Bændablaðið - 05.10.2017, Blaðsíða 4

4 Bændablaðið | Fimmtudagur 5. október 2017
Hrannar Smári, tilraunastjóri í jarðrækt við LbhÍ:
Góðar uppskeruhorfur
um allt land
„Kornhorfur eru almennt
góðar um allt land,“ segir
Hrannar Smári Hilmarsson,
tilraunastjóri í jarðrækt við
Landbúnaðarháskóla Íslands á
Korpu.
„Þetta er sérstakt því oft vill
verða lakari uppskera í sumum
landshlutum þegar hún er góð
annars staðar. Byggið hefur þornað
vel í vel flestum ökrum, en miklar
rigningar norðanlands snemma í
sumar virðast hafa skolað út áburði
í mörgum ökrum,“ segir Hrannar
Smári.
Samtals 768 tilraunareitir
á átta stöðum
„Þetta er síðasta árið í fimm ára
átaksverkefni í byggkynbótum
sem styrkt er af Framleiðnisjóði
landbúnaðarins. Verkefnið hefur
leitt af sér nokkur nemendaverkefni
og vísindagreinar sem og
fjölda kynbótalína sem Jónatan
Hermannsson skildi eftir sig þegar
hann fór á eftirlaun,“ segir Hrannar
Smári, sem tók við stöðunni af
Jónatan seint á síðasta ári. „Það er
ætlunin að prófa þær sem víðast í
samanburði við þau yrki sem þegar
eru á markaði. Með því að prófa á
svo mörgum stöðum er hægt að sjá
hvaða yrki eru best hvar og hvort
um samspil erfða og umhverfis sé
að ræða. En nú eru 32 yrki og línur í
prófunum í þremur endurtekningum
á átta stöðum um allt land, samtals
768 tilraunareitir.“
Byggtilraun í Vopnafirði
í fyrsta sinn
„Byggyrkjatilraunir fara fram á
fleiri stöðum í ár en á undanförnum
árum,“ segir Hrannar Smári. „Við
erum með tilraunir á Þorvaldseyri
undir Eyjafjöllum, Gunnarsholti,
Hvanneyri, Vindaheimum í
Skagafirði, Möðruvöllum í
Hörgárdal, Hálsi í Kaldakinn,
Engihlíð í Vopnafirði og Hoffelli í
Hornafirði. Allt er þetta unnið í góðu
samstarfi við bændur.
Undanfarin ár hafa tilraunir farið
fram á Þorvaldseyri, Vindheimum,
Möðruvöllum og Korpu, en var bætt
við fleiri stöðum og Korpa er ekki
með. Aldrei fyrr en nú hefur farið
fram byggtilraun í Vopnafirði.“
Hálmurinn líka til athugunar
Hrannar Smári segir að í ár sé
hálmurinn vigtaður og hæð hans
mæld, en mikill breytileiki er að hans
sögn á hálmmagni milli yrkja. „Það
er alls ekki víst að hæðin sé besti
mælikvarðinn á magnið, en það á
eftir að koma í ljós.
Frumniðurstöður þessara tilrauna
verða birtar í jarðræktarskýrslu
eins og undanfarin ár en ítarlegri
greining í vísindagrein síðar,“ segir
Hrannar Smári. /smh
FRÉTTIR
Myndir / Sigurgeir Hreinsson
Kornskurður í Eyjafirði langt kominn:
Meðaluppskeran í þokkalegu lagi
Sigurgeir Hreinsson, fram-
kvæmda stjóri Búnaðar sambands
Eyjafjarðar, var á ferðinni í
Svarfaðar dal og leit á akurinn,
hann segir uppskeru með ágætum.
Mikil og góð spretta var í sumar
enda veður að mestu ljómandi gott.
Bleytutíð í byrjun ágúst hafði þó í för
með sér að korn lagðist og uppskera
fyrir vikið ekki alveg eins góð og
hún hefði ella orðið. „Menn væla
nú samt ekki neitt, uppskera verður
með ágætum, en kannski ekki þessi
úrvals sem annars hefði orðið,“ segir
Sigurgeir. /MÞÞ
Sýklalyfjanotkun fólks hér á Íslandi eykst, segir í skýrslu sóttvarnalæknis:
Efla þarf eftirlit með sýklalyfja-
ónæmum bakteríum í matvælum
Sýklalyfjanotkun fólks hér
á landi jókst um 5% árið
2016 frá fyrra ári, samkvæmt
nýrri skýrslu sóttvarnalæknis.
Sýklalyfjaónæmi er lítið á Íslandi
en hefur aukist. Sýklalyfjanotkun
í dýrum er með því sem minnst
þekkist í Evrópu.
Sóttvarnalæknir gefur árlega út
skýrslu um sýklalyfjanotkun hjá
mönnum og dýrum, ásamt faralds-
fræði sýklalyfjaónæmra baktería.
Skýrslan fyrir árið 2016 leiðir í ljós
að notkun sýklalyfja hjá mönnum
fer vaxandi.
