Rökkur - 01.10.1922, Page 48

ekki von á. Og á pakkann var skrifað: Herra Skavinski, vitavörður
í Aspinwall. Hann tók eftir því strax, að Bandaríkjafrímerki var
á pakkanum. Og gamli maðurinn gerðist forvitinn og opnaði hann.
Hann leit bækur. Hann tók eina í hönd sér. Leit á hana og lagði
frá sér aftur. Hendur hans skulfu skyndilega. Hann studdi hönd
á enni og reyndi að safna hugsunum sínum. Dreymdi hann? Bókin
var pólsk. Hvernig stóð á þessu? Hver gat hafa sent honum þessar
bækur? Honum datt í hug þá í svip, að hann hafði lesið í New
York blaðinu, að stofnað hefði verið pólskt félag í New York. Og
ræðismaðurinn hafði sent hluta af launum hans til þessa félags,
því hann hafði litla þörf fyrir peninga, og félagið sendi bækur í
staðinn. Svo þetta var allt eðlilegt mjög, en samt gat öldungurinn
í fyrstu ekki áttað sig á því.
Pólskar bækur á eyjunni. I vitaturninum. Bækur handa honum
í einverunni. Það var svo nýtt fyrir hann, kom til hans eins og vind-
blær frá liðnum dögum. Eins og dularfullt fyrirbrigði. Og nú
fannst honum, eins og sjómönnunum á hafinu úti, að eitthvað
kallaði á hann með nafni. Og að rödd þess, sem kallaði á hann,
væri honum kær, þó næstum hefði hún honum gleymd verið. Hann
sat um stund með lokuð augun og þóttist viss, að ef hann opnaði
þau, yrði draumurinn liðinn.
Pakkinn, opnaður, lá fyrir framan hann. Sólin skein á bókahlað-
ann, og efst var opin bókin sú, sem hann hafði tekið í hönd sér.
Þegar gamli maðurinn rétti út hönd sína eftir henni í annað sinn,
heyrði hann slög síns eigin hjarta.
Hann leit á bókina. Það var ljóðabók. Á fremsta blaði var titill-
inn prentaður með stórum, skrautlegum stöfum. Og fyir neðan
nafn höfundarins. Hann þekkti, kannaðist við nafnið, nafn stór-
skáldsins pólska, Mickiwicz. Hann hafði lesið ljóð hans í París 1830.
Seinna, er hann barðist í Algier og á Spáni, heyrði hann rætt um
frægð skáldsins. En þá tók Skavinski sér aldrei bók í hönd. Þá
krepptust hnefar hans um byssuna dag og nótt. Árið 1849 fór hann
til Ameríku, og á ævintýraferðalagi sínu hitti hann vart Pólverja og
sá aldrei pólskar bækur. Því fletti hann blöðunum með enn meiri
ákafa nú, unz hann leit titilblaðið aftur. Honum fannst einhver
hátíðleg athöfn í byrjun. Þögnin ríkti. Klukkan í Aspinwallþorpi
sló fimm. Aðeins fáeinir mávar flögruðu yfir höfði hans. Ægir
mókti. Öldurnar aðeins hvísluðu að fjörusandinum. Á ströndinni
brostu hvít húsin og grænir pálmar. I sannleika var eitthvað hátíð-
48