Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2020, Blaðsíða 49
hvað get ég gert núna?
tímarit hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 96. árg. 2020 49
núna?“ Til að svara spurningunni gerði hann kvikmyndina
A Life On Our Planet sem var frumsýnd í október 2020. Mark -
miðið var að sýna og sannfæra: að okkur ber skylda til að hætta
að eyðileggja villt svæði á jörðinni og skaða líffræðilega fjöl-
breytni. Við eigum að hlúa að því villta.
attenborough varð vitni að því hvernig villt svæði lífríkis-
ins á jörðinni skruppu saman frá árinu 1937 úr 66% hlutfalli í
35% árið 2020. Lífið á jörðinni var í jafnvægi í tíu þúsund ár,
þar sem árstíðir skiptust á eins og eftir klukkunni, en nú stefnir
í sjötta útrýmingarskeiðið. helmingur trjáa í regnskógum
hefur verið felldur, meðal annars til að framleiða pálmaolíu og
kjöt. regnskógurinn í Borneó í asíu hefur til að mynda minnk -
að um helming af mannavöldum. helmingur frjósams jarð -
vegs á jörðinni er nú ræktað land.
heimkynni okkar eru takmörkuð auðlind. Villifána (wild
fauna) jarðar er ekki aðeins takmörkuð auðlind heldur einnig
á hverfanda hveli.
attenborough segir að við þurfum ekki aðeins gáfur/skynsemi
til að snúa þróuninni við heldur einnig visku. hann segir ekki
hvers konar visku heldur skilur áhorfendur eftir með þá spurn-
ingu í huga. hver er þessi viska? Tæpitungulaust tel ég að
viskan sé:
• kærleikur: að breiða góðvild út um víða veröld öllum
til handa
• mildi: að efla mannúð og læra að bregðast fallega við
• umhyggja: að skilja að allir þurfa á hlýju að halda
• yndi: að njóta samskipta við fólk og náttúru
• náttúruást: að tengja saman ástríkið á jörðinni undir
heiðskírum himni.
Stóra verkefnið fram undan er ekki að endurreisa efnahag og
atvinnulíf til sama horfs og áður heldur að endurnýja það í
nafni sjálfbærni, ekki aðeins til að hjálpa jörðinni og villtu
dýra- og plöntulífi heldur einnig til að bjarga sjálfum okkur
frá þjáningunni. Mannkynið hefur lagt alla jörðina undir sig
og fátt eitt af villtri náttúru er ósnert. kvikmynd attenbor -
oughs er vitnisburður um það og við þurfum núna útsjónar-
semi til að bjarga villtum dýrum og líffræðilegum fjölbreyti-
leika undan okkur sjálfum.
Villt svæði fánu og flóru
Við þurfum að æfa okkur í gagnrýnni og skapandi hugsun og
læra að vega og meta sambandið milli lífsgilda og farsældar í
lífinu til að takast á við ringulreiðina sem gæti verið fram undan.
Við þurfum að kenna kærleika, mildi og umhyggju af krafti. Við
þurfum að taka boðskap Davids attenborough alvarlega og
endur reisa líffræðilegan fjölbreytileika og endurheimta villt
svæði fánu og flóru. fylla það sem við tæmdum.
Við þurfum að setja aukinn kraft í að ná sautján heims-
markmiðum Sameinuðu þjóðanna um aðgerðir í loftslags-
málum, sjálfbærar borgir og samfélög, ábyrga neyslu og fram-
leiðslu o.s.frv. Það er enn þá raunhæfur möguleiki, og að ná í
leiðinni markmiðum um enga fátækt og ekkert hungur með
auknum jöfnuði. Það grætilega er að við erum að tortíma á
tímum þar sem við höfum tækifæri til að efla líffræðilega fjöl-
breytni.
Snúum þróuninni við! Það er enn ráðrúm til að breyta.
Stóra verkefnið fram undan er ekki að endur-
reisa efnahag og atvinnulíf til sama horfs og
áður heldur að endurnýja það í nafni sjálfbærni,
ekki aðeins til að hjálpa jörðinni og villtu dýra-
og plöntulífi heldur einnig til að bjarga sjálfum
okkur frá þjáningunni. Mannkynið hefur lagt
alla jörðina undir sig og fátt eitt af villtri náttúru
er ósnert.
vertu með á
https://www.facebook.com/hjukrun