Bændablaðið - 13.01.2022, Blaðsíða 7

Bændablaðið | Fimmtudagur 13. janúar 2022 7
„Tjónið hefur ekki verið metið að fullu
og það er heldur ekki komið í ljós hvort
við fáum það bætt, þetta tekur allt sinn
tíma. María Svanþrúður hjá RML er að
vinna í þessu með okkur og hefur verið
okkur ómetanlegur stuðningur,“ segir
Nanna Höskuldsdóttir, sem býr ásamt
Steinþóri Friðrikssyni á bænum Höfða
austan við Raufarhöfn. Þau töpuðu allt
að 300 heyrúllum í aftakaveðri sem gekk
yfir landið í byrjun árs. Tjónið sem varð í
óveðrinu nemur milljónum en auk þess að
missa rúllurnar skemmdist eitt og annað
heima við bæinn.
Nanna og Steinþór eru með tæplega 400 fjár
á fóðrum og eru einnig með hross. Steinþór
sér að mestu um búið en Nanna starfar sem
verkefnastjóri atvinnu- og samfélagsþróunar
hjá Sambandi sveitarfélaga á Norðurlandi
eystra og Norðurþingi.
Veðrið skall á 3. janúar síðastliðinn
þegar djúp lægð gekk yfir landið og olli
miklu hvassviðri og ölduhæð um norðan- og
austanvert landið. Stórstreymt var og ölduhæðin
var óvenju mikil við þessar aðstæður, að sögn
Nönnu, sem varð til þess að brot gekk á land
við bæina Hól og Höfða. Þessar jarðir eru
austan við Raufarhöfn og þjóðvegurinn gengur
í gegnum þær.
Endurpakkað í tæplega 170 rúllur
Nanna segir að allt hafi gerst mjög hratt og lítið
sem ekki neitt hægt að bregðast við í gríðar-
miklum sjógangi sem gekk yfir. Nú þegar allt
er yfirstaðið sé ljóst að alls 199 heyrúllur fóru
á haf út, 14 rúllur
urðu rennblautar og
algjörlega ónothæfar
nema til uppgræðslu
og þá var hægt að
endurpakka alls 168
rúllum, en hún segir
óvíst hvert ástand
þeirra sé. „Við erum
bjartsýn og vonumst
til að geta notað í
það minnsta 50% af
þeim, en staðan er þá
sú að í allt eru 297
rúllur ýmist horfnar
eða ónothæfar.“
Plast úti um allt
Nanna segir að tjón hafi einnig orðið á
girðingum, gjafahringir skemmdust eða hurfu
á haf út, þá hafi sauðburðargarðar sem not-
aðir eru úti að vorlagi brotnað í spón, tjón
varð á hlöðu þegar flæddi þar inn. „Nú taka
hreinsunarstörfin við, það er langtímaverkefni,
en gríðarlegt magn af plasti er úti um allt og
mikið verk fyrir höndum að safna því saman,“
segir hún.
Fimm rúllur frá hverjum bæ
„Við munum leysa þetta mál,“ segir
Sigurður Þór Guðmundsson, formaður
Búnaðarsambands Norður-Þingeyinga, en
í sýslunni stendur yfir söfnun á heyrúllum
fyrir bændur á Höfða sem misstu um þriðjung
heyfengs síns á haf út og tæpur þriðjungur er
líkast til skemmdur.
Sigurður Þór segir að upp hafi komið sú
hugmynd að hver bær á svæðinu frá Langanesi
að Jökulsá myndi gefa 5 rúllur hver, en með
því móti næðist að safna saman því magni sem
Höfðabændur töpuðu.
„Það myndu þá allir gefa eitthvað en enginn
mikið,“ segir hann. Varnarlína liggur um
Jökulsá og því geta bændur í Kelduhverfi ekki
sent hey af sínu svæði yfir að Höfða. Sigurður
segir að þegar sé búið að taka saman á fyrsta
vagninn, en það var gert í byrjun vikunnar.
Staðan í norðursýslunni hvað heyfeng
varðar er ekkert sérstök að sögn Sigurðar,
„Það er frekar lítið hey til hér um slóðir,“
segir hann og var ekki bjartsýnn á stöðuna í
ljósi mikillar hækkunar á áburðarverði um
nýliðin áramót. „Fyrningar verða örugglega
mjög verðmætar hér í vor,“ segir hann. /MÞÞ
LÍF&STARF
Þ ann 21. desember síðastliðinn lést einn
ástsælasti hagyrðingur sinnar samtíðar,
Óskar Sigurfinnsson í Meðalheimi á
Ásum. Þó að margar af snjöllum vísum Óskars
hafi fengið inni í þessum þáttum, þá verður
þessi fyrsti vísnaskammtur ársins helgaður
minningu þessa góðvinar. Á útfarardegi
Óskars orti mágur hans, Ólafur Þórarinsson,
búsettur í Grindavík, þessa fallegu minningu:
Lýsir kynnum löngum frá,
ljúft er flest að geyma.
Margs er þá að minnast á
mótum tveggja heima.
Óskar sat ótal hagyrðingasamkomur á
sinni ævi. Jafnan kynnti hann sig til leiks
með þessari hógværu vísu:
Lítinn hef ég ljóðaforðann,
líka á þessum stað.
