
að gera þau sem best og gleðilegust.
Í dag held ég jól með eiginmanni
og tveimur börnum. Við veljum að
kenna börnunum ýmsar hefðir, eins
og skrifa jólakort, því þau eru pers-
ónuleg kveðja sem segir viðtakand-
anum að til hans var hugsað. Fleira
höfum við kennt þeim, t.d. smökk-
um við eina og eina dós af jólaöli
á aðventunni, bökum og borðum
jólasmákökur, steikjum laufabrauð
og púkumst með jólagjafir, felum
þær hugsanlega og útbúum jafnvel
ratleik!
Á Þorláksmessu er skylda að
hlusta á jólakveðjurnar í útvarpinu
meðan hangikjötið mallar og jóla-
tréð er skreytt. Þannig fáum við
jólatilfinninguna, spennan magn-
ast og tilhlökkunin. Þegar líða tek-
ur á kvöldið förum við í göngutúr
í búðirnar, hittum fólk og njótum
þess að horfa á skreytingar og um-
hverfið. Einnig eru keypt útikerti
fyrir aðfangadagskvöld en þau eru
fyrir þá sem horfið hafa frá okkur
og er saknað. Möndlugrauturinn í
hádeginu á aðfangadag er á sínum
stað eftir jólabaðið í íþróttamið-
stöðinni, samvera fjölskyldunnar
er mikil og njótum við hennar.
En stöldrum aðeins við, hvaða
merkingu hafa jólin og undirbún-
ingur þeirra?
Í mínum huga er aðventan og jóla-
undirbúningurinn tíminn til að njóta
samveru fjölskyldu og vina. Tæki-
færin eru mörg, t.d. þegar kveikt er
á jólatrénu hér í Borgarnesi, hitt-
ast í laufabrauðs- eða konfektgerð
eða bara borða saman góðan mat og
jólasmákökur í eftirrétt. Þessi tími á
ekki að vera tími lífsgæðakapphlaups
eða þrifaáráttu, höldum við virki-
lega betri jól ef húsið ilmar af hrein-
læti og heimilisfólkið er dauðþreytt?
Nei, það er upplagt að þrífa að vori
en ekki í myrkrinu í desember.
Sú hefð sem mér er kærust er að
fjölskyldan fari saman í messu á að-
fangadagskvöld. Ég tók meðvit-
aða ákvörðun þegar börnin voru
lítil að kenna þeim að njóta frið-
arins og stemningarinnar, það er
nefnilega ákveðin stemning þetta
kvöld. Kirkjugestir eru prúðbún-
ir og afslappaðir, einhver tilhlökk-
un og spenna leynist í loftinu. Bros
er á hverjum manni, það er undar-
legt blik í augum ungra sem aldinna.
Fólk lítur hvert á annað, orð eru
óþörf því við erum öll í sama liði,
jólaliðinu. Ræða prestsins er auka-
atriði, tónlistin er yndisleg og þeg-
ar kemur að því að sungið er „Heims
um ból“ verður tilfinningin næstum
ólýsanleg. Hjartað fyllist af gleði og
þakklæti fyrir að fá að upplifa þessa
stund í faðmi fjölskyldunnar, fjarri
fátækt og stríðsátökum, minnug þess
að það er okkar að skapa jólaandann.
Með þessa tilfinningu í brjósti höld-
um við heim á leið, aðfangadags-
kvöld er rétt að byrja hjá litlu fjöl-
skyldunni á Böðvarsgötu.
Guðný J Guðmarsdóttir,
Borgarnesi.
Jólaundirbúningurinn er tími samveru