Bændablaðið - 05.10.2017, Blaðsíða 37
37Bændablaðið | Fimmtudagur 5. október 2017
Stöndum með
íslenskum
landbúnaði!
Enn á ný stendur þjóðin frammi fyrir alþingiskosningum og
fjöldi frambjóðenda er að hefja snarpa kosningabaráttu.
Bændasamtök Íslands vilja hvetja sína félagsmenn til
þess að ræða við fulltrúa allra stjórnmálahreyfinga
um málefni landbúnaðarins.
Síðustu mánuði hafa sauðfjárbændur leitað leiða
með stjórnvöldum til þess að bregðast við tekju-
samdrætti vegna verðlækkana á sauðfjárafurðum.
Allt horfði í samkomulagsátt þegar ríkisstjórnin
sprakk og þar með voru málefni sauðfjárbænda
komin á ís. Það er forgangsmál að ný ríkisstjórn
takist á við fordæmalausar aðstæður sem greinin
stendur frammi fyrir í samvinnu við bændur.
Bændasamtökin leggja höfuðáherslu á að íslenskur
landbúnaður eflist á komandi árum. Hann er
hornsteinn byggðanna og hefur víðtæk
margfeldisáhrif í atvinnusköpun um allt land.
Mál sem brenna á bændum
Fylgstu með bændum á Facebook, á bondi.is og bbl.is
Bætum kjörin
Kjör bænda eru þeirra stærsta
hagsmunamál. Að fá sanngjarnt
endurgjald fyrir sínar vörur er
lífsspursmál fyrir alla sem koma
að matvælaframleiðslu. Íslenskir
bændur keppa ekki við þjóðir þar
sem áherslan er lögð á
stórrekstur í landbúnaði. Okkar
styrkleiki felst í gæðunum og því
að geta framleitt búvörur við góð
skilyrði.
Búvörusamningar
Markmið búvörusamninga eru að
auka verðmætasköpun, treysta
byggð og nýta sem best
tækifærin sem felast í sveitum
landsins í þágu bænda, neytenda
og samfélagsins alls. Í núgildandi
búvörusamningum eru
endurskoðunarákvæði þar sem
bændur og stjórnvöld geta
uppfært markmið og efni
samninganna. Endurskoðun
verður árin 2019 og 2023.
Hvað þarf að metta
marga munna?
Grunnspá Hagstofu Íslands gerir
ráð fyrir nærri 440 þúsund íbúum
á Íslandi árið 2065. Því er spáð að
árið 2065 komi um 5 milljónir
ferðamanna til landsins. Þessar
tölur sýna svart á hvítu að hér
þarf að framleiða eða flytja inn
meiri mat. Sterkur innlendur
landbúnaður gegnir lykilhlutverki
við að mæta aukinni þörf fyrir
matvæli.
Fjárfestingar í
landbúnaði
Bætt aðgengi að lánsfjármagni á
hagstæðum kjörum er eitt
mikilvægasta atriðið við nýliðun
og uppbyggingu í landbúnaði.
Framundan er veruleg
endurnýjunarþörf á
framleiðsluaðstöðu margra búa,
samhliða aukinni eftirspurn eftir
ýmsum framleiðsluvörum
landbúnaðarins.
Nýsköpun og þróun
Þekking, reynsla, sérhæfing og
fagmennska er lykillinn að blóm-
legum landbúnaði. Uppbygging
landbúnaðarháskóla er bændum
mikilvæg og grunnur að því að
byggja atvinnugreinina upp til
framtíðar. Nýjar búgreinar og
fjölbreyttar áskoranir krefjast
aukinnar þekkingar, rannsókna
og þróunar. Góðar samgöngur,
fjarskipti og raforka gegna
mikilvægu hlutverki.
Upprunamerkingar
á matvörum
Íslenskir neytendur eiga kröfu til
þess að vita hvaðan matvörur
koma og hvort þær eru
framleiddar á heilnæman hátt í
sátt við náttúru og samfélag.
Sama á að gilda um innlendar og
erlendar matvörur.
Áskoranir í
matvælaframleiðslu
og umhverfismálum
Nýjar áskoranir blasa við
matvælaframleiðendum um allan
heim sem þurfa að bregðast við
aukinni eftirspurn eftir mat og
breyttum umhverfisþáttum.
Íslenskir bændur vilja nýta
auðlindir landsins með sjálfbærni
að leiðarljósi. Umræðu um
loftslagsmál þarf að efla á
Íslandi og bregðast við þeim
vandamálum sem steðja hratt að
heimsbyggðinni í kjölfar
hlýnunar jarðar.
Hluti af búvöruframleiðslu
íslenskra bænda er fluttur á
erlenda markaði. Árið 2016 voru
tekjur af útflutningi búvara rúmir
5 milljarðar króna.
Heildarframleiðsluvirði búvöru-
framleiðslunnar árið 2016 var
65,9 milljarðar króna.
Heimildir: Hagstofa Íslands
Fjöldi lögbýla og bænda
Verðmæti útfluttra búvara
Innflutningur á búvörum
Verðmæti
landbúnaðarframleiðslu
Hreinar vörur
Keppikefli íslenskra bænda er
að framleiða gæðavörur.
Sýklalyfjanotkun í íslenskum
landbúnaði er ein sú minnsta í
Evrópu. Við erum heppin að þurfa
ekki að nota varnarefni í okkar
ræktun í sama mæli og þjóðir
sunnar í álfunni.
Aðbúnaður og
velferð dýra
Á Íslandi er í gildi mjög
framsækin löggjöf um aðbúnað
og velferð dýra sem í sumum
tilfellum gengur lengra en í
samkeppnislöndunum. Bændur
vilja standa undir því trausti
sem neytendur hafa sýnt þeim
og það þýðir að dýravelferð
verður að vera í fyrsta sæti.
2.796 tonn
af kindakjöti
10.375 tonn
af kinda- og lambakjöti
746 milljóna kr.
verðmæti af minkaskinnum
3.187 tonn
af mjólkurvörum
408 tonn
af hrossaafurðum
3,4 tonn
af æðardúni
812 tonn
af kartöflum
1.204 tonn
af tómötum
1.484 tonn
af papriku
795 tonn
af gulrótum
1.317 tonn
af jöklasalati
327 tonn
af ostum
9.014 tonn
af alifuglakjöti
4.386 tonn
af nautakjöti
150 milljón lítrar
af mjólk
14.924 tonn
af grænmeti
6.089 tonn
af svínakj0ti
982 tonn
af hrossakjöti
Töluverður innflutningur er á
búvörum til Íslands og hann
hefur aukist hratt á síðustu
misserum.
Ríkisútgjöld til landbúnaðar
Útgjöld vegna stuðnings við
landbúnað á Íslandi fara
lækkandi. Fyrir rúmum 30 árum
voru þau 5% af landsframleiðslu
en núna 0,6%. Heildarútgjöld
hins opinbera til landbúnaðar
voru 14,9 milljarðar króna árið
2016. Það eru 1,49% af útgjöldum
ríkisins.
6.700 lögbýli eru skráð á Íslandi
3.150 bú framleiða vörur af ýmsu tagi
3.900 manns starfa í landbúnaði
eða 2% fólks á vinnumarkaði.
9.000 störf tengjast landbúnaði
3.161 tonn
af erlendu kjöti, nær allt úrbeinað.
Umreiknað með beini um 5.300 tonn.