Bændablaðið - 05.10.2017, Blaðsíða 56
56 Bændablaðið | Fimmtudagur 5. október 2017
Í janúar 2009 tóku Sigfús og
Kristjana við búi af foreldrum
Kristjönu, þeim Guðmundi
Þorgilssyni og Lilju Jóhannsdóttur.
Þau hófu fljótlega að stækka
fjósið úr 26 básum í 50 bása, settu
upp mjaltarbás ásamt því að stækka
geldneytisaðstöðuna. Einnig hefur
kindunum fjölgað eitthvað.
Sama ættin hefur verið á Skiphyl
síðan 1883.
Býli: Skiphylur.
Staðsett í sveit: Á Mýrum í
Borgarbyggð.
Ábúendur: Sigfús Helgi Guðjónsson
og Kristjana Guðmundsdóttir.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Sigfús Helgi og Kristjana. Sigfús á
svo Guðríði Hlíf, 24 ára, sem er í sam-
búð með Sölva Gylfasyni, og Ísak
20 ára, sem er í sambúð með Helgu
Guðrúnu Jómundsdóttur.
Smalahundurinn Vala og verðandi
smalahundur Eik. Kötturinn Gulli.
Stærð jarðar? Um 900 ha. Af því
eru ræktaðir um 60 ha.
Gerð bús? Blandað bú.
Fjöldi búfjár og tegundir? 42
mjólkurkýr og 70 geldneyti, 170
sauðfé, 6 hross, 14 hænur og 3 svín.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Dagurinn byrjar á morgunfjósi um
kl. 7.30, morgungjöf í fjárhúsunum
strax á eftir. Kvöldgjöf í fjárhús-
unum og svo farið í kvöldfjós kl.
18.00. Fjósið búið um kl. 19.30.
Önnur verk eru misjöfn eftir árs-
tíðum.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Kristjönu finnst sauð-
burðurinn og að sjá lömbin koma
heim af fjalli skemmtilegust en
það leiðinlegasta vera rigningatíð
í heyskap.
Sigfúsi finnst skemmtilegast að
vera í jarðrækt og sjá lömbin koma
heim af fjalli. Leiðinlegast eru bil-
aðar vélar í heyskap.
Hvernig sjáið þið búskapinn fyrir
ykkur á jörðinni eftir fimm ár?
Með svipuðum hætti og í dag.
Hvaða skoðun hafið þið á
félagsmálum bænda? Í ágætis
horfum en alltaf má brýna klærnar.
Hvernig mun íslenskum
landbúnaði vegna í framtíðinni?
Vel, með áfamhaldandi sveiflum.
Hvar teljið þið að helstu tækifærin
séu í útflutningi íslenskra búvara?
Tækifærin eru óendanleg með viljann
af vopni, en þá er að hitta á þau.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Ostur, kokteilsósa og bjór.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Wellington-nautasteik
með bearnaisessósu, bökuðum
kartöflum og hvítlaukssteiktum
sveppum.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Þegar við stækkuðum
fjósið og tókum mjaltarbásinn í
notkun seint árið 2010.
Líf og lyst
BÆRINN OKKAR
Tveir góðir laxaréttir
Hér leikur laxinn aðaðlhlutverkið
í tveimur gómsætum haustréttum.
Hrár marineraður lax
með ponzu-sósu
› 4 fallegir laxabitar eða 1 laxflak
roðlaust.
› 1 teskeið sjávarsalt
› 2 matskeiðar jurtaolía
Ponzu-sósa
› 1 greipaldin
› 1 appelsína
› 1 lime
› 1/4 bolli sykur
› 1/4 bolli sojasósa
› 1/4 bolli hrísgrjónaedik
Fyrir sósu:
Notið rifjárn til að fjarlægja litríkan
börkinn af greipaldinu, appelsínum
og lime, geymið börkinn.
Kreistið safann úr ávöxtunum.
Setjið sykurinn á þurra pönnu
yfir miðlungsháan hita og hrærið
á pönnunni þar til sykurinn byrjar
að leysast upp og tekur á sig
karamellulit.
Hellið ávaxtasafa saman við
sykurinn og passið ykkur að brenna
ykkur ekki því að blandan mun
sjóða og gufa hratt upp áður en
jafnvægi næst á sírópið.
