Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2021, Blaðsíða 38

Náttúrufræðingurinn - 2021, Blaðsíða 38
Náttúrufræðingurinn 38 Ritrýnd grein / Peer reviewed öll tók þrettán daga. Þetta var fyrsta alíslenska ferðin yfir Vatnajökul fram og til baka á seinni öldum. Með henni ráku þessir ungu fullhugar rækilega slyðru- orðið af forfeðrunum.58 Svo vill til að sá sem þetta ritar hefur tekið ástfóstri við gönguskíði einmitt til að kynnast betur leyndardómum Vatnajökuls (22. og 23. mynd). ABSTRACT The Vatnajökull glacier at its greatest extent from 1600 to 1900, the search for alternative routes along its northern borders, speculations about the loca- tion of Grímsvötn, the pioneering cross- ings by foreigners from 1875 onwards and later activity by Icelanders. In the first and second articles of this series, published in Vol. 90, Nos. 2–3 and 4–5 (2020),1,2 the author reviewed old sources about journeys and routes across the Vatnajökull gla- cier up to 1600, fishing activities off the south coast, the earlier vegetation cover and some dwelling sites on the north side of the glacier. In this, the last of three articles, he describes how travelling across the interior of Iceland became less common and even came to a complete stop in the seventeenth and eighteenth centuries. After the routes across Vatnajökull were abandoned, travel continued for some time longer on the east of the glacier to fishing stations in Lón and Horna- fjörður. Interest in exploring the inte- rior of the country and finding both old and new routes revived shortly before 1800. One of these, “Vatnajökulsvegur”, lay close to the northern side of the glacier, running through Vonarskarð or joining the Sprengisandur route to the west. Attention is also given to the Grímsvötn volcano and what was known, even in the medieval period, by the people of Skaftafellssýslur, and some others, about its location within the glacier. The name Gríms Vatna Jökull is preserved in sources from the seventeenth century; this is probably the antecedent form of the name Vatna- jökull. During the nineteenth century closer attention was given to eruptions within the glacier and in 1883 measure- ments from different locations provided a precise location in what was later to become known as the Grímsvötn caldera. For about 250 years, from the early seventeenth century until 1875, there are no records of anyone crossing Vatna- jökull; after this began the visits by foreign enthusiasts. The first of these was the Englishman William L. Watts, who travelled north across the glacier, accompanied by Icelanders. Several others followed, including Koch and Wegener, on horseback, in 1912. Then, in 1926, three young farmers’ sons from Hornafjörður made the crossing in both directions as their ancestors had done. Now the great ice-cap is the playground of thousands of visitors to the Vatna- jökull National Park every year. 22. mynd. Við Goðheima, skála Jöklarannsóknafélagsins á Goðahnjúkum. Kristján Már Sigurjónsson og Kristín Einars- dóttir. Grendill (1570 m) í baksýn. – On Goðahnjúkar (1460 m) in the eastern part of Vatnajökull, site of the Glaciological Society's hut. In the background the peak Grendill (1570 m). Ljósm./Photo: Hjörleifur Guttormsson, 27. ágúst 1989.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.