Vonbrigði
Í tilkynningu sóttvarnalæknis
segir að þessar niðurstöður valdi
ákveðnum vonbrigðum því á
sama tíma hafi sýklalyfjanotkun
hjá mönnum minnkað hjá hinum
Norðurlandaþjóðunum. Þar segir
einnig að athygli veki að notkun
sýklalyfja hjá börnum yngri en 5
ára og fólki eldra en 65 ára auk-
ist milli áranna 2015 og 2016 en
notkunin hjá þessum aldurshópum
hafði aftur á móti dregist saman
árin á undan.
Barátta við sýklalyfjaónæmi
Sóttvarnalæknir segir í skýrslunni
vona að skýrslan muni reynast
gagnleg í baráttunni við útbreiðslu
sýklalyfjaónæmis. Enn fremur að
ljóst sé að hér á landi þurfi að
leggja í verulegt átak með lækn-
um við að bæta notkun sýklalyfja.
Efla þarf eftirlit með sýklalyf-
jaónæmum bakteríum í innlendum
og erlendum matvælum.
Starfshópur á vegum
heilbrigðis ráðherra skilaði í apríl
á þessu ári skýrslu um aðgerðir
gegn útbreiðslu sýklalyfjaónæm-
is. Hópurinn lagði þar fram tíu
tillögur, meðal annars um hvernig
draga megi úr sýklalyfjaónæmi
í mönnum, en óskynsamleg og
mikil sýklalyfjanotkun er ein helsta
ástæðan fyrir aukinni útbreiðslu
sýklalyfjaónæmra baktería, líkt og
fram kemur í umfjöllun sóttvarna-
læknis. /VH
Evrópuþingið:
Tollasamningur ESB og Íslands
um landbúnaðarvörur staðfestur
Staðfesting tollasamnings ESB og
Íslands felur í sér að felldir eru
niður tollar af 101 tollnúmeri sem
koma til viðbótar við þau númer
sem tollar hafa þegar verið felldir
niður af.
Gildistaka samningsins er háð sam-
þykki bæði íslenskra stjórnvalda og
ESB en hinn 13. september 2016 sam-
þykkti Alþingi þingsályktun sem heim-
ilaði ríkisstjórninni að staðfesta fyrir
Íslands hönd samning milli Íslands
og Evrópusambandsins um ívilnanir
í viðskiptum með landbúnaðarvörur.
Dæmi um vörur sem bera núna
ekki toll eru sykurvörur, sósur og
gerjaðir drykkir. Aftur á móti munu
með samkomulaginu falla niður tollar
á vörum eins og súkkulaði, sætu kexi,
pitsum og fylltu pasta.
Þá felur samkomulagið í sér að
stórauknir eru tollkvótar á kjöti,
svína-, alifugla- og nautakjöti en þess
ber að geta að tollkvótar þessir verða
innleiddir í áföngum en koma að fullu
til framkvæmda að fjórum árum liðn-
um frá gildistöku samningsins.
/VH
Mynd / Magnus Göransson
Jarðræktarstyrkir og landgreiðslur:
Frestur til að skila umsóknum
ekki framlengdur
Matvælastofnun opnar fyrir
rafrænar umsóknir um
jarðræktarstyrki og landgreiðslur
á Bændatorginu föstudaginn 6.
október.
Að sögn Heiðrúnar Sigurðar-
dóttur, sérfræðings hjá Búnaðarstofu
Matvælastofnunar, verður frestur
til að skila inn umsóknum á
Bændatorginu ekki framlengdur en
bændur skulu skila rafrænni umsókn
eigi síðar en 20. október ár hvert.
Heiðrún vekur athygli á því
að nú verða bændur að skila
lögbundnu skýrsluhaldi í jarðrækt
í skýrsluhaldskerfinu JÖRÐ.IS
áður en gengið er frá umsókn á
Bændatorginu.
Tölvudeild Bændasamtakanna
hefur unnið að nýrri útgáfu af JÖRÐ.
IS samkvæmt faglegri leiðsögn
Ráðgjafarmiðstöðvar landbúnaðarins
í þeim tilgangi að tryggja að ákvæði
reglugerðar um almennan stuðning
við landbúnað nr. 1240/2016 séu
uppfyllt um fullnægjandi skil á
skýrslu haldi. ,,Þegar skráningu er
lokið í JÖRÐ.IS og skýrsluhaldinu
hefur verið skilað þar, þá tekur ekki
langan tíma að ganga frá rafrænni
umsókn á Bændatorginu. Ástæðan
er að öll gögn eru forskráð í JÖRÐ.
IS og ekkert þarf að skrá í sjálfa
umsóknina, heldur velja bændur
einfaldlega spildur á jörðum sínum
sem birtast í umsókninni.
Forsendan er að sjálfsögðu að
búið sé að skrá allar upplýsingar
Jarðarmegin, túnkort sé til staðar
og uppskeruskráning í hekturum ef
um umsókn um landgreiðslur er að
ræða o.s.frv.
Ég geri ráð fyrir að Ráðgjafar-
miðstöð landbúnaðarins verði bænd-
um innan handar við frágang á skýr-
sluhaldinu í JÖRÐ.IS svo þetta gangi
allt vel fyrir sig,“ sagði Heiðrún að
lokum.
Heiðrún Sigurðar dóttir.