Morgunblaðið - 10.10.2019, Síða 54

54 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 2019
✝ Halldór I.Elíasson fædd-
ist á Ísafirði 16. júlí
1939. Hann lést á
Landspítalanum 1.
október 2019.
Foreldrar hans
voru hjónin Elías K.
Ingimarsson, f.
11.1. 1903, d. 4.8.
1965, bóndi, út-
gerðarmaður,
kaupfélagsstjóri og
frystihússtjóri í Hnífsdal og síð-
ar verkstjóri í sænska frystihús-
inu í Reykjavík frá 1958, og
Guðný Rósa Jónasdóttir, f. 28.12.
1906, d. 22.3. 1987, hjúkrunar-
fræðingur og húsfreyja í Hnífs-
dal og Reykjavík. Systkini Hall-
dórs eru Jónas J., f. 26.5. 1938,
prófessor emeritus í verkfræði
við Háskóla Íslands; Þorvarður
R., f. 9.7. 1940, fyrrv. skólameist-
ari Verslunarskóla Íslands; Elías
B., f. 13.3. 1942, fyrrv. yfirverk-
fræðingur hjá Landsvirkjun, og
Margrét, f. 13.12. 1946, listmál-
ari í Svíþjóð.
Halldór kvæntist 25.3. 1970
Björgu Cortes Stefánsdóttur, f.
2.9. 1947, BA í þýsku, kennara
og læknaritara. Foreldrar
við Háskólann í Marburg í
Þýskalandi, lauk diplómaprófi í
stærðfræði frá háskólanum í
Göttingen 1963 og Dr.rer.nat.-
prófi frá Háskólanum í Mainz
1964. Veturinn 1964-65 var Hall-
dór stundakennari við MR. Árið
1965-67 var hann félagi við
Princeton og 1966-67 aðstoðar-
prófessor við Brown University
á Rhode Island. Sérfræðingur á
Raunvísindastofnun HÍ 1967-70
og dósent við HÍ 1967-69, gisti-
prófessor við Háskólann í Bonn í
Þýskalandi 1970-71 og við War-
wick University í Englandi 1971-
72, dósent við verkfræði- og
raunvísindadeild HÍ 1972-73 og
prófessor þar frá 1973. Hann var
í leyfum frá HÍ og starfaði við
Kaupmannahafnarháskóla 1975-
76, við Háskólann í Bonn 1984,
við Háskólann í Warwick 1990-
91 og við Háskólann í Bonn 1997-
98. Halldór birti margar stærð-
fræðigreinar í viðurkenndum
stærðfræðitímaritum. Var rit-
stjóri Mathematica Scandinavica
f.h. Íslands 1973-97, formaður
stærðfræðiskorar verkfræði- og
raunvísindadeildar HÍ 1973-75
og 1989-91, var forstöðumaður
stærðfræðistofu Raunvísinda-
stofnunar HÍ 1977-81, varafor-
seti verkfræði- og raunvísinda-
deildar 1979-81 og deildarforseti
1981-83.
Útför Halldórs fer fram frá
Seltjarnarneskirkju í dag, 10.
október 2019, klukkan 11.
hennar voru hjónin
Stefán V. Þor-
steinsson, f. 2.6.
1919, d. 30.10. 2012,
feldskeri í Reykja-
vík, og Anna Mar-
grét Cortes, f. 18.8.
1921, d. 12.5. 2014,
húsmóðir og dag-
móðir í Reykjavík.
Börn Halldórs og
Bjargar eru: 1)
Stefán V., f. 8.12.
1968, stúdent frá MR, starfar hjá
Tollgæslunni; 2) dr. med. Anna
M., f. 18.9. 1973, sérfræðilæknir í
Blóðbankanum. Eiginmaður
hennar er dr. Haraldur D. Þor-
valdsson, f. 27.10. 1973, tölv-
unarfræðingur. Börn þeirra eru:
Halldór Alexander, f. 2001, Jök-
ull Ari, f. 2003, og Hugrún Eva,
f. 2007; 3) Steinar I., f. 13.5.