Ég heiti Óskar og er að norðan,
-ekki meir um það.
Seinna, á annarri hagyrðingasamkomu, var
kynningarvísan svona:
Ennþá læt ég á mér níðast
inni á þessum stað.
Ég heiti Óskar eins og síðast;
-ekki meira um það.
Og nokkrum árum síðar er kynningarvísa
Óskars orðin svona:
Enn ég svara ef einhver spyr
ýmsu þótt ég gleymi,
ég er ennþá eins og fyr
Óskar í Meðalheimi.
Á jólakort til Sigríðar Sigfúsdóttur í
Forsæludal reit Óskar þessa vísu:
Áhyggjur ég engar hef,
enn er tíminn nægur.
Enginn veit sitt endaskref
eða lokadægur.
Óskar var barn náttúrunnar og sótti margar
unaðsstundir inn til Auðkúluheiðar:
Man ég hýra milda daga,
mynd er skýr af fjallasýn.
Andinn flýr þar inn á haga
í ævintýralöndin mín.
Við jarðarför Jónasar Sigfússonar í
Forsæludal árið 1971, orti Óskar þessa
saknaðarkveðju:
Drýpur hljóðlát dögg af hlyn,
dropar af greinum hrapa.
Garðurinn er að gráta vin
genginn fyrir stapa.
Um ónefndan mann orti Óskar:
Lífið enginn leikur er,
lán og styrk hann þáði,
því hann átti undir sér
ekki neitt að ráði.
Óskar fór ekki margar utanlandsferðir
á sinni ævi, en fór þó með Karlakór
Bólstaðarhlíðarhrepps eina slíka. Upp-
lifunina setti Óskar í stöku, sem vel gæti
átt við í dag:
Áhættu á smiti skal útiloka
í utanlandsferðum hér.
Í flughöfn setur þú fötin í poka
og ferð svo heim til þín ber.
Hjónaband Óskars og Guðnýjar Þórarins­
dóttur var afar farsælt og náið. Guðný lést
aðeins 22 dögum fyrir andlát Óskars. Til
hennar orti Óskar eitthvert sinnið:
Þolinmæði þarf að sýna;
það er útaf fyrir sig
kosturinn við konu mína
hvað hún hefur þolað mig.
Á efri árum orti svo Óskar þessa vísu:
Þorið er bilað og þrótturinn fer,
við þessu er ekkert að segja.
Það skiptir víst litlu hver orsökin er,
úr einhverju verð ég að deyja.
Umsjón:
Árni Geirhjörtur Jónsson
kotabyggð1@gmail.com
289MÆLT AF
MUNNI FRAM
Nýir starfsmenn hjá Bændasamtökunum
Þrír nýir starfsmenn hafa verið ráðnir
til Bændasamtakanna, Guðrún Björg
Egilsdóttir, sérfræðingur á sviði búgreina­
deildar og Ásgeir Helgi Jóhanns son
lögfræðingur en þau hafa hafið störf
ásamt Val Klemenssyni, sérfræðingi í
umhverfismálum, sem hefur störf í febrúar.
Guðrún Björg Egilsdóttir mun sinna
nautgriparæktinni á sviði búgreinadeildar.
Guðrún Björg lauk nýverið meistaranámi í
búvísindum við Landbúnaðarháskóla Íslands
en áður bakkalárgráðu í líffræði við Háskóla
Íslands. Hún er fædd og uppalin á Daufá í
Skagafirði en þar er stundaður kúabúskapur,
þekkir hún því búgreinina vel.
Valur Klemensson kemur inn sem nýr
sérfræðingur í umhverfismálum. Hann er með
B.Sc. gráðu frá Landbúnaðarháskóla Íslands
í Umhverfisskipulagi og mastersgráðu frá
Tækniháskólanum í München í sjálfbærri
auðlindanýtingu.
Ásgeir Helgi Jóhannsson er lögfræðingur
með embættispróf frá lagadeild Háskóla
Íslands og réttindi sem héraðsdómslögmaður.
Undanfarin ár hefur hann starfað sem
lögmaður og eigandi Afls lögmanna ehf. og
Fosuc lögmanna - GJP partners ehf. /ehg
Ásgeir Helgi Jóhannsson lögfræðingur. Guðrún Björg Egilsdóttir, sérfræðingur á sviði
búgreinadeildar.
Valur Klemensson, sérfræðingur í umhverfis­
málum.
Nanna og Steinþór á Höfða útbjuggu fyrir skemmstu nýtt malarplan fyrir heyrúllur austan við ána og fjárhúsin. Um 80 metrar eru frá neðsta hluta
plansins og niður að sjávarmölinni. Í flóðinu gekk sjór, rekaviður, grjót og fleira yfir þjóðveginn. Myndir / Nanna Höskuldsdóttir
Mikið tjón á Höfða við Raufarhöfn í ársbyrjun:
Um 300 heyrúllur skoluðust á haf út eða eyðilögðust
– Tjón ekki að fullu metið né heldur hvort það fáist bætt
Um 200 heyrúllur hurfu á haf út, nokkrar urðu rennblautar og eru ónothæfar.