Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2016, Blaðsíða 160

og unnenda skáldskapar), og hins vegar er þeim lýst með brag -
fræði legum hugtökum sem fræðimenn búa til (Kristján Árnason
2013:177).
b. Þetta [þ.e. það að þróa með sér brageyra, tilfinninguna fyrir því
hvort eitthvað er rétt kveðið eða ekki] er eins og með tungumál:
þeir sem læra annað mál fyrir kynþroskaaldur munu upp frá því
tala það eins og móðurmálið. Ég er viss um að á barnsaldri eru ein-
hverjar heilastöðvar móttækilegar fyrir bragfræði, þær mótast ef
þær fá hæfilega þjálfun. Síðan læsast þær ((Skúli Pálsson (skulip),
bloggfærsla, http://skulip.123.is/blog/2013/03/26/ad_yrkja_eftir
_eyranu_ eda_yrkja_eftir_reglum/).
Þetta eru ágætar ábendingar, ekki síst sú hugmynd sem sett er fram í (12b)
að brageyrað sé tengt ákveðnum heilastöðvum og geti því aðeins þróast að
það fái viðeigandi ílag á tilteknu næmiskeiði sem sé hliðstætt því sem
virðist skipta mestu máli í máltöku (sjá umræðu í kafla 3.1 hér framar).
Það væri auðvitað gaman ef hægt væri að rannsaka þetta nánar.
Loks má nefna að þótt hagyrðingar séu jafnan sammála um það í
aðalatriðum hvort tiltekin vísa sé rétt kveðin eða ekki, greinir þá stundum
á um smáatriði. Með því á ég við ágreining sem stafar af því að einum
kann að heyrast eitthvað vera rétt kveðið sem öðrum finnst einhver smá-
vægilegur galli á. Ef brageyrað þróast við tiltekið ílag líkt og máleyrað er
ekkert ólíklegt að það geti myndast einhver einstaklingsbundinn munur á
brageyrum eins og í máltilfinningu (sjá umræðu í kringum (4) hér fram-
ar). Þetta er líka verðugt rannsóknarefni.14
5. Dregið saman
Nú hefur verið bent á ýmislegt sem er líkt og ólíkt með þeim „þrem
eyrum“ sem eru til umræðu. Aðalatriðin í því má draga saman líkt og gert
er í töflu 3:
Höskuldur Þráinsson160
14 Hér á ég ekki við ágreining sem stafar af skýrum framburðarmun einstaklinga á
borð við það að hv- stuðlar aðeins við k- en ekki h- í máli þeirra sem hafa kv-framburð en
við h- hjá þeim sem hafa hv-framburð (sjá umræðu hjá Höskuldi Þráinssyni 1981 og 2014b
og í ritum sem þar er vísað til). Aftur á móti gæti tilfinning fyrir því hvort sn- stuðlar aðeins
við sn- eða líka við s- á undan sérhljóði, eða þá við st-, verið „bragmállýskubundin“ á þennan
hátt.