1975, M.Sc., byggingarverk-
fræðingur, verkefnisstjóri hjá
Landsvirkjun. Eiginkona hans
er Xue Li, f. 23.12. 1978, BA í al-
þjóðaviðskiptum. Börn þeirra
eru Ari Cortes Li og Aron Cortes
Li, f. 2015.
Halldór varð stúdent frá MA
vorið 1959 og hóf um haustið
nám í eðlisfræði og stærðfræði
Eiginmaður minn, Halldór I.
Elíasson stærðfræðingur, er lát-
inn eftir erfið veikindi. Tíminn
hefur flogið áfram og næstum 50
ár liðin síðan við hittumst. Við gift-
um okkur í mars 1970 og fluttum
til Bonn í Þýskalandi í lok ágúst
sama ár.
Það var alveg ljóst frá upphafi
okkar kynna að líf Halldórs sner-
ist um stærðfræðina, enda mjög
áhugasamur og virkur alla tíð í
þeirri grein stærðfræðinnar sem
hann hafði valið sér, þar til um 65
ára aldurinn að bera fór á sjúk-
dómi þeim er varð honum að ald-
urtila. Hann var í góðum tengslum
við stærðfræðinga erlendis, sér-
staklega í Þýskalandi, fylgdist vel
með á sínu sviði og sótti ráðstefn-
ur hvenær sem færi gafst. Blekið
var varla þornað á hjúskapar-
vottorðinu, ef svo má að orði kom-
ast, þegar hann var þotinn á ráð-
stefnu á frönsku rivíerunni og við
göntuðumst oft með það síðan að
hann hefði farið einn í brúðkaups-
ferðina. Það er ógleymanlegt að
hafa ferðast með Halldóri á stærð-
fræðiþing, á staði eins og Trieste á
Ítalíu, Interlaken í Sviss og Ober-
wolfach, á áttunda áratugnum og
dveljast með honum í rannsókn-
arleyfum á ýmsum stöðum. Hann
nýtti rannsóknarleyfin mjög vel
og dvaldi þá oftast í Þýskalandi,
en einnig í Bretlandi, Danmörku
og víðar. Þrátt fyrir miklar annir
við kennslu og rannsóknir lagði
hann sig fram um að sinna börn-
unum og miðla til þeirra þekkingu
sinni á ýmsum sviðum. Ég og
börnin fengum góða innsýn í þann
heim sem hann lifði og hrærðist í,
heim stærðfræðinnar, því fjöl-
skyldan fylgdi oftast með í rann-
sóknarleyfunum. Það fór alls stað-
ar vel um okkur, enda urðu þetta
eftirminnilegar ferðir. Halldór
naut þess að hafa fjölskylduna hjá
sér og sýndi þannig að hann var
ekki bara stærðfræðingur af lífi
og sál heldur líka mikill fjöl-
skyldumaður. Fyrir hans tilstilli
urðu þessi ár viðburðarík og
skemmtileg og fyrir það erum við
þakklát. Halldór gaf því börnun-
um gott veganesti út í lífið. Á Ís-
landi fannst okkur gaman að fara í
tjaldferðalög á meðan börnin voru
yngri og er okkur t.d. minnisstæð
ferð sem við fórum til Hnífsdals,
en þar var hann fæddur og bjó til
sex ára aldurs.
Húsbúnaður og húsbyggingar
voru ekki beint á áhugasviði
stærðfræðingsins, en það kom sér
vel fyrir mig, eiginkonuna, sem
fékk að ráða því sem ég vildi ráða
á þvi sviði. Halldór skoraðist þó
aldrei undan því að taka til hend-
inni. Hann og pabbi minn hlóðu
t.d. og múruðu milliveggi í íbúð-
inni okkar auk þess sem Halldór
hjálpaði börnunum þegar þau fóru
að búa, lagði parket og setti upp
innihurðir í þeirra húsum. Hann lá
aldrei á liði sínu og gerði það sem í
hans valdi stóð til að okkur liði
sem best. Það var því hið mesta
gæfuspor þegar leiðir okkar Hall-
dórs lágu saman forðum daga.
