Bændablaðið - 19.11.2020, Blaðsíða 47

Bændablaðið | Fimmtudagur 19. nóvember 2020 47
Ég horfði á fyrstu 5 þætti af
sjónvarps þáttaseríu sem nefnast
„Long Way Up“ þar sem leikar-
inn Ewan McGregor og vinur
hans Charley Boorman fara á
tveim Harley Davidson Livewire
rafmagns mótorhjólum frá syðsta
odda Suður-Ameríku upp til Los
Angeles. Með þeim var kvikmynda -
tökulið á tveim nýjum RIVIAN
pall bílum sem gengu líka fyrir
rafmagni. Vandræði þeirra félaga
við að hlaða mótorhjólin og bílana
voru hreint með ólíkindum. Þeir
slógu út rafmagni á heilu hóteli,
vegna þess að ekki var nægilega
mikill straumur á rafkerfinu til að
hlaða rafknúin ökutæki. Þá komu
upp ýmis önnur vandamál við að
hlaða mótorhjólin og rafmagnsbíl-
ana sem fylgdu liðinu.
Við að horfa á þessa þætti datt
mér í hug hvernig hleðslumálum væri
háttað fyrir fólk sem ferðast um á
rafmagnsbílum hér á landi.
Ef ljósin dofna eða skerpast er það
ekki gott fyrir flest rafmagnstæki
Þeir sem hafa átt heima á
Vestfjörðum, eða hafa verið þar í
nokkurn tíma, kannast við miklar
spennusveiflur í rafmagninu, ljós
dofna og skerpast á víxl. Sum
rafmagnstæki þoldu þetta ekki og
entust óeðlilega stutt á Vestfjörðum.
Þeir sem eru að nota rafmagnstæki
sem taka mikið rafmagn, s.s.
hjólsagir, háþrýstidælur, slípirokka
eða hitablásara til upphitunar kannast
við þessi rafmagnsvandamál, en
slík tæki slá stundum út rafmagni
þegar þau eru sett í gang. Þetta á
líka við um bílahleðslutæki sem
fylgja rafmagnsbílum, þau taka það
mikið rafmagn að þegar þeim er
stungið í samband þá kemur högg
á rafkerfið sem getur skemmt önnur
rafmagnstæki eins og t.d. hljómtæki
og tölvur.
Ljótar sögur um bruna,
rafmagnsleysi og hleðsluvandræði
Ef maður fer á leitarsíður til að finna
fréttaflutning af bruna við hleðslu á
bílum koma margar fréttir upp. Inn
á milli eru sögur af lyfturum sem
hafa verið í hleðslu og hafa kveikt í.
Oftast eru fréttir af brunum sem urðu
við hleðsluna og var orsökin oftast
mannleg mistök og vanþekking. Of
grannar lagnir og mikið álag, raf-
lagnir of veikar fyrir mikla notkun á
rafmagni, framlengingarsnúrur not-
aðar og fleira sem mátti finna þar
að. Ferðalangar á rafmagnsbílum
hafa lent í ýmsum vandræðum
þegar ferðast er um landið. Í flestum
bílum fylgir kapall til að hlaða bíl-
inn með því að stinga í samband í
venjulega rafmagnskló og stendur á
mörgum af þessum köplum að nóg
sé að vera með 10 Ampera lögn.
Það er kannski nóg ef ekkert annað
er á lögninni. Því er best að stinga
svona kapli í 16 A lögn og ekki má
í neinum tilfellum nota venjulegar
framlengingarsnúrur við hleðslu á
rafmagnsbílum. Til að hlaða stórar
rafhlöður eins og í bílum þarf að
gera hlutina rétt og vera með réttar
tengingar og búnað.
Það verður að hlaða bíla með
réttu „græjunum“
Ég er ekki mjög fróður um rafmagn,
því leitaði ég til tveggja manna sem
vita meira um rafmagn. Þórður
Aðalsteinsson vinnur við að selja
og setja upp Zaptc hleðslustöðvar
fyrir N1, en hann fræddi mig um
margt. Hleðsla rafbíla er gríðarlega
mikið álag miðað við venjulega
heimilisnotkun. Það er ekkert
heimilistæki sem líkist orkuþörf
rafbíls. Rafbíll er að nota á bilinu
7-12 kWs á dag. Það er jafn mikið
og meðalstórt einbýlishús notar á
sólarhring. Hættan er nánast engin
ef þetta er gert með viðeigandi búnaði
sagði Þórður.
