Bændablaðið - 07.11.2019, Blaðsíða 41

Bændablaðið | Fimmtudagur 7. nóvember 2019 41
o.fl. (2013) gerðu á 7 kúabúum í
Bandaríkjunum á Holstein kúa-
kyni, þar var fylgnin 0,75 og svo
0,63 með sitt-hvoru ELISA próf-
inu. Ljósbrotsmælirinn gæti verið
að mæla önnur efni heldur en leitast
er eftir, t.d. mysuprótín, sykrur eða
fita. IgG innihald í broddmjólkusýn-
unum var yfirleitt neðan við 50 g/l
sem er lágt miðað við önnur erlend
kyn, t.d. er sviðið hjá Jersey kúm
12,8 – 154 g/l (Morril o.fl., 2015). Í
þessari rannsókn var eitt sýni sem fór
upp í 114 g/l af IgG en næst hæsta
var með 94 g/l. Holstein kúakyn er
með styrk á IgG frá 6,9 – 159 g/l
með RID aðferðinni (Quigley o. fl.,
2015). Í þessari rannsókn var meðal-
tal á styrk IgG 26.8 g/l sem er undir
gæðabroddmjólk.
Lágt mótefnamagn
hjá íslenskum kúm
Búist var við að meðatal IgG styrks
í broddmjólk íslenkra mjólkurkúa
yrði lægra en erlendra kynja en
samt hærra en kom út úr þessari
rannsókn. Hugsanlega er það vegna
minna smitálags hér en erlendis
enda talið að hér séu færri sjúk-
dómsvaldar í örveruflóru náttúru
Íslands. Má vera að erlend kyn
hafi vegna meira smitálags þurft að
koma sér upp betri vörnum, þar af
leiðandi er meira magn IgG í blóði
og mjólk. Þannig hafi orðið þróunar-
legt val, bæði náttúrulega og óbeint
við kynbætur. Einnig gæti verið að
aðferðin sem við notuðum til að
efnagreina sýnin hafi verið ófull-
komin eða eitthvað farið úrskeiðis
þegar sýnin voru meðhöndluð. Víða
erlendis er miðað við að kálfur sé
með 10 g/l IgG í blóðvatni en engar
rannsóknir eru til hérlendis um það
og spurning hvort það eigi við í
okkar umhverfi. Það gæti verið að
íslensku kálfarnir hafi meira af IgG
í blóðvatni og þurfi því minna frá
móður eða að þeir hafi minna af
IgG í blóðvatni vegna þróunarlegs
vals við minna smitálag. Þar sem
talið er að gæða broddmjólk þurfi
að innihalda a.m.k. 50 g IgG/L þá
var skurðpunktur ljósbrots við 50
g/l fundinn út frá aðhvarsfslínunni.
Skurðpunkturinn reyndist vera við
28,2% BRIX. Aðhvarfslína þiðinna
sýna hafði skurðpunkturinn 27,2
% BRIX. Ekki var reynt að kanna
hér hvaða áhrif frysting hefur á
varðveislu efna í broddmjólk, er-
lendis hefur það verið rannsakað
og hafði það þau áhrif að ljósbrotið
varð einu stigi lægra. Hæsta fylgnin
við IgG er þegar búið er að þíða
broddmjólkursýnin, það er hugs-
anlega vegna þess að einn aðili
mældi öll þiðnu sýnin, en margir
mældu þau fersku. Þannig er búið
að taka út þá breytu að bæir hafi
áhrif. Ljósbrotsmælingarnar í rann-
sókninni hér voru á bilinu 11 - 29
BRIX % í fersku sýnunum en þegar
búið var að þíða sýnin var ljósbrotið
frá 10 – 30 BRIX%. Í rannsókn sem
var gerð á Holsteinkúm var ljós-
brotið frá 12 – 32 BRIX % en það
er mjög svipað ljósbrotsgildunum
í þessari rannsókn. Meðaltalið í
íslenska kúakyninu er samt mun
lægra eða 19,5 BRIX % í fersku
broddmjólkinni og 18,8 BRIX %
í þiðinni. Í Holstein er meðaltals-
ljósbrot 23,8 BRIX % sem er hærra
en í þessari rannsókn. Í rannsókn
á Jersey kúm var mælt ljósbrot í
broddmjólk frá 10,5 – 28,6 BRIX %
sem er svipað okkar niðurstöðum
og má kannski álykta að íslenskum
kúm svipi til Jersey kúa að þessu
leyti. Mörg sýni sem voru með
góða ljósbrotsmælingu voru ekki
með jafn háa mælingu á IgG styrk,
orsökin er óþekkt. Það er því ekki
raunin að hægt sé að gera skala yfir
styrk á IgG magni í broddmjólk
byggðan á þessari rannsókn þar sem
að miðað er út frá 50 g/l af IgG. Ef
aðhvarfslínan er notuð þarf ljós-
brotið að vera hátt, yfir 20 BRIX%.
Ekki voru mörg broddmjólkursýni
yfir 20 BRIX% miðað við heildar
sýnafjölda sem var safnað. Kannski
er hægt að nota lægra viðmið fyrir
íslenska broddmjólk t.d. 26 g/l IgG
til að broddur teljist af viðunandi
gæðum. Meiri rannsóknir þarf
til að ákvarða svið IgG styrks ís-
lensks brodds. Ritgerðina í heild
sinni má finna á https://skemman.
is/handle/1946/30673 .
Jóna Kristín Vagnsdóttir
Tafla 2:
Fylgni þátta við styrk IgG
IgG g/l
Ljósbrot fersk 0,38*
Ljósbrot þiðið 0,43*
Tími frá burði (klst) -0,31*
Kálfur nr. 0,14
Lengd geldstöðu 0,21
*p < 0,01 marktæk fylgni á milli

| S t r ú k t ú r e h f | w w w . s t r u k t u r . i s | s t r u k t u r @ s t r u k t u r . i s |
| S t a n g a r h y l 7 | 1 1 0 R e y k j a v í k | S í m i : 5 8 8 6 6 4 0 |
HÚS - GLUGGAR - HURÐIR — KLÆÐNINGAR
GRÆNT ALLA LEIÐ
Atkvæðagreiðsla um samkomulag um
starfsskilyrði nautgriparæktar
Bændasamtök Íslands boða hér með til atkvæðagreiðslu um
samkomulag um breytingar á samningi um starfsskilyrði
nautgriparæktar frá 19. febrúar 2016, sem undirritað var 25.
nóvember sl.
Kosningarétt hafa félagsmenn í Bændasamtökum Íslands sem
eru jafnframt með virkt bú í skýrsluhaldi fyrir nautgriparækt.
Þá hafa félagsmenn í Landssambandi kúabænda einnig
kosningarétt.
Atkvæðagreiðslan mun fara fram með rafrænum hætti og verður
aðgengileg á vef Bændasamtakanna www.bondi.is.
Atkvæðagreiðslan stendur yfir frá kl. 12:00 á hádegi þann
20. nóvember til kl. 12:00 á hádegi þann 27. nóvember.
Hægt verður að kanna aðild að kjörskrá í gegnum rafrænan
aðgang frá kl. 12:00 á hádegi þann 13. nóvember. Allar nánari
upplýsingar um framkvæmd atkvæðagreiðslunnar er að finna á
vef Bændasamtakanna, www.bondi.is
Í kjörstjórn sitja Elías Blöndal Guðjónsson formaður,
Guðbjörg Jónsdóttir og Guðrún Vaka Steingrímsdóttir.
Netfang kjörstjórnar er kjorstjorn@bondi.is.