Hvíl í friði, elsku Halldór, friður
Guðs þig blessi. Takk fyrir allt og
allt, takk fyrir ógleymanleg ár.
Björg.
Það er skrítið að hugsa til þess
að pabbi sé fallinn frá. Það var
alltaf notalegt að vera í návist
hans, aldrei neitt stress, aðeins ró-
legheit. Við sátum gjarnan saman
drjúga stund án þess að segja orð,
djúpt sokknir í eigin hugsanir. Svo
upp úr þurru varpaði annar okkar
fram spurningu og hófust þá
hrókasamræður. Aldrei komst
maður upp með að bera á borð illa
rökstuddar fullyrðingar. En samt
hafði pabbi einstakt lag á því að
láta manni líða eins og maður væri
jafningi hans og gleyma því að
maður væri að rökræða við af-
burðagreindan mann, algjört
stærðfræðiséní.
Pabbi var prófessor af guðs náð
og engin tilviljun að hann hlaut
stöðuveitinguna rúmlega þrítugur
að aldri. Hann sinnti stærðfræð-
inni af mikilli ástríðu og einbeitni.
Hvert sem hann fór fylgdu honum
stærðfræðiútreikningarnir og
auðvitað skrifblokk og blýantur. Á
meðan hann tottaði pípuna fékk
blýanturinn að hvíla á eyranu. En
augun viku aldrei af blöðunum
sem sátu í kjöltu hans og lágu
jafnvel á víð og dreif á gólfinu. Út-
reikningar dagsins fengu svo að
hvíla á náttborðinu. Stærðfræðin
átti hug hans allan.
Eða næstum því allan. Ætli
stærsta afrek mitt hafi ekki verið
að smita pabba af golfbakteríunni
og slíta hann frá stærðfræðinni
um stundarsakir á morgnana.
Hann vakti mig, óharðnaðan ung-
linginn, dag hvern fyrir allar aldir,
gaf mér kannski séns á einu
mjólkurglasi og svo var haldið
rakleiðis út á völl. Auðvitað fyrstir
á svæðið. Ekki var kríunum
skemmt að fá pabba í heimsókn.
Hann nefnilega gaf sig aldrei, og
það sást.
Golfið var líklega eina íþróttin
þar sem ég stóð fetinu framar en
pabbi. Pabbi hafði gaman af því að
spila á spil, en eins og stærðfræð-
ina tók hann spilamennskuna föst-
um tökum og stúderaði oft á tíðum
skák og brids af miklum móð.
Hann var nánast óvinnandi vígi á
skákborðinu, jafnvel þótt hann
gæfi eftir drottninguna í upphafi.
Í bridsi var hann ekkert auðveld-
ari viðureignar, jafnvel þótt ég
hafi notið góðs af því að spila
reglulega við einn af heimsmeist-
urunum.
Það var aðdáunarvert hve ein-
beittur pabbi var í starfi og lífinu
almennt. Hann lét fátt trufla sig,
en hann var líka staðfastur. Þegar
hann tók stefnubreytingu í lífinu
og hætti að reykja þá var það gert
með trompi. Einn daginn lagði
hann pípuna frá sér og snerti hana
ekki aftur. Engir nikótínplástrar
eða tyggjó til aðlögunar, bara ein-
beittur vilji.
Þegar pabbi hætti störfum hjá
Háskóla Íslands varð fjölskyldan
varla vör við það. Þrátt fyrir veik-
indin hélt hann rannsóknarvinnu
sinni ótrauður áfram. Helsta við-
fangsefnið síðustu æviárin var að
reikna hreyfingu öreinda með
stærðfræðilegum aðferðum.
Reglulega tók hann mig afsíðis til
að fara yfir nýjustu niðurstöðurn-
ar og þá var pabbi kallinn aldeilis í
essinu sínu.
Það er mikill missir að pabba.