Félagi minn til margra ára, Ásgeir
Örn Rúnarsson, hefur oft verið mér
hjálpsamur þegar kemur að rafmagni
og rafmagnstækjum og svaraði
nokkrum spurningum mínum eins
og; af hverju slær út rafmagni þegar
sett er í samband?
Hann segir að útsláttaröryggið í
töflu þurfi að vera það sem kallað
er „tregt öryggi“ eða með DC vörn.
„Aldrei á að hlaða með mörg-
um tenglum inn á sömu grein ef
um er að ræða 10 eða 16 Ampera
greinar,“ sagði Ásgeir. Hann benti
mér á vefsíðu Húsnæðis- og mann-
virkjastofnunar (á vefsíðunum www.
mannvirkjastofnun.is og www.hms.is
) þar sem má fræðast um rafhleðslu
á bílum.
ÖRYGGI – HEILSA – UMHVERFI
KROSSGÁTA Bændablaðsins
Lausn á krossgátu í síðasta blaði
Hjörtur L. Jónsson
liklegur@internet.is
Bænda
Smáauglýsingar 56-30-300
KAPÍTULI ÚT HÖFUÐ HÁTTUR BOTNFALL RASK SVALL
SHRÆSNIS-FULLUR K I N H E L G U R
MMENNTA A N N A AUMAGLUMDI A R M A
OÓNN F N U G G U R L
L A U S A VÆLTRÉ G Ó L
BANN-
HELGI
STÓ
STRÍÐNI A R I N N
LÍTIÐ
DÝRA-
HLJÓÐ L Á G T ÞARNA
TVEIR
EINSSMEYGJA
K
SMÁ-
GREIN
TEMUR
ÓTTI
NÝJA
S T A G A HALLI MÁLMURLANGAR G U L L FYRR EIN-HVERJIR ÞSTOPPA Í
M A T A ÁLITURGA S V A R DÆSAÞÍÐA M Á S AFÆÐA
Á B LANDMÆLIR R Í K I
LITUR
EFTIR-
RITA R A U Ð U RÍ RÖÐ
H Ú S ANDIÁRSTÍÐ S Á L A FYRSTURFLOKKAÐ F R U M PÚSSAHÍBÝLI
I TRÉÓRÓR E S K I ORLOFKÆTTIST F R Í BEINSÓT R I F
R Ó G U R DETTA H R A S A SLÁLÖGG R ÁBAKTAL
S V I M A BYLGJASTÍ RÖÐ L I Ð A S T SKÓLI GSUNDLA
L
A
Æ
R
R
Ð
A
R
FORMA
Á
M
N
Ó
VARA VIÐ
T
A
A
Ð
ÓHREINKA
V
K
A
Á
R
M
A
ANEMA
STULDUR
141
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
Startarar og Alternatorar
- Vinnuvélar
- Ly�arar
- Drá�arvélar
- Bátar
Hversu mikið „bras“ er að eiga rafmagnsbíl og fá hleðslu?
Rafmagnskló sem ofhitnaði inni í
rafmagnsdós.
Bráðnuð rafmagnsdós, hér var stutt
í bruna.
Flestar hleðslustöðvar byrja hleðslu hægt og keyra sig svo upp eins og þessar í nýbyggingu í Reykjavík.
SAMAN-
LAGT
ÁTELJA
HLUTU ELJU
VÍS-
BENDING
TRÍTLA
SKART-
GRIPUR
TORVELDA
SJATNA
NIFTEIND
SKORIÐ
GÆFA
FORVIÐA
AÐGÆTA
SVIPAN
MIKLU
GAGNSÆR
ÁVÖXTUR
KVK NAFN
FUGL
ÁTT
SORG
EFNISÝTA
Í RÖÐ
LJÓMI
HAR-
MÓNÍUM
BRÁÐRÆÐI
SEPPA
SKAMMT AFMÁ
MÁSI
UPPTÖK
HENTA
RUNNI
HLAUP
HELBER
KANNA
MILDI
STORKA
LOSTÆTI
SKOT
KK NAFN
VÉFENGJA
ÚTSKOT
ATVIKAST
INNVOLS
ÞRJÓSKA HEIÐUR
NIÐUR
FISKUR
STÖÐUGT
SAMRÆÐA
SKIPULAG
NAUÐA
FYRIR-
GEFA
FRUMEIND
TVEIR EINS
SKADDA
SPJALD
ERGJAKER
HRING-
FARI
M
Y
N
D
:
K
EC
K
O
(
CC
B
Y
-S
A
2
.0
)
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
142