Sjóðið í um 2 mínútur og hrærið til
að leysa upp karamelluna.
Þegar karamellusykurinn hefur verið
leystur upp, bætið þá sojasósu og
ediki við.
Setjið helminginn af sítrusberkinum
í pottinn og látið sjóða í tvær eða
þrjár mínútur, eða þar til blandan
hefur örlítið þykknað.
Það má sigta hana eða hafa börkinn
í sem skraut.
Berið sósuna fram heita eða við
stofuhita.
Fyrir laxinn:
Skolið laxabitana, stráið
sjávarsaltinu yfir.
Hitið stóra pönnu að meðalhita, í um
eina mínútu.
Setjið olíuna á pönnuna og hún ætti
að verða næstum sjóðandi heit.
Setjið laxinn á pönnuna og steikið
í fjórar til fimm mínútur, eða þar til
skorpa hefur myndast á hlið fisksins.
Snúðu flökunum við og eldið í
tvær mínútur til viðbótar, eða þar
til fiskurinn er ekki alveg eldaður
í gegn. Hann ætti að vera hálf hrár
eins og sushi.
Framreiðið ásamt nokkrum sneiðum
og börk af sítrúsávöxtunum ofan á.
Ásamt sósunni til hliðar er gott að
hafa ferskt salat og jafnvel ristað
brauð með.
Graflax ...
... er sælkeramatur sem auðvelt er
að búa til.
› 1 stk. beinlaust flak með roði
› 1 tsk. kúmen- eða fennel fræ
› 1 tsk. kóríanderfræ
› 40 grömm af góðu salti
(um það bil 4 matskeiðar)
svo auka salt fyrir saltpækil
› 25 g af sykri (um það bil 1 matskeið)
› 1/2 tsk. nýmalaður svartur pipar
› 2 stór dill búnt
Fyrir sósu:
› 3 matskeiðar hvítvínsedik
› Um tvær matskeiðar hakkað dill
› 5 msk. Dijon sinnep
› 1 matskeið sykur
› 1/4 bolli af jurtaolíu
› salt og nýmalaður svartur pipar
› gott rúgbrauð eða
ristað samlokubrauð
Leiðbeiningar:
1. Fylltu stóra skál með köldu
vatni og bættu við nægu af salti til
að gera vatnið eins salt og hafið.
Setjið laxinn út í og látið standa í
10 mínútur.
2. Ristið kúmen-/fennelfræ og
kóríanderfræ á heitri pönnu, hrærið
stöðugt þar til þau eru farin að
ilma í um eina mínútu. Setjið í
matvinnsluvél eða mortél og merjið
í fínt duft.
3. Í skál, hrærið saman salti, sykri,
og kryddi og blandið vel saman.
4. Fjarlægðu lax úr saltbaðinu og
þurrkaðu með pappír. Snúðu laxinum
upp, roðinu niður og setjið um helm-
ing saltblöndunnar yfir allt. Nuddið
henni með fingrum í laxinn.
5. Setjið helminginn af dillinu yfir og
hyljið með plasti. Setjið þungan bakka
þar ofan á og geymið í kæli í einn dag.
6. Takið laxinn og snúið upp. Setjið
meira af söxuðu dilli á laxinn og
hyljið svo með plasti. Setjið þyngdina
aftur ofan á og kælið þar til laxinn er
nægilega grafinn, í einn til tvo daga.
Fyrir sósu:
1. Gerið sósuna áður en laxinn er
framreiddur. Blandið ediki saman við
dill, sinnep og sykur í blandara, þar
til dillið er mjög fínt hakkað. Bætið
við olíu og blandið saman þar til
sósan er orðin mjúk. Kryddið með
salti og pipar.
2. Takið laxinn og skafið dillið af
– og setjið á skurðarbretti. Skerið
graflaxinn í þunnar sneiðar með
beittum hnífi. Raðið honum á
brauðsneiðar að eigin vali, dreifið
sósu yfir og framreiðið.
Graflax má geyma í kæli í góðum
umbúðum í um fimm daga.
MATARKRÓKURINN – BJARNI GUNNAR KRISTINSSON MATREIÐSLUMEISTARI
Skiphylur