Hann kenndi mér að vera
óhræddur við að fara mínar eigin
leiðir og gleyma aldrei að vera
gagnrýninn í hugsun. Ráðlegging-
ar hans hafa ætíð gefist vel og ég
veit fyrir víst að þær munu reyn-
ast mér vel til æviloka. Megir þú
hvíla í friði og ég kveð þig með
hlýju í hjarta. Þinn sonur,
Steinar Ingimar.
Mig langar að setja nokkur orð
á blað til að minnast elsku föður
míns og þakka honum samfylgd-
ina. Þegar ég var barn þótti mér
hann stundum strangur faðir
enda var hann sjálfur ekki alinn
upp við neitt dekur. Hann hafði
gaman af að segja sögur frá dvöl
sinni í sveit sem barn þegar hann
þurfti að ganga 10 km í skóla og
fékk ekki að standa upp frá kvöld-
matarborði fyrr en diskurinn var
tómur.
Þegar hann var sjö ára fluttist
fjölskylda hans frá Hnífsdal þaðan
sem hann var ættaður og rifjaði
pabbi stundum glettinn upp áflog
þeirra bræðra við drengi á Skaga-
strönd og Akureyri, en það var
víst ekki alltaf vel tekið á móti að-
fluttum börnum á þeim tíma.
Hann rifjaði líka upp þegar hann
hóf nám við Menntaskólann á
Akureyri, en þá var undirbúning-
urinn úr barnaskólanum í sveit-
inni svo slakur að hann fór beint í
tossabekk. Pabbi lét það ekki á sig
fá heldur vann sig upp í efsta
bekkinn og náði mjög góðum ár-
angri, sérstaklega í raungreinum
sem síðar urðu hans ævistarf.
Einnig hafði pabbi alltaf mikinn
áhuga á skáklistinni og að spila
brids. Þau voru ófá skiptin sem við
systkinin spiluðum á spil við
pabba heima, svo sem rommí,
rússa og brids. Það voru ánægju-
legar samverustundir.
Pabbi vann alltaf talsvert
heima en stærðfræðin fylgdi hon-
um hvert sem hann fór. Pabbi sitj-
andi í hægindastól í sjónvarpshol-
inu með skrifblokk, blýant,
reykjandi pípu og hugsandi um
stærðfræði er sterk minning.
Hann sagði alltaf að hann gæti
einbeitt sér við hvaða aðstæður og
í hvernig hávaða sem væri en það
kom sér örugglega oft vel. Aldrei
man ég eftir að hann hafi krafist
hljóðs eða þaggað niður í okkur
systkinunum.
Þótt hugur pabba væri oft
bundinn stærðfræði og öðrum
verkefnum var hann mikill fjöl-
skyldumaður og lét aldrei sitt eftir
liggja þegar hjálpar var þörf. Þeg-
ar barnabörnin komu í heiminn
var hann mikil hjálparhella. Meðal
annars kom hann þegar við dvöld-
um erlendis við nám og dvaldi hjá
okkur nokkra mánuði í senn þegar
börnin voru nýfædd. Án hans
hjálpar hefði lífið verið mun erf-
iðara. Þegar við snerum svo aftur
til landsins eftir nám var hann
óþreytandi við að skutla barna-
börnum í hinar ýmsu tómstundir.
Aldrei gerði hann mikið úr sínu
framlagi þótt honum blöskraði
stundum hvað nútímabörn væru
upptekin.
Síðustu árin var heilsan því
miður tekin að bila svo hann hafði
ekki krafta til þess að beita sér að
fullu, hvorki við stærðfræðina né
önnur áhugamál. Við höfðum þó
lengi gaman af því að fara saman í
gönguferðir, gjarnan út að golf-
vellinum á Nesinu. Þá ræddi hann
oft um rannsóknir sínar þótt við-
mælandinn gæti ekki alltaf fylgt
honum eftir í háfleygum fræðum.
Nú getum við ekki lengur notið
samvista við pabba en við þökkum
fyrir allt það sem hann gaf okkur.
