Rökkur - 01.10.1922, Page 68
almennt rofnir og ekkert til þess tekið. Að stúlkur hugsi fyrst og
fremst um peningalegan hagnað, er þær heiti manni eiginorði,
fyrst og fremst og einungis. — Og henni finnst allt þetta sorglegt
fram úr máta. Því, eins og hún segir, í þessu stórkostlega, hrífandi
landi ætti að vera um andlega framför að ræða, ekki síður en verk-
lega. Og hún getur ekki setið á sér að minnast á það, að ameríska
kvenþjóðin sé að fríkka með hverju árinu. Vísindin séu að verki,
vélar minnki líkamlegt erfiði, og þess sjáist merki í útliti fólksins,
sérstaklega stúlkna. En hún segir að það sé eins og sálirnar vanti í
þessa fögru líkami. Og um andlega göfgi og þetta í mannssálinni,
er hvetji til dáða, sé svo sáralítið. Það, sem bindi mann og konu
saman, séu aðeins holdlegar þrár. Og ef lögin leyfðu, væru Banda-
ríkin land „frjálsrar ástar“, og í raun og veru sé það, aðeins ekki
að nafninu til. Skemmtanir séu til þess að eyða stundunum, ekki
til uppbyggingar sálunni jafnframt. Og að svo sé skemmtanaþráin,
nautnalöngunin sterk, að til alls konar eiturlyfja (opíum, kokain,
heroin o. fl1) sé gripið, þegar annað er ekki nóg svölun þessum
sálarlausu manneskjum. Hún getur þess, að hér sé um mannlega
„umfram orku“ að ræða, sem sóað er á þennan hátt, en sem ætti
að notast til uppbyggingar sál þjóðarinnar, en ekki eyðingar. Hún
segist ekki efast um, að amerískar stúlkur, hvað fegurð og jafnvel
gáfur snerti, beri höfuð og herðar yfir stúlkur annarra þjóða. Að
frá því á dögum forn-Grikkja hafi ekki konur neinna þjóða tekið
þeim fram, eða réttara sagt, að þær gætu verið, andlega skoðað, fyrir
„sunnan og ofan“ kynsystur þeirra í öðrum löndum, ef — ef þær
notuðu gáfur sínar réttilega. Og hún spyr: Hvert er takmark þess-
ara stúlkna? Og hún leitar svars og finnur það ekki. Það er ekki
um neitt takmark að ræða, ekkert göfugt takmark. Hana rennir
grun í, að mörg kvensálin kveljist, án þess að gera sér það ljóst,
kveljist í einhverjum lokuðum afkima sálarinnar. Uppeldið hafi
spillt öllu. Aldarhátturinn. Engin stúlka myndi vilja við neitt slíkt
kannast, hvorki í orði eða hugsun. Sálir þeirra sofi. Og hún skrifar
þessa grein sína til þess að reyna að vekja þessar sálir af möru-svefni.
1) í þessu sambandi má minna á ummæli dr. Copelands, sem er heilsu-
fræðilegur ráðunautur (Health Commissioner) i New Yorkborg. Hann skýrði
svo frá í einu New York blaðinu, að Bandaríkjafólk neytti nú þessara ólyfja
meira en Kínverjar, að Bandarikjafólk skipi nú það sæti, er Kínverjar áður
fylltu, hvað þetta snertir.
68