Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2016, Side 159

að nokkru leyti. Ég trúi ekki að hann sé meðfæddur, heldur frekar
að hann verði að þroska í bernsku […]
Mín bragfræði er  lærð. Ég get hnoðað saman rétt kveðinni vísu
en hef ekki þetta brageyra. Ég er svosem fljótur að átta mig á hvort
vísa er rétt kveðin en það er vegna þess að ég hef lært reglurnar og
æft mig að vera snöggur að beita þeim. Reyndar ólst ég upp við
kveðskap að einhverju leyti, eða eins og hægt er að búast við að
borgarbarn á síðari hluta 20. aldar hafi gert. Vísnabókin  var á heim-
ilinu og mikið lesin. Sumt úr henni lærði ég og hef kunnað síðan.
Í mínum barnaskóla var ætlast til að maður lærði utan að einhvern
helling úr bláu skólaljóðunum. Svo kom afi minn stundum í heim-
sókn og fór með vísur. Hann var alvöru hagyrðingur. Hann þurfti
ekki að hugsa sig um þegar hann orti, hann gat kastað fram stöku
án þess að hugsa um reglur en aldrei hefði hann látið út úr sér rangt
kveðna vísu. Bragfræði lærði ég í menntaskóla af bókinni Bragur og
ljóðstíll  eftir Óskar Halldórsson. Eftir henni fór ég lengi í öllum
mínum kveðskap ((Skúli Pálsson (skulip), bloggfærsla, http://skulip.
123.is/blog/2013/03/26/ad_yrkja_eftir_eyranu_eda_yrkja_
eftir_reglum/).
Hér tala (skrifa) tveir einstaklingar sem hafa mikinn áhuga á kveðskap og
bragfræði og hafa alist upp við hefðbundinn kveðskap en það hefur ekki
dugað sem ílag til þess að þeir þróuðu með sér brageyra. En nú vill svo til
að báðir þessir menn eru miklir áhugamenn um tónlist, eru tónvissir og
hafa t.d. lengi sungið í karlakórum (annar í Fóstbræðrum og hinn í Karla -
kór Reykjavíkur). Tengslin á milli tóneyra og brageyra geta því ekki verið
alveg bein.
En menn hafa líka bent á tengslin á milli brageyrans og máleyrans,
m.a. þeir tveir sem hér var síðast vitnað til:
(12) a. Hér er hliðstæðan við málfræðina býsna augljós: Málnotendur
hafa tilfinningu fyrir því hvort orð eru borin fram, beygð eða raðað
upp eftir þeirri venju sem þeim er töm, án þess að geta endilega
útskýrt á fræðilegan hátt hver sé munurinn á „réttri“ (reglulegri)
málnotkun og „rangri“ (óreglulegri). Málreglurnar hafa sem sé tvær
hliðar, annars vegar er þeim fylgt, og hins vegar gera málfræðingar
tilraunir til að skýra þessar reglur og eðli þeirra. Og með sama
hætti hafa bragreglur tvær hliðar: annars vegar er þeim er þeim
fylgt með (tiltölulega) þegjandi samkomulagi „bragnotenda“ (skálda
Þrjú eyru 159