Við söknum hans.
Anna Margrét og fjölskylda.
Það líður sjálfsagt nokkur tími
áður en við bræður skiljum til fulls
að Dóri sé dáinn. Við lékum okkur
mikið saman í æsku, stunduðum
veiðar í fjósinu á Bakka í Hnífsdal,
rifum hesthús á Skagaströnd og
gengum svo í menntaskóla á
Akureyri.
Við vorum allir gáfaðir, að
minnsta kosti fannst okkur það
sjálfum. Og ekki vantaði frænkur
og frændur til að ýta undir þá
skoðun. En hvað sem um okkur
hina má segja þá vantaði ekkert
upp á gáfurnar hjá Dóra. Hann fór
í gegnum menntaskóla með pre í
öllu, meira að segja íþróttum sem
við hinir sinntum lítt. Enda fékk
hann stærsta styrk sem til var á
tímum þegar námsstyrkir voru
álíka algengir og þrumur úr heið-
skíru lofti.
Leið hans lá til Þýskalands þar
sem hann varð doktor í stærð-
fræði á mettíma. Hann kenndi í
MR í tvö ár og varð fljótt þekktur
fyrir margt. Einhverju sinni var
einn okkar að keppa í hraðskák,
þar sem tefldar voru tvær á tíu,
og mætti Magnúsi frönskukenn-
ara – Manga franska, blessuð sé
minning hans – og tapaðist fyrri
skákin. Meðan verið var að stilla
upp í þá næstu hallaði sessunaut-
urinn sér að Manga og hvíslaði:
„Passaðu þig á honum þessum,
hann er bróðir Halldórs.“ Mangi
hrökk svo ónotalega við að hann
tapaði næstu skák.
Leið Dóra lá upp í Háskóla þar
sem hann varð prófessor í stærð-
fræði. Margir gamlir nemendur
hans hafa lýst honum sem besta
kennara sem þeir nokkurn tíma
hafa haft. Þegar Jónas einhvern
tíma strandaði í skrifum um
grunnvatn kom Dóri og hellti
nokkrum tegrum út í grunn-
vatnið. Úr varð grein sem birtist í
International Journal of Engin-
eering Science. Hann átti margar
slíkar einn og sjálfur.
Dóri var sá fremsti í sinni grein
stærðfræðinnar, sem var honum
ekki bara áhugamál heldur einnig
ástríða. Á seinni árum vann hann
þrotlaust við stærðfræðilegar út-
færslur á lögmálum eðlisfræðinn-
ar milli þess sem hann var heima-
vinnandi afi við að gæta
barnabarna sinna og skutla þeim
milli íþrótta og skóla.
Við bræður spiluðum brids
vikulega alla lausa mánuði ársins.
Á seinasta bridskvöldi okkar
sagði Dóri: „Ég byrjaði of seint að
sinna eðlisfræðinni.“
Við bræður vottum eiginkonu
hans, börnum og barnabörnum
alla okkar samúð.
Þau voru honum kærust í líf-
inu.
Jónas, Þorvarður og Elías.
Kveðja frá Raunvísinda-
stofnun Háskólans
Halldór I. Elíasson, prófessor
emeritus, lagði stund á eðlisfræði
og stærðfræði við Háskólann í
Marburg í Þýskalandi. Hann lauk
diplómprófi í stærðfræði frá Há-
skólanum í Göttingen 1963 og dr.
rer.nat. prófi í sömu grein frá Há-
skólanum í Mainz 1964. Halldór
starfaði sem sérfræðingur á
Raunvísindastofnun Háskólans
árin 1967-1970 og var jafnframt
dósent í hlutastarfi árin 1967-
1969. Hann var dósent við Verk-
fræði- og raunvísindadeild Há-
skóla Íslands 1972-1973, síðar
Raunvísindadeild, og prófessor
frá 1973 og allt þar til hann lét af
störfum fyrir aldurs sakir. Rann-
sóknir sínar stundaði Halldór við
stærðfræðistofu Raunvísinda-
stofnunar alla tíð.
Halldór var mikilvirkur fræði-
maður, leiðbeinandi og kennari og
eftir hann liggur fjöldi fræði-
greina í viðurkenndum erlendum
stærðfræðitímaritum. Halldór
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
og var m.a. ritstjóri tímaritsins
Mathematica Scandinavica 1973-
1975 og 1989-1991, formaður
stærðfræðiskorar Verkfræði- og
raunvísindadeildar Háskóla Ís-
lands 1973-1975 og 1989-1991,
forstöðumaður stærðfræðistofu
Raunvísindastofnunar árin 1977-
1981, varaforseti Verkfræði- og
raunvísindadeildar 1979-1981 og
deildarforseti 1981-1983. Hann
átti sæti í Rannsóknarráði Ís-
lands um árabil, var formaður
náttúruvísindadeildar Vísinda-
ráðs og sat í stjórn ráðsins 1991-
1994. Halldór var félagi í banda-
ríska stærðfræðifélaginu frá 1967
og Vísindafélagi Íslendinga.
Halldór lá ekki á skoðunum
sínum og birti fjölda greina um
vettvang dagsins í dagblöðum.
Fyrir hönd starfsmanna og
stjórnar Raunvísindastofnunar
Háskólans þakka ég Halldóri I.
Elíassyni farsæla samferð og
votta aðstandendum hans inni-
lega samúð.
Hafliði Pétur Gíslason,
formaður stjórnar.
Halldór Ingimar
Elíasson
Þökkum auðsýnda samúð og hlýhug við
andlát og útför okkar ástkæra eiginmanns,
föður, stjúpföður, tengdaföður og afa,
GUNNLAUGS ÚLFARS
GUNNLAUGSSONAR
pípulagningameistara,
Norðurhópi 28, Grindavík.
Sérstakar þakkir fær starfsfólk D-deildar Heilbrigðisstofnunar
Suðurnesja og starfsfólk krabbameinsdeildar 11B á Land-
spítalanum fyrir alúð og góða umönnun í
veikindum hans.
Kristín Gísladóttir
Eva Rut Gunnlaugsdóttir Þorbjörn Hrannar Sigfússon
Gunný Gunnlaugsdóttir
Þorfinnur Gunnlaugsson Ágústa Jóna Heiðdal
Sunna Sigurósk Gísladóttir Gylfi Gígja Geirsson
Valur, Ágústa, Mikael Máni og Matthildur Lilja
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug
vegna andláts og útfarar okkar ástkæra
eiginmanns, föður, tengdaföður og afa,
KJARTANS KONRÁÐS ÚLFARSSONAR,
Boðaþingi 24, Kópavogi.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Boðans,
Hrafnistu Kópavogi.
Margrét Andersdóttir
Anders Kjartansson Dagbjört Þuríður Oddsdóttir
María I. Kjartansdóttir Andrés Eyberg Jóhannsson
Úlfar Kjartansson Ingunn Heiðrún Óladóttir
og barnabörn
Innilegar þakkir sendum við öllum sem
sýndu okkur samúð og vinarhug vegna
andláts og útfarar elsku eiginkonu minnar,
móður okkar, tengdamóður, ömmu og
langömmu,
GÍGJU SÆBJARGAR
KRISTINSDÓTTUR
frá Hrísey,
Ólafsvegi 5, Ólafsfirði.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki Hornbrekku fyrir alúð,
hlýhug og góða umönnun í veikindum hennar.
Jón Steindór Ásgeirsson
Hafdís Jónsdóttir Guðmundur Ólafsson
Gunnlaugur Jónsson Guðrún Ólafsdóttir
Guðlaug Jónsdóttir Sveinn Ingvason
Kristinn Jónsson Sigrún B. Einarsdóttir
Sigríður S. Jónsdóttir Ásbjörn M. Jónsson
Katrín Jónsdóttir Vignir Þ. Siggeirsson
barnabörn og barnabarnabörn